Voor ons onderzoek naar Overgewicht komen we in contact met huisarts Melanie Meijer. Zij heeft de opleiding Leefstijlgeneeskunde gedaan en vindt dat we meer aandacht moeten besteden aan chronisch zieken. Vooral voor huisartsen zal de manier van werken anders worden, meent zij.
We bellen deze huisarts om meer te horen over haar werk en de leefstijlkliniek die ze aan het oprichten is. ‘Voor acute klachten werkt onze huisartsenzorg prima,’ legt Melanie Meijer ons uit. ‘Maar voor chronisch zieken niet.’ Meijer meent dat inmiddels zo’n 80 procent van de westerse ziekten chronisch zijn, terwijl het huisartsensysteem nog is ingericht op de 20 procent van de patiënten die acute zorg nodig heeft. Er is daarom een totale omslag nodig in de huisartsenzorg: van ziekte en zorg, naar gedrag en gezondheid.
‘Wat is de vraag achter de vraag?’
Zelf kon ze zich als huisarts steeds minder vinden in de beperkte tijd die ze aan een patiënt kon besteden. Ze had het idee dat het beter kon: ‘In de huisartsenopleiding zit bijvoorbeeld bijna niks over voeding. Je wordt niet opgeleid om iemand te helpen zijn leefstijl te veranderen, terwijl dat chronische ziekte kan voorkomen en mensen van medicijnen kan afhelpen. Daarom ben ik een post-academische opleiding Leefstijlkunde gaan doen.’
In 2017 heeft ze die opleiding afgerond. Daar is ze gesterkt in haar idee dat huisartsen meer tijd zouden moeten besteden aan achterliggende oorzaken van klachten: ‘Als iemand bij je komt met pijn aan zijn knie, dan moet je die patiënt niet meteen doorsturen naar de orthopedisch chirurg, maar erachter zien te komen: Wat is de vraag achter de vraag? Wat kan iemand in zijn leefstijl veranderen zodat hij zich beter gaat voelen?'
Is de leefstijlcoach voldoende?
Meijer vindt dat een huisarts de poortwachter moet zijn. ‘Mensen hebben niet per se een hulpvraag als ze overgewicht hebben. De meeste mensen vinden hun leefstijl prima. Maar ondertussen komen ze wel regelmatig met klachten bij de huisarts. Zoals met die kniepijn.’ Een huisarts moet dan doorvragen, meent Melanie: ‘Komt dat wellicht door je gewicht? Wat maakt dat iemand niet kan of wil afvallen? Spelen er andere zaken, zoals stress door relatieproblemen of werkloosheid? Pas als het helder is wat de link is tussen de klachten en de onderliggende factoren in iemands leefstijl, kan iemand gemotiveerd raken om iets aan de leefstijl te doen.’
Met de nieuwe Gecombineerde Leefstijlinterventie (GLI) en de bijbehorende leefstijlcoach is Meijer blij. Maar ze vraagt zich af of het medisch voortraject nu wel goed is ingericht. Meijer: ‘Je kan als huisarts wel iemand doorsturen naar een leefstijlcoach, maar ik denk dat je dan ook een goed behandelplan moet maken en de medische waardes moet terugkoppelen aan de patiënt. Dat kan een leefstijlcoach niet zelf; die heeft geen medische achtergrond.’
‘Een arts moet de regie hebben bij een leefstijlinterventie’
Ze gaat daarom zelf een stap verder met haar leefstijlkliniek in Zutphen. ‘Als je aan zo’n traject van twee jaar begint om je leefstijl te veranderen moet je het eerste, belangrijkste gesprek met een arts hebben,’ zo vindt Meijer. ‘Die kan je helemaal doormeten en je af en toe een APK geven, zodat je ook ziet wat zo’n aanpassing van je leefstijl doet met je lichaam. Meten is weten; mensen willen dat zien, dan nemen ze het serieuzer.’
In haar leefstijlkliniek vinden we daarom een arts, twee diëtisten, twee fysiotherapeuten en twee leefstijlcoaches. Meijer: ‘Een arts heeft zo’n bevoorrechte positie: je hebt een vertrouwelijke relatie met een patiënt, die niemand anders heeft. Ik denk dat een arts dan ook de regie moet hebben bij zo’n leefstijlinterventie wil je het beste effect bereiken.’
