Het CBS neemt de kustgebieden onder de loep - daar zijn vooral zakkenrollers extra actief - en wij duiken in de cijfers van de watersportgebieden. Kust- en watersportgebieden hebben vanzelfsprekend te maken met een flinke stijging van bezoekers, toeristen en dagjesmensen in de maanden juli en augustus. In de periode 2016 tot en met 2018 stijgt het aantal overnachtingen in de zomermaanden in deze gebieden sterker dan in de rest van Nederland.

Met een stijging van 65 procent in de kustgebieden en 49 procent in de watersportgebieden, tegenover een stijging van 24 procent in de rest van Nederland. Het gaat hierbij om alle nachten die gasten doorbrengen in een logiesaccommodatie, oftewel een hotel, pension, appartement, bed & breakfast, kampeerterrein, etc.

Kust- en watersportgebieden hebben dus als geen ander in Nederland te maken met seizoensgebonden toerisme. En dat brengt seizoensgebonden criminaliteit met zich mee.

Criminelen gaan ook op vakantie

“In de winter zijn er soms maar twee mensen op de Loosdrechtse Plassen. In de zomer soms wel honderden op een dag”, vertelt Lars van Velzen van Recreatie Midden Nederland, dat gaat over de recreatiegebieden die in de provincie Utrecht en gedeeltelijk Noord-Holland liggen, waaronder de Loosdrechtse Plassen en de Vinkeveense Plassen. “De zomermaanden zijn voor ons hoogseizoen. En als heel Nederland gaat recreëren dan schalen we onze beveiliging natuurlijk op. En wordt er ook wel, ik wil niet zeggen 24 uur, maar toch zeker wel twintig uur per dag gemonitord.” En dat opschalen is nodig, want naast toeristen zoeken ook criminelen in de zomermaanden het water op.

Bij al deze cijfers gaat het over het gemiddelde van geregistreerde misdrijven over de jaren 2016, 2017 en 2018.

Lichtere vermogensdelicten zijn geldgedreven delicten die vaak voorkomen. Deze worden licht gestraft en zijn minder ingrijpend voor het slachtoffer dan bijvoorbeeld een woninginbraak. Denk hierbij aan de diefstal van fietsen, boten of een zonnebril. Dit soort misdrijven stijgt in de zomerperiode in de watersportgebieden. CBS heeft data toegespitst op deze lichtere vermogensdelicten waardoor we hierop kunnen inzoomen.

Veel ‘kleine’ diefstallen

In de nacht van 1 op 2 augustus zijn in Aalsmeer twee sloepen gestolen van het watersportbedrijf Bunsberg Yachting. De boten lagen buiten in het water. “Maar ze zaten goed vast”, verzekert een medewerker van het bedrijf. De boten zijn midden in de nacht achter elkaar weggesleept door een klein rubberbootje. “De daders wisten waar ze mee bezig waren, het lijkt een doelbewuste actie”.

Voor Bunsberg Yachting is dit de eerste keer dat criminelen er met hun boten vandoor gaan. Maar in de zomer gebeurt dit regelmatig. In watersportgebieden worden in de maanden juli en augustus veel meer boten gestolen dan in de rest van de maanden. In de zomervakantie worden gemiddeld 31 vaartuigen per maand als gestolen opgegeven, terwijl dit aantal de rest van het jaar op 14 staat. Een stijging van 122 procent. Over heel Nederland worden vaker boten gestolen. Van gemiddeld 41 boten per maand naar 92 boten per maand in de zomer.

Daarnaast worden meer voorwerpen uit of vanaf een vaartuig en ook brom- en snorfietsen gestolen. Deze gestolen goederen worden in de maanden juli en augustus ook vaker doorverkocht dan in de rest van het jaar (heling).

Waar het stelen van boten stijgt in de zomerperiode, is dit niet het meest voorkomende delict in watersportgebieden. Eenvoudige diefstal komt het vaakst voor in de maanden juli en augustus. Denk hierbij aan het stelen van een zonnebril of telefoon. Ook in de kustgebieden komt eenvoudige diefstal het vaakst voor, blijkt uit analyse van het CBS. De grootste stijger in de kustgemeenten is zakkenrollerij.

De politie ziet niet zozeer een toename van de diefstal in de zomerperiode, maar wel een toename van aangiftes. “Mensen stallen hun boot vaak als het kouder wordt, deze halen ze pas weer tevoorschijn als ze ermee willen varen. Als ze dan de stalling openen, komen ze ineens tot de conclusie dat hun boot weg is. Het zou dus zomaar kunnen dat de diefstal in de winter al is gebeurd, maar daar pas in de zomer aangifte van wordt gedaan”, vertelt Sjoerd Top, sectorhoofd bij Dienst Infrastructuur van de Landelijke Eenheid van de Politie. Zij bestrijden de onveiligheid en criminaliteit op het spoor, de weg, het water en in de lucht.

‘Diefstal van boten is een uitdaging’

“Boten zijn een makkelijke prooi, zeker in de recreatievaart”, vertelt Top. “Boten zijn vaak meer waard dan een auto en makkelijker te stelen, ze liggen soms met een touwtje vast aan de kade.” Volgens Top is er bij deze stijging in aangifte niet per se sprake van georganiseerde misdaad. “Je hebt dieven die gespecialiseerd zijn in type boten. Net zoals je bij dure Ferrari’s, ook wel eens diefstallen op bestelling ziet. Maar vaak is het ook een kwestie van pakken wat je pakken kan.”

“De diefstal van boten is voor ons een uitdaging omdat maar weinig vaartuigen geregistreerd zijn”, zegt Van Velzen van Recreatie Midden Nederland. “Een boot heeft geen kenteken zoals een auto en is daardoor moeilijker herleidbaar naar de eigenaar. Dat maakt het lastig om aangifte te doen.” Bij buitenboordmotoren speelt hetzelfde: “Als jij zo’n motor steelt, dan kun je deze 40 meter verderop aan je eigen boot hangen. Niemand die dan kan bewijzen dat het niet jouw motor is.”

De politie heeft het daardoor een stuk drukker in de zomerperiode, maar is het hele jaar bezig met het voorkomen en aanpakken van diefstal van boten. “In de zomerperiode zijn we drukker met surveilleren op het water, maar dat is niet de enige plek waar we diefstal voorkomen en boten terugvinden”, legt Top uit. “Op het internet komen we bijvoorbeeld veel gestolen boten tegen, ook komen ze vaak in het buitenland terecht. Het controleren op het water is drukker in de zomer, maar voor het tegengaan van de diefstal en het achterhalen van gestolen goederen zijn we het hele jaar bezig.”

Tips van Top

“Als je een schip hebt van 25.000 euro en je neemt geen basale veiligheidsmaatregelen, dan maak je het dieven wel erg makkelijk. Meer volledige aangiftes van eigenaren en registratie van boten kan ons enorm helpen bij opsporing. Soms doen mensen aangifte die niet eens weten van welk merk hun boot is.” Tips van Top tegen diefstal zijn daarom: ken je eigen boot, laat deze registreren en zet er een GPS-tracker op. Dat is een soort ‘Vind je iPhone’-idee maar dan voor je boot.

Kijk op de website van de politie voor meer tips over hoe je diefstal van een boot of buitenboordmotor kunt voorkomen.

Illustratie door Wendy van der Waal