We worden overspoeld door reclames, opvallend genoeg vooral van gokbedrijven en loterijen van de overheid. Veroorzaakt de staat daarmee juist meer gokverslaafden?
Weddende oud prof-voetballers, gokkende vogels. Zelfs de vertrekkend directeur van Holland Casino kon de laatste maanden niet meer wegduiken voor alle reclames. “Ik denk dat het een tikkeltje te veel was”, zei Erwin van Lambaart maandag in Het Financieele Dagblad
Hij zei alleen ook dat hij wel moest. Want niet iedereen weet dat je tegenwoordig ook digitaal roulette kan spelen, stelt het bedrijf. En omdat we sinds vorig jaar legaal online mogen gokken in Nederland, was dus reclame nodig. Het resultaat heeft iedereen kunnen zien.
Gokverslaafden
Maar hiermee loopt de overheid wel een gevaar. Holland Casino is van de staat, Toto ook. Beide bedrijven hebben als doel controle te houden over gokverslaving, want als je als overheid gokken in eigen hand houdt, kan je sneller ingrijpen wanneer het mis gaat.
En juist déze twee staatsbedrijven gingen actief werven. Samen joegen ze er zo’n 11 miljoen euro aan reclames doorheen, veel meer dan andere gokbedrijven, aldus onderzoeksbureau Nielsen op verzoek van De Volkskrant. Daarmee lokten ze misschien ook mensen naar de goktafel die er anders nooit aan waren begonnen.
“Meer reclame geeft meer bezoek”, zegt SP-Kamerlid Michiel van Nispen. “En dan krijg je meer gokverslaafden.” Hij en de Christenunie dienden een motie in en een meerderheid van de Tweede Kamer dwong minister Weerwind (Rechtszekerheid) in te grijpen. Die heeft toegezegd met strengere regels te komen, al kan het een jaar duren voor een nieuwe wet van kracht is.
Illegaal
Heeft de overheid ondertussen meer gokverslaafden veroorzaakt? Dat lijkt nu lastig te zeggen. ‘’Het duurt gemiddeld 10 jaar voordat iemand bij ons terecht komt”, zegt Fred Steutel, directeur verslavingsinstelling Hervitas. Wel ziet hij al langer het aantal patiënten stijgen, elk jaar zo’n 50 procent. “We denken dat dat ook door corona komt, een andere reden konden we niet bedenken.’’
Bezorgde Kamerleden en ook de Consumentenbond denken dat spotjes mensen in problemen bracht, zeker toen 1 oktober vorig jaar de markt opende voor online gokken. Maar de branchevereniging voor kansspelbedrijven Vnlok gaat dat te ver. Voor 1 oktober waren er ook al goksites, die waren illegaal en deden volgens de organisatie niets om verslaving te voorkomen.
“Sinds 1 oktober 2021 zijn er eindelijk legale aanbieders en via die aanbieders is ook eindelijk goed zicht op spelersgedrag", zegt een woordvoerder. "Geef ons nu even de tijd om te laten zien, op harde cijfers gebaseerd, dat wij probleemspelers in een vroeg stadium signaleren en helpen."
Verslaafd aan gokken
Kent u iemand die door alle reclames ook echt een gokverslaving heeft gekregen? En lukt het u om van die loterijpost af te komen. Laat het ons weten.
Loterijen
Al langer botsen toezichthouders met aanbieders. Ook loterijen gaan soms ver. Zo werd in 2013 de Goedendoelenloterij – bekend van bijvoorbeeld de Postcodeloterij – door de Autoriteit Consument en Markt (ACM) terecht gewezen.
“Wederom beboet voor onnodig irriteren van consumenten”, kopte de waakhond in een persbericht. De loterijen zouden mensen hebben gebeld uit het Bel-me-niet-register. Al moest de waakhond die sanctie in 2015 intrekken, er was volgens de hoogste rechter onvoldoende bewijs.
Nu stelt minister Weerwind dat gokreclames over twee maanden geen rolmodellen meer mogen tonen. Het tijdstip dat de advertenties mogen worden getoond verschuift van 21:00 naar 22:00, zwaardere ingrepen lijken op dit moment niet mogelijk.
Of het werkt? De Kansspelautoriteit, die aanbieders in de gaten houdt, kon niet laten weten of de advertenties schade hebben veroorzaakt en hoeveel.
Wil je op de hoogte blijven van dit onderzoek?
Elke week sturen we je onderzoeksverhalen, tips van de redactie, en verhalen die je nog van ons kan verwachten.
