Royal FloraHolland is een coöperatie van 4000 kwekers uit binnen- en buitenland. De exportwaarde van de sierteeltsector is 9,5 miljard euro per jaar. RFH werkt al een paar jaar aan de 100 procent digitaliserings-strategie. Dat doen ze uit ambitie. Uiteindelijk willen ze “de Amazon of de Alibaba van de bloemen worden”, aldus de CEO van RFH in 2017. Daarmee zijn grote kwekers en handelaren in het voordeel maar kleine kopers en kwekers vrezen dat zij het onderspit delven.

Bloemen zijn een levend product. Bloemen moet je zien, ruiken en voelen. Maar een van de consequenties van de nieuwe strategie is dat kwekers foto’s moeten aanleveren in plaats van echte bloemen. De veiling was altijd de etalage van de kwekers. Maar met foto’s kun je je onvoldoende onderscheiden, stellen de kwekers.

Kweker Ben Jansen van Tunezo: “Op het ogenblik is een foto belangrijker dan je bloemen. Er zijn slechte kwekers met mooie foto’s en er zijn goede kwekers met slechte foto’s, rara wie gaan er winnen”.

En ook voor inkopers hebben foto’s serieuze consequenties. Want als je een bloemenwinkel hebt of je rijdt met bloemen door heel Europa, dan wil je de beste en mooiste bloemen hebben. Inkopers wijzen erop dat een foto voor een goede beoordeling van de kwaliteit van bloemen onvoldoende is. Je zou ze moeten kunnen zien en beoordelen op kwaliteit (dat heet schouwen) en je moet verrast kunnen worden.

Orderpicken

Op dit moment worden bloemen ingekocht via foto’s maar is het ook nog mogelijk ze te zien, ruiken en voelen. Bij planten is dat al niet meer mogelijk. RFH wil de logistiek van distributie van de bloemen gaan veranderen. Ze gaan ‘orderpicken’, net zoals gebeurt met pakjes bij bol.com. Dan zetten ze de bloemen op volgorde van binnenkomst in de koelcellen in plaats van soort bij soort. Maar inkopers moeten bloemen met elkaar kunnen vergelijken.

Koos Heemskerk van Heemskerk Flora: “Dan wordt het heel lastig, dan moet ik om 12 uur s’ nachts beginnen om alles te kunnen zien, je weet niet waar het staat, ik denk dat dat gewoon een drama wordt”.

Inkopen

De bloemenveiling heeft een tribune met een aantal gigantische schermen, de klokken, waarop de bloemen zijn afgebeeld met informatie over de kweker, de lengte van de steel en het rijpheidsstadium. Op dit moment zijn er op de veiling in Rijnsburg 7 klokken. Inkopers kopen bijvoorbeeld zonnebloemen op klok 7 en zien op klok 2 rozen voorbijkomen die ze ook willen hebben.

De digitaliseringsstrategie van RFH is ingezet om tot landelijk veilen te komen. In plaats van de drie fysieke veilingen die er nu zijn, Naaldwijk, Aalsmeer en Rijnsburg, is er dan nog maar één locatie. Maar dan moeten inkopers gaan schakelen tussen 20 of meer klokken. En dat is voor kleine kopers niet te doen, ze verliezen overzicht en daarmee ook handel.

Pieter Straathof, eigenaar van twee bloemenwinkels: “Als dat allemaal zo doorgaat dan zie ik de toekomst van mijn zaak somber in”.

Rode en gele tulpen

Telers zijn ‘vakidioten’, het kan járen duren voordat ze een nieuwe soort hebben geteeld. En lang niet alles lukt. Driekwart van de bloemen valt af omdat ze niet aan de eisen voldoen. Zoals kleur, steellengte, aantal bloemknoppen, blaadjes, enzovoorts. Vooral de kleine telers zijn de kraamkamer van de bloemen. Ook de kweker die met 6 hectare chrysanten veel kan verdienen, heeft zijn bloemen vaak te danken aan het geduld en doorzettingsvermogen van de kleine teler.

Het risico is groot dat kleine kwekers en kleine inkopers stoppen omdat foto’s te weinig informatie geven en andere eisen die de veiling stelt te duur worden. Als het aanbod verschraalt maakt het niet meer uit of je bloemen koopt bij de bloemist of in de supermarkt, waarschuwen de kleine kwekers en inkopers. Dan blijven alleen de rode en gele tulpen over.

Grote kopers zoals de supermarkten, kopen rechtstreeks bij een kweker en spreken daar ook een prijs af. Die zijn dus niet afhankelijk van de veiling.

Toekomst

Kwekers en inkopers hebben een gezamenlijk belang. Daarvoor heeft een aantal van hen in 2017 de vereniging Flora Futura opgericht. De Flora Futura-leden hebben geen probleem met digitalisering maar dan moet het wel mogelijk blijven om bloemen te kunnen zien, ruiken en voelen. Om ze te vergelijken en impulsaankopen te doen.

Naast het landelijk veilen pleiten ze voor een lokale fysieke veiling waar de nieuwe bloemen alle aandacht krijgen die ze verdienen.

Ook de Vereniging van Groothandelaren in Bloemkwekerijproducten, de VGB ziet het belang van een fysieke veiling: “Die is voor een deel van de sector onmisbaar”, zegt directeur Matthijs Mesken.

Michel van Schie, woordvoerder Royal FloraHolland (RFH) op de vraag naar de reden van het stoppen met de fysieke klok: “Een van de redenen dat fysiek veilen niet meer wordt toegepast heeft ermee te maken dat we overstappen op landelijk veilen in de toekomst. Dat betekent dat de producten die gekocht worden niet per se op locatie staan.”

Op de vraag of RFH de Greenery achternagaat, die dit proces al heeft doorgemaakt, er zijn daar alleen nog een paar grote handelshuizen over: “Nee dat zal niet gebeuren omdat wij in essentie hetzelfde blijven doen als we de afgelopen 110 jaar hebben gedaan. Wij gaan graag het gesprek aan met die kwekers, dat gebeurt ook op tal van momenten. Onze directie heeft heel frequent spreekuren waar elk lid welkom is, er zijn ledensessies voor inbreng en discussie dus die mogelijkheden zijn er maar er is een verschil tussen niet gehoord worden en niet je zin krijgen.”