Nederland heeft al zeven jaar ernstige medicijntekorten. Als een medicijn er niet is, moet je genoegen nemen met een vervangend middel. En dan moet je schakelen naar een ander merk met een ander doosje, een andere bijsluiter, soms naar meer pillen of een andere toedieningsvorm. Voor een nieuw onderzoek willen we weten of het jou ook is overkomen en wat hiervan de gevolgen zijn.

Longpatiënt Eva heeft al verschillende keren van medicijn moeten wisselen, in een jaar zelfs vier keer. En iedere keer moet ze zes tot acht weken proberen of het nieuwe medicijn effectief is. Ze voelt zich een proefkonijn en het raakt je kwaliteit van leven, zegt ze.

“Je wordt soms overrompeld en het vergt mondigheid om in discussie te gaan met de apotheker of opnieuw een afspraak te maken met de specialist. Je moet volhouden, ik denk dat ook wel veel mensen in stilte lijden”.

De Monitor
25 min 56 s

Eva heeft astma waarvoor ze medicijnen gebruikt. Regelmatig krijgt ze van de apotheek andere geneesmiddelen mee dan ze gewend is. Daar is ze niet blij mee, want ze wordt er moe en benauwd van. Ondanks dat de arts 'medische noodzaak' op het recept zet, wil de apotheek niet zomaar haar vertrouwde middel meegeven. Volgens de apotheker moet ze eerst een alternatief hebben geprobeerd voordat ze haar eigen medicijn weer kan krijgen. Dat heeft te maken met het beleid van Eva's zorgverzekeraar, die wil dat ze een goedkoper middel gebruikt. Eva is niet de enige die last heeft van medicijnwisselingen, zo blijkt uit de vele tips die we binnenkrijgen. Heel wat mensen raken ontregeld omdat ze een andere middel krijgen dan ze gewend zijn. Hoe verantwoord is het wisselen? En wie bepaalt er eigenlijk welk medicijn je krijgt?

Oorzaken medicijntekort

Medicijntekorten zijn ontstaan doordat geneesmiddelen voornamelijk gemaakt worden in India en China. Als een fabriek een productieprobleem heeft of de grondstof is vervuild, ligt de levering aan Europa meteen stil. Daarnaast is het Nederlandse geneesmiddelenbeleid erop gericht de kosten zo laag mogelijk te houden. Als een fabrikant in een ander land meer kan verdienen met zijn doosjes, dan is Nederland niet de eerste aan wie geleverd wordt.

Bij tekorten worden medicijnen soms uit het buitenland ingekocht maar meestal krijg je dus een vervangend medicijn. Beter iets dan niets zou je zeggen maar bij sommige medicijnen kan dat echt niet, dan is een ander middel slecht voor je gezondheid.

“Ik betaal de rekening van medicijnen die er niet zijn met mijn gezondheid”.

Marianne, epilepsiepatiënt

Marianne heeft al vanaf haar elfde epilepsie, ze slikt een cocktail van drie medicijnen. Als zij een ander middel krijgt, heeft dat middel ook andere hulpstoffen. En juist bij een combinatie van drie verschillende middelen is de werking dan onvoorspelbaar. Marianne kreeg een hele zware stuip, eentje waarbij haar hersenen te weinig zuurstof kregen. Daar hield ze een beschadiging aan over waardoor ze sindsdien minder kracht heeft in de linkerkant van haar lichaam.

Onderzoek

In 2018 hebben verschillende patiëntenverenigingen onderzoek laten doen naar het wisselen van medicijnen. Daaruit bleek dat ieder jaar ruim een miljoen mensen een of meerdere keren van het voorgeschreven medicijn naar een ander merk medicijn wisselen zonder dat daar een medische reden voor is.

In mei van dit jaar leidde een flitspeiling van de PatiëntenFederatie Nederland tot een vergelijkbare conclusie. Patiënten hebben veel last van de gevolgen van medicijnwisselingen. Naar aanleiding van die conclusies wilden apothekers, artsen, zorgverzekeraars en groothandels een akkoord Verantwoord Wisselen sluiten. Dat is niet gelukt. Patiënten moeten nu wachten op een nieuw initiatief van het ministerie van Volksgezondheid.

Makers

Samen komen we verder

Ons onderzoek begint bij jou. Heb jij een tip of ervaring die je met ons wil delen? Laat het ons weten!

Heb jij een tip of ervaring die je met ons wil delen? Laat het ons weten!

Documentatie uploaden
CAPTCHA
Deze vraag is om te controleren dat u een mens bent, om geautomatiseerde invoer (spam) te voorkomen.

Bedankt, je tip is verstuurd

Wat gebeurt er nu met mijn tip?

Bedankt dat je de tijd hebt genomen om het tipformulier in te vullen. Je tip is verstuurd naar de redacteur van het onderzoek. Wij publiceren niets met naam en toenaam zonder contact met je op te nemen. Soms krijgen we zoveel tips binnen dat het ons helaas niet lukt om iedereen een persoonlijke reactie te sturen. We vragen je begrip hiervoor. 

Benieuwd naar de impact van eerdere tips?

Van kamervragen tot petities en maatschappelijk debat: samen met jou pakken we systemisch falen en onrecht aan. Benieuwd naar de impact van eerdere onderzoeken en ingezonden tips? Bekijk dan nu ons track record.