Op 21 september 2023 onderschept de Kustwacht van Curaçao in de territoriale wateren een boot met een groep mensen uit Venezuela aan boord. Onder hen ook twee kinderen van negen jaar. Ze reizen zonder hun ouders. De kinderen worden overgebracht naar het politiebureau van Rio Canario, ten noorden van Willemstad.
De moeders, die al op Curaçao wonen, horen dat hun kinderen op het politiebureau zijn en gaan erheen. Ze ontmoeten de kinderen ook daadwerkelijk op het bureau. Maar dan worden ze aangehouden. Op verdenking van het naar Curaçao smokkelen van hun kind.
“Eigenlijk zijn ze feitelijk eerst met elkaar herenigd,” vertelt advocaat Alicia Blonk. “Ze vallen elkaar in de armen en op dat moment worden de moeders voor de ogen van de kinderen weggetrokken en in strafrechtelijke detentie geplaatst.”
Gebrek aan bewijs
De politie gelooft bovendien niet dat de vrouwen echt de moeders zijn, ook al tonen ze de geboorteakte van de kinderen uit Venezuela. Daar zouden niet de juiste stempels op staan. Binnen korte tijd worden de vrouwen aan de rechter-commissaris voorgeleid, die hen laat gaan wegens een gebrek aan bewijs.
In die fase wordt Blonk bij de zaak betrokken. Ze krijgt contact met de moeders, maar niet met de minderjarigen. “De kinderen hebben we in het hele traject niet gesproken. We wisten niet waar ze zaten. We hebben de minister aangeschreven, daar kwam geen reactie op.”
Kort geding
Blonk spant een kort geding aan. Dan blijkt dat de minderjarigen zijn ondergebracht in Huize Sint Jozef, een internaat voor jongeren met psychosociale problemen. Deze plaatsing is gebeurd zonder tussenkomst van een rechter of voogdij-instelling. “Officieel staan ze dan onder niemands toezicht, waardoor er dus ook geen controle is op hun welzijn. Dat mag niet. Er moet een ondertoezichtstelling zijn.”
De rechter keurtin haar vonnis de handelwijze van de politie en de minister af. Het land Curaçao handelde ‘onrechtmatig’ tegenover de moeders door de hereniging te verhinderen en door niet, zoals het Internationaal Verdrag voor de Rechten van het Kind voorschrijft, een verzoek tot gezinshereniging ‘met de nodige spoed en welwillendheid’ in behandeling te nemen. Ook heeft Curaçao niet duidelijk gemaakt waarom de getoonde geboorteaktes vals zouden zijn.
Na twee weken worden de moeders en hun kinderen herenigd.
Zeer traumatisch
Wat gaat in dit soort zaken nu mis? Blonk: “Ik denk dat er een gebrek aan kennis is over hoe te handelen in dit soort situaties. Gebrek aan kennis over het eigen beleid, nationale regelgeving en internationale regelgeving. Ik denk dat ze in deze zaak met zulke jonge kinderen wat praktischer zouden moeten kijken, om te doen wat juist is. Want zeker wat er op het politiebureau gebeurde is zeer traumatiserend. Dat had nooit mogen plaatsvinden.”
Wil je op de hoogte blijven van dit onderzoek?
Elke week sturen we je onderzoeksverhalen, tips van de redactie, en verhalen die je nog van ons kan verwachten.
