Voor ons onderzoek naar kleine gasvelden komen we in contact met Peter Flohr. Hij is de voorzitter van burgeractiegroep Stop Gas in Loon en zeer teleurgesteld over een uitspraak van de Raad van State van afgelopen augustus.

In beroep tegen de minister
Samen met een bonte verzameling aan organisaties uit de regio ging Flohr namelijk in beroep tegen een instemmingsbesluit van de minister van Economische Zaken en Klimaat met een nieuw winningsplan van gasbedrijf Vermilion. Al tientallen jaren wordt er gas gewonnen uit de gasvelden Loon op Zand en Loon op Zand Zuid. Het nieuwe winningsplan was gericht op een langere gaswinning dan eerder verwacht, tot uiterlijk 2026. En dat wilden actievoerders niet.

Redenen voor het beroep, zo lezen we in de uitspraak van de Raad van State, waren onder meer de voorgenomen hydraulische stimulatie (waarbij water en chemicaliën onder hoge druk in een gasveld worden gespoten om de laatste restjes gas te kunnen winnen, red.), de klimaatproblematiek waar fossiele brandstoffen aan bijdragen, zorgen om grondwaterverontreiniging en zorgen om bodemdaling die schade aan de aanwezige chemische pijplijn zou kunnen veroorzaken. Maar helaas: al hun betogen ‘faalden’ zoals dat mooi heet in Raad van State-taal, en de bezwaren van Flohr en zijn medestanders werden met 1 document van tafel geveegd.

Planten met zwarte vlekken
Flohr is teleurgesteld, maar hij laat zich niet uit het veld slaan. “Ik blijf mensen erop wijzen dat er misschien nu geen problemen zijn, maar wel risico’s. Dat hebben we wel gezien in 2017.” Flohr stuurt foto’s om zijn zorgen te illustreren: we zien een met rood-wit lint afgezet gebied en planten met zwarte vlekken op het blad. De foto’s zijn genomen na een incident in 2017 waarbij aardgascondensaat (een soort oliedrab, red.) vrijkwam en grond rondom de boorput in Loon op Zand vervuild raakte.

Flohr: “Grond moest worden afgegraven, zonnepanelen waren beschadigd en een bijenkolonie dood. Maar zover ik weet is alles netjes vergoed.” In een toelichting op het incident schrijft het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM): “Aardgascondensaat is een giftige, licht ontvlambare vloeistof, die vrijkomt bij de winning van aardgas. Als gevolg van dit incident zijn omliggende gewassen, gebouwen en de bodem verontreinigd over een oppervlak van circa 250 vierkante meter.”

SodM schrijft verder dat Vermilion het incident direct heeft gemeld en de verontreiniging heeft laten saneren. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft vervolgens gekeken of Vermilion de boel goed had opgeruimd en geconcludeerd dat de grond weer schoon was. “Naar de toedracht van het incident is het OM een strafrechtelijk onderzoek gestart”, lezen we tot slot. Dat onderzoek zit in de afrondende fase, laat het OM ons desgevraagd weten, maar ze kan er pas over een maand of drie wat over zeggen.

Het incident laat Flohr niet los: “Als de wind de andere kant op had gestaan, was het condensaat naar een woonwijk toegewaaid. Dan had de schade veel groter kunnen zijn.”

Vermilion: niet boren naar nieuwe voorraden
Een andere reden dat Flohr het langer gas winnen niet ziet zitten, is dat er te weinig aandacht is voor het sociaal-maatschappelijke aspect. “Ik vind dat er veel onzekerheid is en dat we weinig informatie krijgen. Vermilion wil gaan fracken (hydraulisch stimuleren, red.) om de laatste restjes gas eruit te krijgen. Daarvan weten we niet precies wat de risico’s zijn.” Flohr verzamelde met Stop Gas in Loon uiteindelijk honderden handtekeningen, maar zonder succes dus. De slotconclusie van de Raad van State is dat alle beroepen ongegrond zijn.

Heeft het beroep de actiegroep iets opgeleverd? Flohr: “Jazeker. Positief is dat wij als actiegroep door de rechters wel ontvankelijk werden verklaard, ondanks dat Vermilion daar vraagtekens bij had. Ook positief is dat het gasbedrijf vanuit Loon op Zand wilde gaan boren naar nieuwe aardgasvoorraden onder Tilburg. Daar hebben ze vanaf gezien."