Eind 2023 worden Jeroen en Deborah door monteurs opgelicht bij het repareren van hun cv-ketel, die ze via een online service hebben geregeld. Ze zijn daarin niet de enige: bijna een op de tien Nederlanders is in 2023 slachtoffer geworden van online oplichting of fraude. Hoewel Jeroen en Deborah aangifte deden bij de politie, wachten ze al 5 maanden op een reactie. Pointer start daarom een onderzoek: hoe vaak belandt jouw aangifte op de plank?

Als Jeroen afgelopen december ‘s ochtends naar beneden loopt, voelt zijn huis onprettig koud aan. Toch gaan hij en zijn vrouw Deborah gewoon richting werk, terwijl zijn schoonouders arriveren om op hun kinderen te passen. In de loop van de middag bellen zij met de boodschap dat er iets mis is: er komt geen heet water uit de kraan en het is ijskoud in huis.

Bij thuiskomst ziet Deborah ‘storing’ staan op het schermpje van de cv-ketel. Ze belt naar een aantal telefoonnummers van onderhoudsmonteurs, die met stikkers op de ketel vermeld staan. Maar ze nemen niet op, ze zijn te druk of ze onderhouden hun merk cv-ketel niet meer. Dus vervolgt Deborah haar zoektocht online. Na een hoop telefoontjes krijgt Deborah eindelijk iemand te pakken die zelfs een 24-uursservice aanbiedt. “We kwamen uit bij Verstappen Service, die ook een nachtploeg had,” zegt Jeroen.

16 graden en vier kinderen

“De monteurs beloofden de volgende dag rond 18:00 uur bij ons langs te komen.” Jeroen vraagt telefonisch of er hoge kosten aan verbonden zijn, omdat de service zo snel en na werktijd opereert. “Daar hoefden we ons geen zorgen over te maken. Ze beloofden vooraf een prijsafspraak te maken. Voor 20:00 uur langskomen betekende 75 euro voorrijkosten, na 20:00 uur betekende 150 euro voorrijkosten. Maar: als ze na achten langskwamen, beloofden ze niet weg te gaan zonder de ketel te herstellen.”

Jeroen en zijn vrouw zijn er snel uit. In huis is het inmiddels 16 graden en met vier kinderen willen ze niet dat de temperatuur nog meer daalt, zeker niet in hartje winter. Ze maken met de monteurs een afspraak voor de volgende dag.

Trucje

“Maar de dag erna hingen de monteurs al snel opnieuw aan de lijn. Ze zeiden dat een ander project uitliep en vroegen of ze twee uur later ook nog welkom waren.” De politie vertelt Jeroen later dat dit een bekende truc is: monteurs checken hiermee hoe wanhopig je bent. Na nog een paar telefoontjes, staan de onderhoudsmonteurs uiteindelijk om half twaalf ’s avonds op de stoep.

Wat gebeurt er met jouw aangifte? 

Hoewel het aantal diefstallen in Nederland daalt, stijgt de hoeveelheid online oplichting en cybercrime in Nederland. En de vraag is wat de politie doet, wanneer je aangifte doet van dit soort misdrijven. Zo werd in 2023 maar 3,4% van de geregistreerde oplichtingszaken opgehelderd. Pointer start daarom een grootschalig onderzoek naar aangiftes die bij de politie op de plank terechtkomen, of waar volgens aangevers niks mee gedaan wordt. Heb jij hier ervaringen mee? Dan zijn we benieuwd naar jouw verhaal!

“Er stapten twee nette mannen binnen. Achteraf gezien droegen ze geen bedrijfskleding, en hebben we niet om legitimatie gevraagd. Maar je voelt je ook bezwaard om direct zo wantrouwend over te komen. We waren bovendien allang blij dat ze er waren.” Met de aanwijzing om zachtjes te werk te gaan – de kinderen lagen al in bed – inspecteren de monteurs de ketel. Nog geen 10 minuten later komen ze Jeroen en Deborah in de woonkamer halen.

Halve ketel uit elkaar

Eenmaal in het washok, schrikken Jeroen en Deborah van wat ze aantreffen: de halve ketel ligt uit elkaar. “De monteurs hadden nogal kritiek op onze vorige onderhoudsmonteur. Witte aanslag aan de binnenkant zou de boosdoener zijn en er zou een duur onderdeel besteld moeten worden, dat 1200 euro kostte.” Dat vindt Jeroen te duur voor een 12 jaar oude cv-ketel. “‘Jammer, maak hem maar weer dicht, dan laten we het hierbij’, zei ik.”

Maar plots hebben de monteurs een andere oplossing: misschien hebben ze nog wel een tweedehands onderdeel. En ja hoor, ze hebben precies nog één exemplaar bij zich, dat 700 euro kost, dat meteen geplaatst kan worden. “Dan heb je weer warm water, kun je de kachel weer aandoen en kunnen je kinderen weer douchen, zeiden ze. Ze wisten wel hoe ze het aan ons moesten verkopen,” vertelt Jeroen.

Raar gevoel

Jeroen en Deborah gaan akkoord. Tien minuten later komt er inderdaad warm water uit de kraan en slaat de kachel weer aan. Toch heeft Jeroen er een raar gevoel bij. “Ik zei tegen mijn vrouw: ‘Dat is toch raar? Eerst moet hij in het systeem kijken of het onderdeel beschikbaar is. Maar als we de goedkopere optie willen, is het er opeens.’” Hij vraagt daarom of hij het vervangen onderdeel mag zien en houden. Dat is geen probleem. De ene monteur begint van alles uit zijn tas te halen, terwijl de ander een QR-code voor de betaling onder Jeroens neus drukt.

Huiselijk geweld

Politie ontraadt aangifte doen van huiselijk geweld

Om half 1 ’s avonds maakt Jeroen 700 euro over. Daarna laten de monteurs Debora en Jeroen achter, met twee kleine onderdelen op de grond. Jeroen kan het niet laten om direct even te googelen. Al snel komt hij uit bij een zogenoemde ionisatiepin. De prijs: 35 euro. “Volgens mij zijn we opgelicht,” zegt hij tegen zijn vrouw. Een snelle blik op de bankrekening bevestigt hun vermoeden: de 700 euro is van hun rekening afgeschreven onder de noemer ‘boodschappen’, ogenschijnlijk naar een privérekening. Ze bellen nog met de fraudehelpdesk van hun bank. Maar het bedrag kan niet meer teruggeboekt worden.

De halve nacht wakker

Jeroen en Deborah liggen er de halve nacht wakker van. De volgende dag proberen ze het onderhoudsbedrijf te bellen voor een officiële factuur. “We wilden ze nog het voordeel van de twijfel geven, maar het nummer was niet meer bereikbaar.” De bank laat weten dat ze aangifte moeten doen, zodat de politie de gegevens van de bankrekeninghouder mag opvragen.

En dus gaat Deborah een week later naar het politiebureau. Ze doet aangifte van oplichting, deelt alle documenten die ze heeft en laat het achtergelaten onderdeel van de cv-ketel zien. Jeroen heeft dan ondertussen zelf de eigenaar van de website achterhaald. “Ik heb tegen het hostingbedrijf gezegd dat de website werd gebruikt voor oplichting en dat de cv-installateur inmiddels niet meer ingeschreven stond bij de KvK. Daarop hebben ze de website offline gehaald.”

Op heterdaad betrapt

De politie laat tijdens het bezoek aan het politiebureau weten dat de Officier van Justitie bepaalt of er na de aangifte actie wordt ondernomen. Inmiddels zijn er vijf maanden verstreken en hebben Jeroen en Deborah nog niks gehoord. “Terwijl we in februari zelf nog een keer contact hebben opgenomen.” Omroep Brabant bericht dan dat iemand die op dezelfde wijze is opgelicht, al tijdens de onderhoudsbeurt de politie heeft gebeld, waardoor de mannen op heterdaad zijn betrapt. “We hebben aan de politie gevraagd of het om dezelfde monteurs ging, maar daar konden ze geen uitspraken over doen. Als er nieuws was, zouden ze met ons contact opnemen.”

Een woordvoerder van de politie laat in een reactie weten dat er “in dit onderzoek onvoldoende opsporingsindicatie zat om tot een verdachte te komen. Om die reden zal niet worden overgegaan tot vervolging.” Normaliter krijgen slachtoffers schriftelijk bericht dat een onderzoek is afgesloten en de politie betreurt het dan ook ten zeerste dat dit in dit geval niet is gebeurd. Zij beloven spoedig contact op te nemen met Jeroen en Deborah.

Jeroen denkt niet dat hij zijn geld ooit nog terugziet. “Ik ken zoveel mensen die iets soortgelijks hebben meegemaakt. Rioolontstoppers of slotenmakers die gigantische bedragen vragen voor iets dat zo is opgelost.” De kosten voor zijn cv-ketel zijn inmiddels opgelopen tot ruim 1000 euro, omdat hij naderhand voor de zekerheid de ketel nogmaals heeft laten checken. “Het bleek dat de oplichters een aantal pakkingen kapot hadden getrokken. De witte aanslag bleek overigens heel normaal. De nieuwe monteur was verbaasd over wat wij hadden betaald: bij hem zou ik voor de reparatie 150 euro kwijt zijn geweest.”

Wat gebeurt er met jouw aangifte? 

Ben jij benieuwd wat er met jouw aangifte is gebeurd? Is je misschien zelfs afgeraden om aangifte te doen? In 2012 deed Pointer al onderzoek naar zogenoemde plankzaken. Toen bleek dat maar 9 procent van de aangiftes bij de rechter terechtkomt, en jaarlijks 50.000 aangiftes achter de balie verdwijnen. Wij zijn benieuwd naar jouw ervaringen hiermee, laat het ons weten!

Wil je op de hoogte blijven van dit onderzoek?

Elke week sturen we je onderzoeksverhalen, tips van de redactie, en verhalen die je nog van ons kan verwachten.

Makers

Online redacteur