Na 150 jaar afwezigheid is de wolf sinds 2019 weer officieel ‘gevestigd’ in Nederland. Dat vinden velen goed nieuws, maar het dier zorgt op bepaalde plekken wél voor schade en angst. Wat te doen met de wolf? We starten een nieuw onderzoek.
“Er heerst hier in de gemeente onrust door de aanvallen van de wolf,” het is een zin uit een email die we ontvangen van Janneke van de Wal uit het Drentse Havelte (gemeente Westerveld). Ze vertelt ons dat er elke week wel berichten zijn over dode of aangevreten schapen in haar dorp, ook foto’s van overstekende wolven zijn geen uitzondering meer in de lokale media.
Ze benadrukt dat ze de wolf een ‘prachtig dier’ vindt, maar ze vraagt zich wel af of het verstandig is dat zijn leefgebied zich inmiddels rondom haar huis bevindt. “Ik heb 10 jaar in Duitsland gewoond op 2 kilometer van een roedel wolven. Daar hebben we nooit een aanval gehad en wordt een wolf ook sporadisch gezien in de bewoonde wereld.” Om een voorbeeld te geven vertelt ze over haar oude buurman. “Daar zijn recent voor de tweede keer in 15 jaar schapen aangevallen door een wolf. Dat valt heel erg mee vind ik en is binnen de proporties.”
Niet meer mensenschuw
In haar huidige woonplaats is het volgens Janneke nu echt ‘andere koek’, de wolf laat zich daar namelijk regelmatig overdag zien. “Ik heb er zelf nu twee keer één gezien. Laatst liep er ’s ochtends om kwart over tien een wolf door de straten.” Dat lijkt haar geen normaal gedrag voor een wolf en dat zorgt bij haar – en bij veel van haar dorpsgenoten – voor onrust. “De wolven lijken steeds minder ‘mensenschuw’ te worden en dat zou ook wel eens een gevaar kunnen worden voor de mens. Experts zeggen dat het allemaal wel mee zal vallen, maar hoe weten ze dat zo zeker? De wolf komt al jaren niet meer in onze samenleving voor, het voelt een beetje als een experiment waar niemand de afloop van kent.”
In de gebieden rondom Westerveld is volgens Janneke voor de wolf weinig voedsel en ze heeft het vermoeden dat het dier daarom de bewoonde wereld intrekt en boerderijdieren ten prooi maakt. “We hebben hier geen groot wild, zoals een edelhert of een wild zwijn. Daarvoor wordt namelijk een ‘nulstand’ gehanteerd.” Ze vraagt zich af of de wolf daarom ook niet beter af is op een andere plek in Nederland. “Hier is het toch eigenlijk meer een park dan een natuurgebied.”
Drachtige koe gedood
De agrariërs en hobbyboeren in het gebied worden nu bijna gedwongen om hoge rasters met stroom om hun dieren heen te zetten, want een beetje prikkeldraad helpt in veel gevallen niet tegen de wolf stelt Janneke vast. “Die wolf gaat hier grenzen over die onwaarschijnlijk leken. Hij heeft hier zelfs een drachtige koe van 600 kilo gedood. Is het werkelijk de bedoeling dat we alle weilanden gaan uitrusten met zo’n raster? Is dat hoe ons agrarische landschap eruit gaat zien?”
Echt bang is Janneke zelf overigens op dit moment nog niet voor de wolf. “Ik denk dat hij nu nog banger is voor ons dan dat hij gevaarlijk is voor mij. Maar voor de zekerheid neem ik de laatste tijd tijdens het hardlopen wel mijn telefoon mee. Dan kan ik – als ik oog in oog met een wolf sta – harde muziek opzetten en hem daarmee hopelijk afschrikken.” Maar ze vraagt zich wel af waar het ‘kantelpunt’ van de opmars van de wolf ligt. “Wat is het moment dat de schade te groot is of de wolf zo mak wordt dat er wordt gezegd: ‘Nu gaan we ingrijpen.’”