Nederland gaat binnenkort weer naar de stembus, ditmaal om het Europees parlement te kiezen. Nu de campagnes op stoom komen, neemt het risico op misinformatie toe. Die misinformatie is vaak moeilijk te herkennen. Pointer (KRO-NCRV) ontwikkelde daarom een serie verdiepende video's om pro-actief misinformatie te weerleggen.

Volgens Jos de Groot, presentator van de serie, zijn deze zogenoemde ‘prebunks’ een nieuwe manier om journalistieke verhalen te vertellen in een tijd van misinformatie en misleiding. Een manier die “niet alleen onwaarheden ontmaskert, maar kijkers ook een handvat geeft bij het herkennen van onderliggende manipulatietechnieken.”

Pointer maakte drie prebunks van ongeveer 7 minuten. Elke video is gebaseerd op een grondige analyse van een veel voorkomende, maar misleidende claim. De onderwerpen lopen uiteen van anti-Oekraïnse boerenprotesten, ervaren overlast van asielzoekers en een ondemocratische Europese elite. In de prebunks wordt niet alleen getoond of een bepaalde claim vals is, maar ook wat de techniek is waarmee de valse claim wordt ingezet om kiezers te manipuleren. Die laatste stap zorgt ervoor dat een kijker alertheid ontwikkelt voor pogingen tot manipulatie.

factcheckmarathon-pointer-eu

KRO-NCRV’s Pointer gaat de grens over met internationale factcheck-marathon voorafgaand aan Europese verkiezingen

In aanloop naar de Europese verkiezingen op 6 juni gaat Pointer weer beweringen van politici controleren, samen met 7 internationale mediapartners.

Verspreiding van Russische misinformatie

In de eerste prebunk, vanaf 21 mei te zien, staat de vraag centraal wat Russische propaganda jou probeert te doen geloven. Spoten Franse boeren bijvoorbeeld echt mest op de Oekraïense ambassade in Parijs? In deze factcheck van Pointer (KRO-NCRV) laten we je zien hoe Rusland probeert de beeldvorming over Oekraïne in Europa te manipuleren. Bijvoorbeeld door de indruk te wekken dat boerenprotesten gericht zijn tegen Oekraïne, terwijl ze in werkelijkheid gericht zijn tegen de Franse regering. Of door Europese parlementariërs om te kopen om Russische misinformatie te verspreiden. Ook in Nederland zijn aanwijzingen dat politici zich hiervoor hebben laten lenen. In hoeverre beïnvloedt dit de Europese verkiezingen?

De Europese verkiezen duren van 6 tot 9 juni. In Nederland kan er op 6 juni gestemd worden. Vanaf dinsdag 21 mei zijn de prebunks online beschikbaar via het NPO3 TikTok account of het Radio1 YouTube kanaal.

Beluister hier het interview terug met Jos de Groot terug bij Humberto op NPO Radio 1.

Wil je op de hoogte blijven van dit onderzoek?

Elke week sturen we je onderzoeksverhalen, tips van de redactie, en verhalen die je nog van ons kan verwachten.

Samen komen we verder

Ons onderzoek begint bij jou. Heb jij een tip of ervaring die je met ons wil delen? Laat het ons weten!

Heb jij een tip of ervaring die je met ons wil delen? Laat het ons weten!

Documentatie uploaden
CAPTCHA
Deze vraag is om te controleren dat u een mens bent, om geautomatiseerde invoer (spam) te voorkomen.

Bedankt, je tip is verstuurd

Wat gebeurt er nu met mijn tip?

Bedankt dat je de tijd hebt genomen om het tipformulier in te vullen. Je tip is verstuurd naar de redacteur van het onderzoek. Wij publiceren niets met naam en toenaam zonder contact met je op te nemen. Soms krijgen we zoveel tips binnen dat het ons helaas niet lukt om iedereen een persoonlijke reactie te sturen. We vragen je begrip hiervoor. 

Benieuwd naar de impact van eerdere tips?

Van kamervragen tot petities en maatschappelijk debat: samen met jou pakken we systemisch falen en onrecht aan. Benieuwd naar de impact van eerdere onderzoeken en ingezonden tips? Bekijk dan nu ons track record.