Op het social mediaplatform Telegram worden bedrijven, gemeentemedewerkers en andere individuen geïntimideerd omdat ze in opdracht van de overheid werkzaamheden uitvoeren. In het Telegramkanaal met de naam 'Meldpunt – Acties en Landverraders' worden deze personen aan de online schandpaal genageld, omdat ze bijvoorbeeld afvaldumpingen of omgekeerde vlaggen opruimen. Het blijft niet alleen bij berichten op Telegram, ze vinden ook hun weg naar andere social mediaplatformen. En verder.
Nadat de stikstofplannen van het kabinet in juni bekend worden, komen boeren en andere groepen in verzet. Door het hele land volgen protestacties. Mensen hangen de Nederlandse vlag omgekeerd op als teken van nood, distributiecentra en snelwegen worden geblokkeerd en er volgen afvaldumpingen op de snelwegen. Met alle gevolgen van dien. Zo botst een automobilist op zo’n hoop afval op de A7. Ook op de A32 gaat het mis, wanneer een automobilist op een berg gestort puin rijdt.
Digitaal meldpunt
En dus is het zaak om afvaldumpingen zo snel mogelijk van de wegen af te halen. Bedrijven die daarvoor worden ingehuurd, krijgen al snel met intimidaties te maken. Op het moment dat een bedrijf een snelweg moet opruimen, ontvangt het telefoontjes of berichten via bijvoorbeeld social media. Dat ondervindt een bedrijf uit de provincie Utrecht deze zomer. Het bedrijf wordt gespot op de snelweg en nog voordat de werkzaamheden zijn begonnen, gaat zijn naam en telefoonnummer al rond in verschillende groepen. Hij ontvangt die dag tientallen telefoontjes.
En die telefoontjes gaan er lang niet altijd vriendelijk aan toe. Een belangrijke bron van de intimidaties is een Telegramgroep die zich 'Meldpunt - Acties en Landverraders' noemt. Hier worden bedrijven online aan de schandpaal genageld.
"Wat ben je aan het doen?" vraagt een man terwijl hij net met zijn auto tot stilstand is gekomen langs een provinciale weg, ergens in Nederland. De chauffeur filmt met zijn telefoon een weginspecteur die langs de weg in de berm loopt. De man in de auto vraagt waarom deze weginspecteur stickers van omgekeerde vlaggen aan het weghalen is. "Je moet gewoon die vlaggen laten hangen (…) voel je je nou trots? Ga eens nadenken waarom het er hangt man", roept de man vanuit de auto. De weginspecteur staat de man in eerste instantie nog te woord, maar besluit daarna niet meer te reageren. "Denk maar eens na wat je aan het doen bent, fijne dag", zegt de chauffeur die vervolgens verder rijdt. Hier stopt ook de video.
Op 19 augustus verschijnt deze video in de openbare Telegramgroep Meldpunt – Acties en Landverraders. "Hulde voor deze geweldige burger die laat zien hoe je NSB-ers kan aanspreken op hun gedrag (…) 'Ik doe gewoon mijn werk', is te gemakkelijk. Je hebt altijd een keuze", luidt het bericht. We proberen in contact te komen met de weginspecteur, maar zijn werkgever laat weten dat de man niet wil meewerken. Hij is het incident nog aan het verwerken.
De weginspecteur in de video is niet de enige persoon die op deze manier in een kwaad daglicht wordt gezet. In de afgelopen maanden worden namen van ruim dertig bedrijven en individuen in het meldpunt genoemd. Het gaat om bedrijven die afvaldumpingen van de snelweg halen, maar ook om beleidsbepalers, zoals Sjaak van der Tak van LTO Nederland. Hij wordt op Telegram uitgemaakt voor "de grootste landverrader die nu in Nederland rondloopt". Daarbij wordt opgeroepen om per direct het lidmaatschap van LTO op te zeggen én even een berichtje achter te laten op de social media-kanalen van LTO. In het bericht staan ook de contactgegevens van het hoofdkantoor in Den Haag.
Ook verschijnen er foto’s van gemeenteambtenaren die omgekeerde vlaggen weghalen langs de weg. "Vlaggen worden door de gemeente verwijderd. Deze mensen zijn hier de uitvoerder van. Spreek ze aan als je ze ziet en laat duidelijk weten dat dit onacceptabel is", aldus het bijbehorende bericht. Ook volgt er een oproep: "Email, bel of ga even langs bij de gemeente om te laten weten dat je het hier niet mee eens bent". Met daarbij een linkje naar contactgegevens van de desbetreffende gemeente.
In de reacties onder de berichten laten meerdere mensen weten dat zij daadwerkelijk contact hebben gezocht bij de gemeente. "Ik heb een brief aan de gemeente gestuurd in mijn eigen bewoordingen. Het zal wel weinig invloed hebben, maar ik ben mijn ei in elk geval kwijt", reageert iemand. De gemeente laat tegenover Pointer weten dat het naast emails ook telefoontjes heeft ontvangen.
Verder dan Telegram
Bijna 2.500 mensen zijn lid van het kanaal Meldpunt – Acties en Landverraders. Dat lijkt relatief weinig, maar de verspreiding gaat verder dan het meldpunt. De video van de weginspecteur wordt weliswaar eerst in het meldpunt geplaatst, maar vervolgens vindt het ook zijn weg in andere kanalen. Daar komt het onder andere terecht in de grootste openbare Telegramgroep van Nederland; Klokkenluiders voor Vrijheid. In deze groep zitten ruim 90.000 personen.
Vervolgens wordt het bericht verder verspreid op andere social media. Zo wordt de video ook doorgeplaatst op Twitter en ook op Facebook is de video te zien en krijgt alleen daar al 16.000 views. En daar blijft het niet bij. Binnen 3 dagen staat de video ook op websites, zoals de populaire videowebsite Skoften. Deze website wordt maandelijks door ruim een miljoen mensen bekeken.
Het plaatsen van zo’n video of foto’s van personen lijkt misschien onschuldig, maar een aantal mensen die in het meldpunt wordt genoemd ervaart dat anders. Eerder publiceerden we het verhaal van Bert, die tijdens en na zijn opruimwerkzaamheden te maken kreeg met intimidaties. Hij kreeg ruim 100 telefoontjes en tot tweemaal toe stonden er mensen onaangekondigd voor zijn huis. Aanstaande zondag 23 oktober meer over dit onderzoek op NPO2 om 21:06 uur.