Als Mees 4 jaar oud is merken zijn ouders dat hij ‘anders’ is. Hij is hoogbegaafd en blijkt later een vorm van autisme te hebben. Daardoor raakt hij snel overprikkeld en is hij gebaat bij structuur. “Dat vonden ze op zijn oude school moeilijk om mee om te gaan”, vertelt Spits. Het resulteert erin dat Mees een jaar lang thuis komt te zitten. Spits hoopt dat hij op een andere plek beter tot zijn recht komt en besluit hem naar het speciaal onderwijs te sturen.

Die school is alleen niet naast de deur, maar 25 kilometer verderop. En daarom wordt Mees vier keer per week opgehaald door een schoolbus. “Natuurlijk zou ik hem graag zelf brengen en ophalen, maar als alleenstaande moeder moet ik ook werken voor mijn inkomen”, licht Spits toe.

Kinderen die naar het speciaal onderwijs gaan kunnen gebruik maken van het leerlingenvervoer. Dat wordt ingekocht door de gemeente waarin je woont, door middel van een aanbestedingstraject. Omdat Mees’ ouders gescheiden zijn en niet in dezelfde gemeente wonen, wordt hij gehaald en gebracht door twee verschillende vervoerders. Maar volgens Spits loopt ze bij beide vervoerders tegen problemen aan. “Sinds corona zijn er veel goede chauffeurs ontslagen en nu blijkt het heel lastig om nieuwe goede mensen te vinden. Chauffeurs die ook oog hebben voor de kwetsbaarheid van de kinderen die ze in de taxi hebben. Het lijkt af en toe of iedereen deze kinderen kan rijden, maar dat is echt niet het geval.”

Opgesloten in toilet

Sinds de zomervakantie gaat het dan ook al zeker zo’n 15 keer ‘mis’ met Mees tijdens die ritjes, vertelt Spits. “Het is niet alleen dat ze hem vergeten op te halen of bij de verkeerde school op hem staan te wachten, maar ook de communicatie van de chauffeurs met de kinderen gaat niet altijd goed. Laatst was er een vrouwelijke chauffeur die begon te schelden tegen de kinderen met woorden die ik niet zal herhalen. Maar het gevolg is wel dat Mees compleet overstuur thuiskomt.”

Ook een taxibus die te laat komt of bij de verkeerde school staat heeft effect op kinderen zoals Mees, merkt Nicole. “Hij is door zijn autisme gebaat bij structuur en hij moet zich veilig voelen. Laatst waren ze hem een keer vergeten op te halen en toen raakte hij helemaal in de stress.” Mees sloot zich vervolgens op in het schooltoilet, totdat de schoolbus hem uiteindelijk met een overvolle bus alsnog kwam ophalen. Hij was volgens zijn moeder totaal overprikkeld na het voorval. “Zo erg dat hij thuis nog moest overgeven van de spanning.”

Incidenten of structureel probleem?

Nicole Spits vindt naar eigen zeggen weinig begrip voor haar klachten bij de vervoerders. “Als ik een klacht neerleg zeggen ze dat het om een incident gaat, dat het verder nooit voorkomt. Ik geloof dat niet, zeker omdat ikzelf al zeker 15 ‘incidenten’ heb meegemaakt in 4 maanden.” Er moet volgens haar dan ook echt iets veranderen. “Ik moet soms heel veel overredingskracht gebruiken om Mees na zo’n voorval weer in die taxibus te krijgen.”

De vervoerder die betrokken is bij de omschreven voorvallen wil vanwege de privacy niet ingaan op dit soort individuele klachten. Uit hun “harde cijfers” zou blijken dat leerlingen over het algemeen tijdig op school worden gebracht en ook weer tijdig worden opgehaald. Bovendien zijn al hun chauffeurs “zo breed als mogelijk” opgeleid in het omgaan met kwetsbare kinderen. “Dit laat onverlet dat iedere fout in de uitvoering er 1 te veel is”, aldus de vervoerder.

Dat er gedurende de pandemie chauffeurs zijn ontslagen klopt volgens hen niet, maar er zijn wel chauffeurs gestopt uit angst voor corona. Er zijn grote tekorten op de arbeidsmarkt en veel chauffeurs zitten ziek thuis of moeten in quarantaine. “Het gevolg hiervan is dat er veel wisselingen zijn in chauffeurs. Anders dan bij scholen waar complete klassen thuis moeten blijven omdat de leraar ziek is, is dat bij ons geen optie.”

Bekijk hier onze uitzending over onvrede in het leerlingenvervoer: