De schoonmoeder van Miranda heeft dementie en heeft de neiging om aan ‘de wandel’ te gaan. En dat heeft inmiddels al voor veel benauwde uurtjes gezorgd. “Ze ging dan bijvoorbeeld in de winter zonder jas, zonder rollator en zonder tas naar buiten en dan werden we door de zorgmedewerkers gebeld dat ze zoek was. Uren later vonden we haar verkleumd en verward weer terug op een bankje.”
Het lastige van deze wandeldrang is dat die zich niet beperkt tot de omgeving van het woonzorgcomplex waar haar schoonmoeder destijds woonde, vertelt Miranda. “Ze is erg overtuigend en op het eerste gezicht lijkt er weinig met haar aan de hand. Ze liep dan bijvoorbeeld een winkel in en zorgde dat de winkelmedewerkers een taxi voor haar bestelden naar het dorp waar ze vroeger woonde. En dan stond ze vervolgens ineens bij het huis van haar inmiddels overleden ex-man voor de deur.”
Politie ingezet bij dementie
Ook de politie moest er daardoor regelmatig aan te pas komen, vertelt de bezorgde schoondochter. “Die zeiden op een gegeven moment ook: ‘Dit is niet ons werk.’” Miranda vindt het niet verantwoord dat haar schoonmoeder zomaar naar buiten kan, terwijl ze haar adres niet meer kan herinneren en niet meer goed kan inschatten wat gevaarlijk is. “Het voelt toch als een soort Russisch roulette. Het was voor ons iedere dag afwachten of ze thuis was of weer verward weg was. En iedere dag was het spannend of zij in levende lijve teruggevonden werd.”
Oproep
De politie houdt niet bij hoe vaak zij worden ingeschakeld voor het vinden van iemand met dementie die ‘zoek’ is. Deze vermissingen vallen onder de categorie ‘verwarde mensen’, maar worden niet afzonderlijk bijgehouden, zo laat een politiewoordvoerder ons weten. We zijn daarom benieuwd naar ervaringen van (wijk)agenten. Heb jij regelmatig te maken met mensen met dementie die de weg naar huis niet meer kunnen vinden?
Het is een zorg van meerdere naasten van mensen met dementie, horen we in ons onderzoek Dementiezorg onder druk. Toch mag je volgens de Wet Zorg en Dwang mensen met dementie niet zomaar tegen hun zin ‘opsluiten’, ook niet als ze in een verpleeghuis wonen. Dat mag alleen in uitzonderlijke situaties, bijvoorbeeld wanneer iemand een gevaar is voor zichzelf of voor zijn omgeving. In het hele land wordt daarom in zorginstellingen bekeken hoe mensen met dementie zo veel mogelijk vrijheid kunnen krijgen. De ene zorginstelling gaat daar verder in dan de andere.
Volgens voorstanders van het zogenoemde ‘opendeurenbeleid’ gaat het nog veel te langzaam met het geven van meer vrijheden aan mensen met dementie. Anderen zien vooral veel veiligheidsrisico’s, zeker omdat de zorgsector ook worstelt met het vinden van voldoende personeel.
'Te weinig personeel voor open deur'
Recent is de schoonmoeder van Miranda verhuisd naar een zorginstelling waar ze niet zomaar naar buiten kan. Ze kan daar wel zelfstandig in de tuin van het zorgcomplex wandelen, maar niet zonder begeleiding het dorp in. “Dat geeft ons in ieder geval heel veel rust. Voorlopig, want ook hier wordt gesproken over meer vrijheden voor de bewoners, maar wat dat precies gaat inhouden weet ik nog niet. Maar als de buitendeur voor haar zou opengaan, dan heb ik daar echt mijn vraagtekens bij", zegt Miranda. “De zorg heeft nu al te weinig personeel. Hoe kunnen die zorgmedewerkers dan al deze mensen in de gaten houden?”
Oproep
Is jouw naaste met dementie ook regelmatig aan ‘de wandel’ en geeft dat jou ook veel stress?
Reactie zorginstellingen
De locatie waar de schoonmoeder van Miranda eerst woonde laat in een reactie weten niet in te gaan op deze specifieke situatie. Ze bevestigen wel dat het hier gaat om een locatie die inderdaad een ‘open deur’ heeft. “Dat communiceren we ook naar de bewoners en families. Bewoners hebben hier een relatief minder zware zorgvraag. Bij zwaarder wordende zorgvraag en kans op dwaalgedrag biedt deze locatie minder mogelijkheden om gedwongen binnen te blijven en dat stemmen we nauwkeurig af met familie, zorg en behandeling,” aldus de zorginstelling.
De zorglocatie waar Miranda’s schoonmoeder nu woont laat weten dat ze – ondanks de ‘dichte voordeur’ – juist ook kijken naar wat de bewoner zelf wil en kan. “Samen met de cliënt, het netwerk en betrokken zorgverleners en behandelaren onderzoeken we wat het best passend daarbij is.”
Bekijk hieronder onze uitzending over het opendeurenbeleid:
Wil je op de hoogte blijven van dit onderzoek?
Elke week sturen we je onderzoeksverhalen, tips van de redactie, en verhalen die je nog van ons kan verwachten.
