Na onze uitzending over verzakkende huizen krijgen we veel reacties over het funderingslabel waar woningtaxateurs vanaf volgend jaar mee gaan werken. Kijkers zijn blij met de transparantie, maar we krijgen ook tientallen berichten van huiseigenaren die hun label hebben opgezocht en bij wie het niet klopt. Wat is er aan de hand?
“Mijn woning heeft label D gekregen omdat de palen waar de woning op gebouwd zou zijn, kunnen rotten”, schrijft een woningeigenaar. “Dat is niet waar! De woning is gebouwd met een stenen fundering op zandgrond.” Een inwoner van dezelfde plaats schrijft: “Onze hele stad krijgt een label D. We staan op houten palen volgens het onderzoek. Dit is foutief en is echt heel vervelend aangezien je zo nog … problemen krijgt met de verkoop van je woning.”
Een andere huiseigenaar reageert: “Ik heb mijn fundering een paar jaar geleden laten herstellen. Toch krijg ik een hoog risicolabel. Hoe kan dit?”
“Onnodig alarmerend”
Ook krijgen we drie reacties van (civiele) ingenieurs. Zij verbazen zich over de waarde die gehecht wordt aan het label. Zo schrijft Ernst de Beaufort uit Amsterdam: “Ik heb sterk het gevoel dat KCAF aan het overdrijven is. Ja, er zijn funderingsproblemen als gevolg van de droogte, vooral in het oosten en zuiden van het land, maar dat geldt niet voor grote steden als Amsterdam en Rotterdam, waar de bulk van de oude houten paalfunderingen is. Het systeem van een alomvattend funderingslabel is onnodig alarmerend, geeft valse zekerheid en is - door de suggestie van hoge, zogenaamd noodzakelijke herstelkosten - potentieel ontwrichtend voor de woningmarkt. Ik vind het niet verstandig.”
Een andere ingenieur schrijft dat hij het onmogelijk acht om een risico af te geven zonder gedegen praktijkonderzoek: “Ik vraag mij af of het funderingslabel wettelijk wel gebruikt mag worden. Het lijkt mij alleen maar een middel voor de taxateurs en geldverstrekkers om de prijs en dus schulden te drukken.”
KCAF: Test vervroegd beëindigd
We vragen het Kenniscentrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) om een reactie. Ze geven aan dat van ongeveer 850.000 adressen het funderingslabel is opgezocht en dat ze 3300 reacties hebben ontvangen. 2000 daarvan zijn een verzoek tot wijziging van het funderingstype omdat het niet klopt en 300 zijn meldingen dat de fundering hersteld is. De overige reacties gaan over zaken als de bereikbaarheid van de website. Don Zandbergen van het KCAF: “En dan zijn er nog tientallen urgente mails waar veel emotie achter zit. Daar gaan we direct mee aan de slag." Volgens Zandbergen zit het funderingsrisicolabel nog in de testfase. "We hebben inmiddels in zo’n korte tijd zoveel bezoekers gehad dat we besloten hebben de testfase nu vervroegd te beëindigen. Mede op basis van de meldingen wordt het model verder aangepast en verbeterd.”
Wat zijn voorbeelden van wat er nog verbeterd moet worden? “Het kan zijn dat een pand een slecht label heeft, maar dat inmiddels funderingsherstel heeft plaatsgevonden, of dat de grondwaterstand inmiddels structureel verhoogd is.” Deze gegevens zijn dan nog niet in de landelijke databanken verwerkt volgens het KCAF, waardoor zij nog niet over de betreffende lokale data beschikken. Ook komt volgens het kenniscentrum soms voor dat een funderingstype ‘op staal’ (rechtstreeks op draagkrachtige bodem, red.) moet zijn, terwijl het model meldt dat het pand op houten palen staat of omgekeerd. Zandbergen: “Dat komt vooral voor bij zandgrond of als de grondsoort niet bekend is. We bekijken welke verfijning in het model daar verbetering in kan brengen." Volgens Zandbergen heeft het model een hoge betrouwbaarheid, maar kan er in deze gevallen een verkeerd risico gegeven zijn: "Daarvan ontvangen we graag een melding.”
“Herstelkosten in toekomst anders uitgedrukt”
Ook de manier waarop een indicatie wordt gegeven van de herstelkosten legt het KCAF nog eens onder de loep. “De genoemde indicatieve herstelkosten waren die van een compleet nieuwe fundering,” licht Zandbergen toe. Terwijl er afhankelijk van de lokale omstandigheden ook andere oplossingen mogelijk zijn, zoals bijvoorbeeld bodemverbetering en grondwateraanvulling. “Een bedrag per vierkante meter geven voor funderingsherstel is ook te grof. Dan kom je voor grote panden op te hoge bedragen uit en bij appartementen deel je de prijs met het aantal appartementen dat op die fundering rust. Om in de toekomst toch iets te kunnen zeggen over mogelijke kosten zoeken we naar oplossingen waarin met bandbreedtes en type maatregelen rekening wordt gehouden.” Dat doet het KCAF samen met brancheorganisaties en Vereniging Eigen Huis.
Is de site toch minder betrouwbaar gebleken dan gedacht? Zandbergen: "Het model is veel vaker bevraagd dan we hadden verwacht en het heeft behoorlijk wat onrust veroorzaakt, dus we moeten met veel mensen praten. Particulieren, gemeentes en ook het ministerie. En we hebben maar een beperkte capaciteit in onze stichting. Daarom hebben we besloten het voorlopig dicht te zetten en verder te verfijnen. Want al gaat er maar een paar procent mis, die onrust willen we niet. Ons doel is om de waakzaamheid te vergroten."
Minister om reactie gevraagd
Ook Tweede Kamerleden hebben veel bezorgde reacties van huiseigenaren en huurders ontvangen, laat PvdA-kamerlid Henk Nijboer ons weten. VVD, CDA, GroenLinks, SP, PvdA en CU hebben de minister om een reactie gevraagd.
Klopt jouw label niet? Dit kun je melden bij het KCAF: info@fundermaps.com.
Update 9 november:
Inmiddels heeft minister Ollongren van Binnenlandse Zaken gereageerd op de vragen vanuit de Tweede Kamer. Kijk hier voor haar antwoord.
