De binnenvaart heeft een groen imago. Om groen te blijven moeten ze net als andere sectoren ook bijdragen aan het verminderen van broeikasgassen en fijnstof. Het probleem is dat scheepsmotoren 10 tot 40 jaar meegaan en er veel onduidelijkheid is over de technologische eisen en aanpassingen die gedaan moeten worden.

Wie betaalt de vergroening van de Binnenvaart?

De binnenvaartvloot is 5500 schepen groot en heeft zware crisisjaren achter de rug. De helft van de vloot vaart met een bemanning van tussen de 50 en 70 jaar oud, die niet zal vergroenen omdat ze de investering niet terug kunnen verdienen. Ze varen tot ze kunnen stoppen. Dat betekent dat de vergroening vertraging oploopt en de binnenvaartvloot krimpt. Voor de totale transportsector is de binnenvaart echter essentieel. Een klein binnenschip van 80 meter neemt net zoveel vracht mee als 45 vrachtwagens. Als er minder over water vervoert kan worden, staat Nederland permanent in de file en neemt de milieuvervuiling toe.

In het regeerakkoord is sprake van een GreenDeal voor de verduurzaming van onder andere de binnenvaart, maar het is nog onduidelijk of de sector op support en financiële steun kan rekenen.

Reportages met: Rienk en Wouter Abrahamse van ms Challenger en Martin Seine van ms Hendrika. Te gast: Bart Kuipers, economisch geograaf Erasmus Universiteit.

Kuipers in de uitzending: de binnenvaart is belangrijk want 42% van alle transport wordt gerealiseerd door de binnenvaart. Veel sectoren zijn afhankelijk van vervoer over water, zoals de agrarische sector, de bouw en de Rotterdamse haven. Het aandeel binnenvaart tov de weg neemt toe en dat moet gefaciliteerd blijven omdat de binnenvaart relatief milieuvriendelijk is maar er ook nog veel oudere motoren zijn die veel roet, fijn- en stikstof uitstoten. Dat oude schippers varen tot de sloop en de capaciteit daardoor afneemt is een belangrijk issue. De jongere generatie heeft namelijkl een noodzakelijke drive om voor vernieuwing in de sector te zorgen.

Investeringen niet kunnen doen omdat de banken zoveel eigen geld vragen, zou opgelost kunnen worden door crowdfunding en de Kredietunie. Om investeringen terug te verdienen doet de rol van de verlader ertoe. Die verlader zou bijvoorbeeld lange termijncontracten aan kunnen bieden. Meten aan de pijp is een doorbraak en naast wet/regelgeving om schonere motoren of nageschakelde technieken gecertificeerd te krijgen zou ook goed gedrag beloond moeten worden.

Reactie:D66 Tweede Kamerlid Matthijs Sienot.Sienot in de uitzending: De GreenDeal komt er. Om die handen en voeten te geven komt er begin december een Ronde Tafel met schippers, verladers en bankiers. Verladers vragen om een groene keten, de techniek dient zich aan, we moeten tempo maken. The Blue Road, nog meer vracht over het water, omarmen wij. We zien de binnenvaart als een grote groene kans. Hoe schoner de schepen, hoe schoner het vervoer, hoe beter het is voor de luchtkwaliteit en het klimaat.

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat laat weten dat: Aan onderzoeksbureau Panteia een opdracht is gegeven (start oktober 2017) om het transitiepad van de vergroening van de binnenvaart in kaart te brengen. De vragen die daarin beantwoord worden zijn:1. Hoe kan de vergroening het beste plaatsvinden, dwz de samenwerking tussen overheid en de sector én welke technieken komen in aanmerking 2. En als er geld beschikbaar komt, hoe dat dan het beste te besteden en wat de randvoorwaarden zijn. Het is aan het Kabinet of en hoeveel geld er komt.

Nieuws 23 januari 2018: de motie van Matthijs Sienot D66 waarin hij de minister oproept om ‘meten aan de pijp’, milieucertificering en een investeringsfonds mee te nemen als belangrijke bouwstenen voor de Green Deal, is aangenomen.

Update 14/5/2021: De binnenvaart moet vergroenen, maar de meeste particuliere binnenvaartondernemers kunnen dat niet helemaal uit eigen middelen financieren. Er zijn subsidiemogelijkheden, maar menig schipper denkt nooit ergens voor in aanmerking te komen en zegt vast te lopen in bureaucratie. Lees verder bij De Schuttevaer

Met dank aan Koninklijke BLN Schuttevaer, ASV, EICB, TESTO, CBRB, PTC, NPRC, VIV, Koedood, EOC, EVOFenedex en Tata Steel.