Sinds een paar jaar runt kinderarts Saskia Bouma haar eigen praktijk PositiefOverGewicht in de Bijlmer. Ze begeleidt kinderen met overgewicht en hun ouders naar een gezonde leefstijl. Dagelijks ziet ze de problemen van kinderen die te zwaar zijn. Hoe gaan deze kinderen hiermee om? Hoe reageert de buitenwereld? Welke worsteling ervaren de ouders? In dit blog vertelt ze ons over haar ervaringen in de spreekkamer.

Blog 6: Groente eten

Het meisje van 15 dat voor me zat, was te zwaar. Alsof dat nog niet vervelend genoeg was, klaagde haar vader daar ook nog over. Dat vond zij frustrerend dus had ik ook haar vader bij het consult uitgenodigd: wat speelde er tussen vader en dochter?

Na wat praten bleek vaders grote frustratie te liggen bij het feit dat zijn dochter vrijwel geen groente at. Ze had mij verteld dat ze alles lust, maar nu bleek dat in praktijk dus tegen te vallen.

Zonder groente gaat overgewicht niet weg 

Ik denk dat zo’n 80 procent van de kinderen die ik zie weinig tot soms geen groenten eten. Dat is een probleem, want dit houdt hun overgewicht in stand. Ik kan een kind wel adviseren te gaan sporten -meer bewegen is natuurlijk altijd goed- maar zolang zijn of haar grootste voedselinname calorierijk eten is, zal het overgewicht blijven bestaan. 

De tekst gaat verder onder dit blok:

Wil je op de hoogte blijven van dit onderzoek?

Elke week sturen we je onderzoeksverhalen, tips van de redactie, en verhalen die je nog van ons kan verwachten.

Gek eigenlijk dat onze voedselinname zo veranderd is; vroeger aten we veel meer groenten. Ze vullen goed en ze geven een langzame spijsvertering waardoor het goed en lang je honger stilt. Verder zitten er weinig calorieën in en veel vitaminen en vezels; je wordt dus efficiënt gevoed. Als je geen groenten eet, dan vul je je energiebehoefte op met eiwitten, snelle koolhydraten en vet. Dit zijn veelal producten met een hoge energiewaarde, die snel door het lichaam worden opgenomen en ook weer snel een hongerig gevoel geven.

De ideale verhouding op je bord zou zijn: de helft groenten, een kwart rijst of aardappels en een kwart iets van vlees(vervanger) of vis.

Saskia’s tips

  • Laat kinderen ook tussen de hoofdmaaltijden door groenten proberen. Niet alleen bij het avondeten, dan zijn ze moe.

  • Onthoud: soms moeten kinderen wel tien of vijftien keer iets proeven voordat ze het lusten. Wees dus geduldig en word niet boos.

  • Jonge kinderen spelen en gooien met eten. Dat hoort erbij. Blijf nieuwe groenten gewoon aanbieden

  • Stigmatiseer groenten niet als verplicht en vies maar zet standaard wortel, komkommer en paprika op tafel om te pakken als de kinderen trek hebben.

  • Laat groenten een grote rol spelen in je gezin en eet het de hele dag.

  • Eet zelf ook veel groenten. Jij bent het beste voorbeeld.

  • Groenten zijn over het algemeen niet goedkoop. Koop het op de markt, dat is meestal voordeliger. 

  • Kinderen mogen onbeperkt groenten eten, ook als ze te zwaar zijn.

Smaakpalet

Maar waarom willen kinderen het dan niet graag eten als het zo goed voor ze is? Tja, het is een ander soort smaak. Groenten moet je leren eten door het vaak te proberen. Soms wel tien tot vijftien keer. Uiteindelijk ga je dan wennen aan de smaak. Je moet een kind dus begeleiden bij het uitbreiden van gezondere voeding.

Met tieners kun je hierover in gesprek gaan: ‘Als je geen groenten eet en je wil wel een gezonder gewicht bereiken, dan wordt dat heel ingewikkeld. Dan moet je veel minder gaan eten en houd je honger.’ Honger wordt veroorzaakt door hormonen en daar kan je niet tegen knokken. Terwijl je onbeperkt groenten mag eten!

Ik leg uit dat ze zichzelf tekortdoen als ze geen groenten leren eten. Uiteindelijk kan je alles leren. Het is net als wiskunde op school. Soms verwijs ik ze door naar een diëtist die de kinderen kan helpen om langzaam hun palet aan groenten uit te breiden. 

Boze peuters

Geen groenten lusten ontstaat vaak al de peuterleeftijd. Het kind wil de groenten niet eten, gaat er mee experimenteren en zelfs gooien. Dit drijft ouders tot wanhoop. Het is nu eenmaal de taak van jou als ouder om je kind te voeden en als dat niet lukt, frustreert dat enorm. Niet zelden worden vervangende producten uit de kast getrokken. Alles om een kind met voldoende eten in zijn maag naar bed te laten gaan. En dat voelt een peuter uiteindelijk feilloos aan. Daarmee zeg je indirect dat groente niet lekker is en niet gegeten hoeft te worden.  

Het is niet altijd makkelijk, maar het beste is om er vooral geen big deal van te maken. Het gemiddelde verhongert zichzelf niet en zal uiteindelijk eieren voor zijn geld kiezen. Blijf het eindeloos aanbieden alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Wil Teuntje de boontjes niet eten? Dan eet Teuntje maar een keer niks. 

Later zal Teuntje je dankbaar zijn.