Willen we dat we minder de auto gebruiken, dan moet het openbaar vervoer concurrerend zijn voor de auto. Maar op dit moment is dat niet zo. Sterker nog, het ov is drie, vier keer zo duur als de auto. Dat punt maakte lijsttrekker Lies van Aelst van de SP in Zuid-Holland tijdens het Leids Verkiezingsdebat vorige week. Maar dat is te stellig, die vlieger gaat lang niet altijd op.
Dat blijkt uit onderzoek van het AD, Nieuwscheckers en Pointer.
Bron van de bewering
Tijdens het debat, georganiseerd door Omroep West en lokale omroep Sleutelstad, legt van Aelst uit dat ze de route van haar huis naar de studio in Den Haag heeft uitgezocht. Ze zegt: “gek genoeg vinden we het met elkaar oké dat je langer onderweg bent […] en dat openbaar vervoer dan ook nog eens drie, vier keer zo duur is als de auto”. Drie, vier keer zo duur? Dat gingen we checken.
De feiten
Laten we bij het voorbeeld van de Zuid-Hollandse politica blijven. We vergelijken de route van haar woonplaats Gorinchem naar station Den Haag Centraal met de auto en het ov. We weten niet precies waar ze woont, dus prikken de woonwijk die het verst weg ligt: Hoog Dalem, een nieuwbouwwijk in het oosten van Gorinchem.
Met de auto via de A15 is het bijna 70 kilometer, dus met een gemiddeld model dat 1 op 15 rijdt ben je aan benzinekosten bijna €8,50 kwijt. De kortste reis met de bus en de trein naar Den Haag Centraal komt op een totaalbedrag van €18,25. Dat is iets meer dan twee keer zo duur als de benzinekosten.
Maar een auto kost meer dan alleen de brandstof. Het Nibud heeft daarvan een overzicht. Als je alles meeneemt – afschrijving, verzekering, belasting en onderhoud – kost het goedkoopste model 45 cent per kilometer. Dat komt op een bedrag van €31,50, bijna twee keer zo duur als de bus en de trein.
Dit zijn de prijzen die opgaan voor de reis van de politica naar Den Haag, dat zegt niet per sé iets over de kosten in het algemeen. Het Nibud schrijft hierover: "Als je met meerdere personen reist, is het vaak goedkoper om met de auto te gaan. Maar reis je alleen dan kan het ov veel goedkoper zijn. […] Soms is het voordeliger om een abonnement te nemen.”
Had van Aelst samen met iemand gereisd, dan was de prijs van het ov verdubbeld en iets duurder geweest dan de autorit. Als ze met korting had gereisd dan was het ov alsnog goedkoper. Als alle vijf de zitplaatsen in de auto bezet waren, was de rit voor het reisgezelschap met bus en trein ongeveer drie keer zo duur.
Oordeel
De kosten van reizen met de auto en het ov verschillen sterk per situatie. Zo kan het enorm in de kosten schelen als je niet alleen reist, of als je een ov-abonnement hebt. Het is daarom te kort door de bocht om te zeggen dat het openbaar vervoer drie of vier keer zo duur is.
Bronnen
-
Leids Verkiezingsdebat (00:28:00): https://www.youtube.com/watch?v=UZHHSLWMcvU
-
ANWB brandstofprijzen: https://www.anwb.nl/vakantie/reisvoorbereiding/brandstofprijzen-europa
-
Verbruik gemiddelde auto: https://www.autoweek.nl/verbruiksmonitor/
-
Nibud autokosten: https://www.nibud.nl/onderwerpen/uitgaven/autokosten/
Factcheck-marathon
Deze factcheck is uitgevoerd in het kader van de gezamenlijke factcheckmarathon van Pointer, Nieuwscheckers, het AD en aangesloten regionale titels in aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen.
