Dit blijkt uit onderzoek van het AD, Nieuwscheckers en Pointer.

Bron van de bewering

In het Achterhoeks verkiezingsdebat van REGIO8 en 8RHK Ambassadeurs zegt Peter Kerris van de PvdA: ,,Mensen uit de Randstad verkopen hun kleine woningen voor veel geld en kopen daarmee alle huizen voor jongeren in de Achterhoek weg.’’ Is dat zo? Zijn mensen uit de Randstad dé reden dat Achterhoekse jongeren geen woning kunnen bemachtigen?

De feiten

De afgelopen jaren nam het aantal mensen dat de Randstad verliet om in de Achterhoek te gaan wonen toe. In 2017 ging het om 2.038 mensen. In 2021 steeg het aantal randstedelingen dat naar de Achterhoek vertrok naar 2.518.

Vergeleken met andere gebieden in Gelderland, is het aantal mensen dat vanuit de Randstad naar de Achterhoek trekt, zeer beperkt. De meeste mensen verhuizen naar de Veluwe, gevolgd door Arnhem Nijmegen en Zuidwest-Gelderland. De Achterhoek bungelt in dit rijtje onderaan.

Als je alle regio’s in Nederland, 40 in totaal, op een rij zet dan komt de Achterhoek op plek 25 te staan. Het gebied dat het minst populair is onder mensen uit de Randstad is Delfzijl en omgeving. Daar kwamen in 2021 slechts 141 personen wonen, afkomstig uit de Randstad. Op plek 1 en 2 staan de Veluwe en Flevoland, waar het aantal nieuwe gevestigden zo rond de 8.900 ligt.

Blijft de vraag over of de twintig tot vijfentwintighonderd mensen die jaarlijks naar de Achterhoek verhuizen, woningen voor jongeren wegkopen. Nee, zeggen makelaars die in de regio actief zijn. "Ik verkoop mondjesmaat woningen aan mensen uit de Randstad. Zij concurreren niet met Achterhoekse jongeren omdat ze woningen in het hogere segment kopen", antwoordt Willem Mensink, makelaar in Aalten en Oost Gelre.

Ook makelaar Dylan Mulders, actief in Doetinchem, ontkracht de stelling van het PvdA-statenlid. "Dat is onzin. Mensen die in het westen hun hoekwoning verkopen en naar de Achterhoek trekken, kopen hier een vrijstaande woning of een boerderijtje buitenaf. Niet de woningen die bij starters in populair zijn."

Heeft Kerris dan volledig ongelijk? Volgens Peter Boelhouwer, hoogleraar woningmarkt aan de TU Delft, is dat te kort door de bocht. "Het is niet zo dat het voor jongeren uit de Achterhoek helemaal geen consequenties heeft", zegt hij.

Hij doelt daarmee op de doorstroming die wordt afgebroken op het moment dat iemand van buiten de regio een huis koopt. "Er gaat dan een woning uit de voorraad, zonder dat er één voor terug komt." Ook als het om een woning in een hogere prijsklasse gaat, heeft dat indirect gevolgen voor starters. Er komt namelijk geen woning vrij waar de starter naar kan doorstromen. "Indirect is een woningzoekende hier ook de dupe van."

Overigens verhuizen er ook mensen van de Achterhoek naar de Randstad, maar dat zijn er aanzienlijk minder. In 2021 verhuisden er namelijk 1.270 mensen meer van de Randstad naar de Achterhoek dan andersom.

Conclusie

De uitspraak van PvdA-statenlid in Gelderland Peter Kerris, dat mensen uit de Randstad hun kleine woningen voor veel geld verkopen en daarmee alle huizen voor jongeren in de Achterhoek wegkopen, klopt niet.

Jongeren kijken vooral naar starterswoningen terwijl westerlingen hun oog laten vallen op vrijstaande woningen of een boerderij buitenaf. Huizen die voor jongeren onbetaalbaar zijn. Vergeleken met andere gebieden is het aantal mensen dat vanuit de Randstad naar de Achterhoek verhuist zeer beperkt. De Veluwse is het meest populair.

Indirect heeft de verhuizing van westerlingen wel gevolgen voor starters. Er wordt een huis gekocht, maar daar komt geen woning voor terug en dus wordt het voor jongeren moeilijker om door te stromen.

Verantwoording

Voor deze factcheck hebben we gebruik gemaakt van cijfers van het CBS. Het gaat om het aantal tussen regio’s verhuisde personen. Maar welke regio’s vallen er nu precies onder de Randstad? Dat is lastig vast te stellen. Om de Randstad te definiëren maken we gebruik van een selectie COROP-gebieden, aangedragen door het CBS. Een COROP-gebied is een cluster van één of meer aangrenzende gemeenten in dezelfde provincie, ontworpen voor regionaal onderzoek. Het CBS leverde gegevens van de Randstad, waar de volgende regio’s onder vallen: Utrecht, Agglomeratie Haarlem, Groot-Amsterdam, Agglomeratie Leiden en Bollenstreek, Agglomeratie ’s-Gravenhage, Delft en Westland en Groot-Rijnmond. Onder de regio Achterhoek rekent het CBS de volgende gemeenten: Lochem, Zutphen, Brummen, Bronckhorst, Berkelland, Oost Gelre, Winterswijk, Aalten, Doetinchem, Montferland en Oude IJsselstreek.