Online criminelen worden steeds slimmer en weten goed op jouw gevoel in te spelen. Als je het idee hebt dat er iets niet klopt, is dat vaak ook zo. In het algemeen geldt: als het te mooi klinkt om waar te zijn, dan is dat meestal het geval.

De onderstaande lijst met vormen van oplichting is niet allesomvattend, let dus altijd goed op wat je doet. Kom jij andere of nieuwe vormen van oplichting tegen die niet in dit artikel staan? Tip ons dan!

Beleggingsfraude

ICT’er Henk Struik werd voor €50.000,- opgelicht nadat hij geld had geïnvesteerd in een nep bellegingsplatform. Beleggingsfraude is een vorm van oplichting waarbij slachtoffers vaak veel geld kwijtraken.

Criminelen gebruiken hierbij slimme trucs om jou te laten investeren in beleggingsproducten waarmee je zogenaamd torenhoge winsten kunt behalen. Zo gebruiken ze Facebook-advertenties waarin Annechien Steenhuizen, Jort Kelder of een andere bekende Nederlander lijkt te vertellen dat ze veel geld verdiend hebben door te investeren in een bepaald platform. Als je ook rijk wil worden, moet je je telefoonnummer achterlaten. Doe dit niet.

Als je toch je telefoonnummer achterlaat, word je meestal direct gebeld door iemand die veel druk op je zet om gelijk te investeren. Vaak claimen de oplichters zelfs dat ze een vergunning bij de Autoriteit Financiële Markten hebben en dat de AFM enthousiast is over hun product. Dit kan echter niet waar zijn: de AFM geeft nooit positieve adviezen over beleggingen.

Verkoopfraude

Stel: je ziet een prachtige deal op Marktplaats voor een laptop. Uit angst mis te grijpen, bestel je hem snel. Vervolgens krijg je de laptop nooit thuis gestuurd en naar je centen kun je ook al fluiten. Op Marktplaats is het dan ook slim om altijd gebruik te maken van de Kopersbescherming die het platform aanbiedt. Hiermee ben je verzekerd dat je altijd je product thuisgestuurd krijgt. Mocht er toch iets misgaan, dan krijg je je geld terug.

De politie heeft op haar website ook een handige tool, waar je gegevens - zoals rekeningnummers van verkopers en internetadressen van webwinkels - kunt controleren voordat je een aankoop doet.

WhatsApp-fraude

‘Hoi pap, mijn telefoon is stuk gegaan en dit is mijn nieuwe nummer.’ Een bekend zinnetje dat vaak door oplichters gebruikt wordt. Als je terug appt, vragen de oplichters vrijwel altijd meteen om geld. Maak dit nooit zomaar over. Pointer zette eerder al voor je op een rijtje hoe je WhatsApp-fraude kunt herkennen en voorkomen:

Bankhelpdeskfraude

Iemand die zich voordoet als een medewerker van jouw bank, belt je bij bankhelpdeskfraude om te vertellen dat er iets mis is met je rekening. Oplichters proberen je aan de telefoon over te halen om geld over te maken naar een ‘kluisrekening’. Deze zou wel veilig zijn. Ze weten het zelfs klaar te spelen om je (met een slimme truc) met het telefoonnummer van de echte bank te bellen. Ook weten ze vaak allerlei gedetailleerde gegevens van je, zoals je bankrekeningnummer.

Dit soort kluisrekeningen bestaan niet, dus maak nooit zomaar geld over. Ook zal een bank nooit om jouw saldo of inloggegevens van je bank-app vragen. Mocht er echt iets mis zijn met je rekening, heeft de bank zelf de mogelijkheid deze te blokkeren. Heb je het vermoeden dat je wordt gebeld door een oplichter? Hang dan meteen op en bel zelf het echte telefoonnummer van de bank dat staat op de officiële website. Zo weet je zeker dat je echt iemand van de bank aan de lijn hebt.

Datingfraude

Heb je een leuke man of vrouw op het internet ontmoet? Dan kan dit zomaar een oplichter zijn. Bij datingfraude zijn oplichters soms wel een half jaar bezig met je te versieren. Als je dan verliefd bent geworden, gaan ze ineens om geld vragen. Vaak vertellen ze dat ze grote problemen hebben en dat jij de enige bent die ze kan helpen. Een nieuwe oplichtvariant die hier op lijkt, heet ‘pig butchering’. Jouw lover zit dan niet in de problemen, maar haalt je over om geld te investeren in een beleggingsplatform. Zoals bij Henk.

Een belangrijk punt om op te letten is iemands taalgebruik. Google Translate is een handige tool voor criminelen om met jou in het Nederlands te communiceren. Helaas voor hen is deze tool niet foutloos. Let daarom altijd goed op bepaalde spel- en grammaticafouten. Ook kun je controleren of iemands profielfoto wel echt is. Soms zijn deze met behulp van kunstmatige intelligentie gemaakt. Deze foto’s lijken vaak net echt, maar als je goed kijkt kun je zien dat iemand bijvoorbeeld 6 vingers heeft.

Ook kan een foto gestolen zijn van iemand anders via sociale media. In Google Images kun je een foto uploaden door op het cameraatje te klikken. Zo kun je zien of een foto ook ergens anders voorkomt. Yandex is hier ook handig voor. Ook is het slim om niet te snel gevoelige informatie te delen, zoals naaktfoto’s. Criminelen kunnen deze informatie gebruiken om je te chanteren. Maak tot slot ook nooit geld over voordat je iemand in het echt hebt gezien.

Phishing

Je krijgt bijvoorbeeld een van een kledingwinkel of je krijgt een sms’je van een postorderbedrijf. Er is iets mis met je bestelling, of je pakketje is verdwaald. Om dat op te lossen, moet je meestal op een link klikken die je naar een website leidt die erg op het origineel lijkt. Ze vragen je dan bijvoorbeeld om je bankgegevens opnieuw in te vullen. Als je dit doet, lezen de criminelen mee en kun je zo veel geld kwijtraken.

Let ook bij deze mailtjes of sms’jes op de taal. Meestal ziet een mail er echt uit, maar staan er een paar spelfouten in. Het linkje in de mail of sms-bericht lijkt ook vaak realistisch, bijvoorbeeld www.ing.nl. In het geval van een phishing-bericht leidt het toch naar een andere website. Ga daarom met je cursor op het linkje staan om te controleren of de link ook echt klopt.

Mocht je toch naar de website willen surfen, kun je op Checkjelinkje controleren of een website veilig is.

Bekijk hieronder onze uitzending over misleidende webshops terug: