Het is volgens alle betrokkenen in deze Goudse bodemtwist een bijzondere situatie. Eén die ze nog nooit eerder hebben meegemaakt. Een straat waarbij de bewoners twee keer geconfronteerd worden met funderingsherstel. Het bedrag dat moet worden opgehoest loopt inmiddels in de tonnen. Niks doen is geen optie, omdat in de muren steeds meer scheuren ontstaan en de huizen op de lange termijn onbewoonbaar worden.

Droogstand

“Ik dacht hier vanaf te zijn”, zegt Ruud Berretty, één van de bewoners die het eerste herstel in de jaren negentig nog heeft gemaakt. Het ingenieursbureau Wareco adviseert in die tijd om funderingsverlaging bij de huizen uit te voeren. De houten palen onder de woningen zijn door droogstand aangetast. Door het aangetaste rotte hout er tussenuit te halen en met steen te vervangen zou de fundering weer jaren meekunnen.

Ruud Berretty moet er zo’n vijfentwintigduizend gulden voor neertellen. De rest wordt door de gemeente Gouda gefinancierd. “Een behoorlijk bedrag waar ik een tweede hypotheek voor moest nemen. Maar het moest gebeuren en wij gingen ervan uit dat onze fundering daarna honderd procent in orde was.”

Trillingen

Maar het gaat fout als de gemeente Gouda in 2016 werkzaamheden laat uitvoeren aan het riool. Door die werkzaamheden komt te staan op de fundering onder de huizen. Zo wordt de straat opgebroken en zorgen shovels met stenen ervoor dat er trillingen ontstaan. “Ik voelde mijn huis beven”, zegt Corrie van Eenige. “Ik kwam terug van vakantie en zag dat er allemaal scheuren in mijn huis waren ontstaan.”

De trillingen komen voor de gemeente als een volslagen verrassing. Voordat de werkzaamheden aan het riool beginnen is er namelijk een risicoanalyse gemaakt. Die analyse wordt uitgevoerd door Wareco, het bedrijf dat ook betrokken is bij het funderingsherstel in de jaren negentig. Het ingenieursbureau constateert in het rapport dat ‘vanwege het funderingsherstel in 1994 de mate van gevoeligheid in de Crabethstraat klein wordt geacht’.

Mokerslag

Peter den Nijs, voormalig directeur van Wareco, is dan ook verbaasd als hij merkt dat er opeens problemen in de Crabethstraat ontstaan. En dat in het blok waar hij dit het minst had verwacht. Den Nijs:” Dus eigenlijk bleek dat de fundering toch niet goed was, terwijl die wel hersteld was. Dat je voor de tweede keer zo’n boodschap moet brengen, heb ik in mijn carrière nog niet eerder meegemaakt.”



De boodschap dat er een compleet nieuwe fundering nodig is komt bij de bewoners van de Crabethstraat als een mokerslag aan. “Ons werd verteld dat onze fundering was bezweken”, zegt Jan Dogterom, die zijn huis heeft gekocht met de kennis dat de fundering in orde was. “Het herstel zou gemiddeld zo’n 50.000 euro kosten. En dat mochten we als bewoners dan zelf betalen.”

Fatale klap

In 2017 doet Wareco opnieuw onderzoek naar de houten paalfundering onder woningen van de Crabethstraat. En in dat rapport komt het ingenieursbureau met een andere conclusie dan in 1994. Peter de Nijs:” We wisten toen nog niet dat houten palen ook door bacteriën kunnen worden aangetast. En dat is in de Crabethstraat dus gebeurd. Met de kennis van nu had ik in 1994 iets anders geadviseerd. Het funderingsherstel was niet voldoende om het probleem op te lossen.”

Op verzoek van de bewoners wordt door een extern bedrijf contra-expertise uitgevoerd. Daaruit blijkt dat de palen inderdaad zijn aangetast door de bacterie. Maar daarnaast hebben de werkzaamheden aan het riool en de ophoging van de straat de fundering de fatale klap gegeven. En dat zou betekenen dat de gemeente Gouda deels verantwoordelijk is voor de schade.

Maar in de brief van de verzekeraar van de gemeente in juli 2017 staat te lezen dat die aansprakelijkheid wordt afwezen. “Niet uit te sluiten is dat er sprake is van een verband met het werk, maar indien de funderingen in goede staat zouden hebben verkeerd, zou het uitgevoerde werk nauwelijks of geen invloed hebben gehad op het zakken van de woningen.”

Schade rond een ton

Uiteindelijk biedt de gemeente afgelopen januari wel 10.000 euro als tegemoetkoming in de kosten, mits de bewoners afzien van juridische procedures. Dat bedrag wordt door de bewoners afgewezen. De kosten van fundering vallen veel hoger dan voorspelt. Zo komt het kostenplaatje voor sommige bewoners om en rond de ton te liggen. Dogterom:” Daar zijn we wel van geschrokken. Dit is voor sommige bewoners echt niet meer te betalen.”

Inmiddels hebben de bewoners ook verschillende gesprekken met de gemeente Gouda gevoerd. Om niet meer tijd te verliezen stelt de gemeente 20.000 euro beschikbaar als voorbereiding op het funderingsherstel. Ook laat wethouder Rogier Tetteroo weten dat de gemeente met een hoger bedrag wil komen om bij te dragen in de kosten van het herstel.

Wat de hoogte van dat bedrag is, wordt op 26 juli bekend gemaakt. Voorwaarde is wel dat iedereen in de Crabethstraat ermee akkoord gaat, want het is alleen mogelijk om zo'n fundering onder het blok in zijn geheel te herstellen.