‘Families wonen hier al heel lang. Veel, zo ook wij, hebben al hun spaarcentjes in hun woning en tuin gestoken. Nu wordt het normale leven ons hier onmogelijk gemaakt.’ Het is één van de reacties die we in het onderzoek Lokaal Bestuur ontvangen nadat we het verhaal van Mariska Hulsewé publiceren.
Hulsewé vertelt ons eerder al dat de overlast van de nabijgelegen papierfabriek in de afgelopen jaren is toegenomen. Door een veranderend productieproces en een gewijzigde vergunning hebben sommige bewoners in Renkum, het betreffende dorp, last van trillingen, stank en geluid.
Heel herkenbaar voor een aantal van haar plaatsgenoten, zo blijkt uit de tips die we binnenkrijgen. Eén van hen schrijft bijvoorbeeld:
‘Als de wind zuidwest is, moet ik de ramen sluiten door de stank en ik woon twee kilometer verwijderd van de fabriek.’
De lucht wordt door bewoners omschreven als een chloorlucht. Een ‘penetrante lucht’ die lijkt alsof je ‘naast een met chloor gevuld zwembad zit.’
Aantal klachten
Dat het niet om incidenten gaat, blijkt uit cijfers die de omwonenden van de fabriek hebben opgevraagd. Bij de verantwoordelijke Omgevingsdienst zijn in de eerste vijf maanden van dit jaar bijna tweehonderd klachten binnengekomen, ruim de helft daarvan ging over stankoverlast. Ook komen er regelmatig klachten binnen in de zogenoemde snuffelapp, een app-groep die speciaal is ingesteld om de overlast van de fabriek te monitoren. In vijf maanden tijd zijn er ruim driehonderd stankklachten.
Zorgen om gezondheid
Veel van de tipgevers laten ons weten zich vooral ook zorgen te maken over de gezondheidseffecten van de geuroverlast. Iemand schrijft bijvoorbeeld dat hij er hoofdpijn van krijgt en een misselijk gevoel.
Dat de lucht schadelijk is voor de gezondheid van de Renkummers is echter nog niet aangetoond. De GGD deed in opdracht van de Omgevingsdienst en de Provincie wel een aantal onderzoeken. Zij concludeert echter dat er geen gezondheidsrisico’s voor de bewoners van het dorp zijn. Wel zeggen ze dat de geur van de uitstoot tot gezondheidsklachten kan leiden door het ervaren van (ernstige) hinder.
Volgens een aantal bewoners is hier het laatste woord echter nog niet over gezegd. De metingen zouden zijn verricht op momenten dat de wind de verkeerde kant opwaaide, dus van het dorp af. Bovendien blijven inwoners last houden van een zere keel, zere ogen en hoestbuien. En daarmee blijven ook de zorgen bestaan:
‘De troep die wij ongevraagd sinds 2016 moeten inademen kan niet anders dan zeer ongezond zijn.’
We duiken verder in dit verhaal. De papierfabriek heeft ons inmiddels uitgenodigd om langs te komen en zelf een kijkje te nemen.
