Met name Wijk aan Zee wordt geteisterd door die zogenoemde grafietregens. Auto’s en ramen zitten regelmatig onder het glinsterende stof afkomstig van het terrein van Tata Steel. In het ruim 2000 inwoners tellende dorpje is veel onrust over de gezondheidseffecten van de uitstoot van de fabriek. Al eerder spreken we hierover verschillende inwoners in het onderzoek Lokaal Bestuur.

De grafietregens zorgen voor een stroom aan klachten vanuit het dorp, er zijn posteracties en bewoners schrijven verschillende protestliederen om hun onvrede te uiten. Bij velen van hen is het vertrouwen weg dat er snel een oplossing komt voor de overlast. En daarnaast zijn er bij sommige bewoners ook vragen over de handhaving door de provincie.

Sterk verbonden met regio

Maar wat doet het staalbedrijf om de overlast terug te dringen? Inmiddels zijn er al 28 dwangsommen opgelegd vanwege het overtreden van de milieuregels. Bij 30 dwangsommen kunnen er andere maatregelen tegen het bedrijf genomen worden. Gisteren zei Adnan Tekin, gedeputeerde van de provincie Noord-Holland tijdens een Statenvergadering dat hij verwacht dat het aantal van 30 dwangsommen gehaald gaat worden. Hij wil nog niet vertellen welke maatregelen dan zullen volgen.

‘Het is een probleem dat we niet morgen hebben opgelost, maar we werken er hard aan,’ stelt directeur Van den Berg. ‘We voelen ons als bedrijf sterk verbonden met deze regio en vinden dit dan ook erg vervelend. Daarnaast is het voor het bedrijf zelf ook lijfsbehoud de overlast zo snel mogelijk terug te dringen. Als de omgeving het niet tolereert dan heb je als bedrijf een probleem.’

Meer slakpannen, minder stofoverlast

De grafietregens ontstaan door een verandering in de samenstelling van de grondstoffen die Tata Steel gebruikt en vervolgens bij het kiepen en verwerken van de zogenoemde slakken. Dat wordt in opdracht van Tata Steel op het terrein uitgevoerd door het bedrijf Harsco. Slak is een nevenproduct dat vrijkomt bij de productie van ruwijzer en staal. Een aantal jaar geleden is het proces gewijzigd om geuroverlast tegen te gaan. Maar bij de nieuwe manier van verwerken blijkt soms stofuitstoot te ontstaan, die bij zuidenwind richting Wijk aan Zee waait.

Dit weekend bericht de Volkskrant dat het bedrijf al voor het afgeven van de vergunning in 2016 met deze nieuwe werkwijze zou zijn gestart. Tata Steel zegt dat ze altijd in overleg met de omgevingsdienst heeft gehandeld en ontkent dat de uitstoot illegaal was.

Maatregelen genomen

Om de overlast tegen te gaan zijn er volgens Van den Berg inmiddels wel een aantal maatregelen genomen. Zo zijn er drie nieuwe slakpannen in gebruik genomen waardoor de slak langer kan afkoelen, waardoor de stofuitstoot moet verminderen. Binnen nu en een half jaar komen daar nog zeven nieuwe pannen bij en wordt er uiteindelijk overgestapt naar platte bakken die de slak nog sneller moeten doen afkoelen.

In de toekomst moet een hal zorgen voor minder overlast, maar die is waarschijnlijk pas over anderhalf jaar klaar.