Na een jaar hard werken verlangen veel Nederlanders naar de welverdiende vakantie. Maar door het coronavirus ziet deze tijd van ontspanning er komende zomer waarschijnlijk heel anders uit dan normaal. Het is nog onduidelijk of we met het vliegtuig naar de andere kant van de wereld kunnen en of een autovakantie naar Italië wel zo verstandig is. Veel mensen oriënteren zich daarom nu op een vakantie dichter bij huis.
In het onderzoek Van wie is de natuur? onderzoeken we hoe om te gaan met drukte in populaire natuurgebieden. Daarin richten we ons specifiek op de Veluwe, de populairste bestemming van Nederland. Hoe kan je zowel de economie stimuleren als de natuur beschermen? En hoe voorkom je dat verschillende groepen recreanten zich niet aan elkaar ergeren in de soms overvolle natuur? Uit ons onderzoek blijkt dat mountainbikers nogal eens voor ergernis zorgen.
Corona en recreatie
Naast de gebruikelijke drukte op de Veluwe - vorig jaar vierden er twee miljoen mensen vakantie - heeft het gebied er deze zomer door het coronavirus een extra uitdaging bij gekregen. Door de coronamaatregelen hebben recreatieondernemers en horeca in het gebied de afgelopen weken flinke financiële klappen te verduren gekregen. Ze snakken naar een versoepeling van de maatregelen om de verloren weken in te halen.
Op dit moment gelden er nog noodverordeningen op de Veluwe, waardoor onder andere gezamenlijke toilet- en douchegebouwen in het gebied gesloten zijn. En ook de horeca mag nog niet open. Kamperen is daardoor lastig, maar verblijven in een huisje met eigen voorzieningen kan wel. Belvilla en Natuurhuisjes.nl lieten eerder al weten dat de vraag naar vakantiewoningen in eigen land toeneemt. Zo zag Belvilla de binnenlandse vraag naar huisjes met veertig procent stijgen.
Op 1,5 meter afstand in de natuur
Social distancing in de natuur is makkelijker dan in een drukke stad zullen veel mensen denken. Dat bleek ook uit de hordes mensen die in de afgelopen weken de natuurgebieden opzochten voor de nodige ontspanning. Het toerismebureau van de Veluwe, Arnhem en Nijmegen ziet voor de komende zomers daar ook de kans liggen voor de recreatieondernemers: bij de binnenlandse toerist. Die moet ervoor zorgen dat de verliezen van de afgelopen weken worden goedgemaakt.
Zekerheid en veiligheid als boodschap
Het bureau stelde vier scenario’s op die inzicht moeten geven in het gedrag van de recreant in coronatijd. “Er zal veel interesse zijn voor vakantie in de groene omgeving”, denkt en hoopt directeur Herre Dijkema van het toerismebureau. “Veel ruimte voor jezelf, je gezin of je reisgenoten zal iets zijn wat bezoekers belangrijk zullen vinden. We noemen dit gebied ook wel eens de groene long en daar is volop de ruimte voor jezelf, de mogelijkheid te struinen en gezond bezig te zijn. Wij denken dan ook dat in deze tijd dit soort regio’s populair zullen zijn.”
Ondernemers en gemeenten in het gebied moeten volgens Dijkema daarnaast ook inzetten op het gevoel van zekerheid en veiligheid om de recreatie in het gebied weer op gang te brengen. “Daar is behoefte aan bij bezoekers, ze zijn er gevoelig voor en zullen eerlijk gezegd ook verwachten dat je die zekerheid en veiligheid biedt.”
Inkomsten volledig weggevallen
Toch zullen zeker niet alle ondernemers ongeschonden uit deze tijd komen, zo voorspellen de scenario’s van het toerismebureau. Ook niet als dat binnenlandse toerisme door versoepeling van de regels alweer vrij snel mogelijk is. “De inkomsten van bedrijven uit de toeristische sector zijn zo goed als volledig weggevallen, terwijl de kosten gewoon doorlopen. Vaste lasten als loon en huur moeten worden doorbetaald, terwijl er geen euro wordt verdiend. Daar komt bij dat de sector zijn omzet grotendeels maakt in de periode maart-september. Die maanden halen ondernemers niet meer in, helemaal nu bekend is geworden dat we een evenementloze zomer krijgen”, licht Dijkema toe.
Hij verwacht dat een flink aantal horecabedrijven en dagattracties het niet gaan redden. “Samen met andere partijen helpen wij ondernemers bij het aanvragen van steun én om alvast voor te sorteren op de toekomst na de crisis. Veel ondernemers moeten zich aanpassen aan de nieuwe wereld en nadenken over een ander businessmodel. De meeste ondernemers zijn aan het overleven en richten zich op de dag van vandaag.” Hij hoopt dat de door het toerismebureau ontwikkelde scenario’s ondernemers helpen bij het bepalen wat ze wel en niet kunnen doen.
Herwaardering Nederland als vakantieland
Tegelijkertijd ziet hij ook een herwaardering voor Nederland als vakantiebestemming. Dijkema: “Veel mensen zien hoe ongelofelijk veel mooie dingen we hebben in een relatief klein land. En dan is de kwaliteit van het toeristische product ook nog eens hoog.” Bedrijven moeten wel hun bedrijfsvoering flink aanpassen denkt hij. “Diverse ondernemers hebben nu al laten zien dat ze dat kunnen. Kijk naar restaurants die succesvol zijn met afhalen en thuisbezorgen. Of hotels die zijn omgebouwd tot zorglocaties. Ik wil andere ondernemers ook stimuleren na te denken over een ander businessmodel. En ik weet zeker dat velen van hen met hele goede ideeën gaan komen.”