Een grote aanhangwagen vol met bietenbladeren wordt op een lopende band gekieperd. De bladeren zijn vanmorgen nog geoogst. ‘Het bietenblad gaat nu de fabriek in. Dan halen we er eiwit uit. Normaal blijft het op het land liggen, maar nu is het een grondstof voor een industrieel proces wat we hier aan het ontwikkelen zijn,’ vertelt Paulus Kosters, manager Proteïne bij Royal Cosun, het moederbedrijf van onder andere de Suiker Unie. Wat hier gebeurt, is volgens hem ‘new to the world.’

Eiwit uit het kippenei

Uit de suikerbietenbladeren gaat Royal Cosun een nieuw product maken dat door mensen geconsumeerd kan worden. Kosters wijst naar een groene vloeistof die uit een machine komt. ‘Twee derde van het product komt de machine uit als sap. Dit is primair het winnen van het eiwit. Het kippenei-eiwit vervangen, dat is waar de focus op ligt.’ Het sap wordt weer omgezet in een wit poeder, want als ingrediënt kan worden ingezet in bijvoorbeeld vleesvervangers. Het eiwit uit kip is op dit moment namelijk nog moeilijk te vervangen door een plantaardig eiwit van dezelfde kwaliteit. ’En een plantaardig ingrediënt heeft een veel lagere CO2 footprint dan een dierlijk,’ aldus Kosters.

Maar niet alleen van het sap uit het bietenblad wordt een nieuw product gemaakt. Kosters wijst naar de groene derrie die uit een machine valt. ‘Dit is de vezelfractie van het blad. Dat is een derde van de reststroom, en kan worden gevoerd aan varkens, maar we kunnen het ook als vezelfractie gaan gebruiken als versterking van bouwmaterialen.’

Uitspoeling en uitstoot

Voorheen bleven de bladeren na het telen van de suikerbieten gewoon op het land liggen. ‘Als je bietenblad fijnhakt en op de grond laat liggen dan heb je uitspoeling en uitstoot. Eiwit bevat veel stikstof. Het eiwit wat we hier uithalen neemt heel veel van die stikstof mee, maar dan als waardevol eiwit. Uiteindelijk houd je hierdoor meer stikstof in de voedselketen.’

Wat hier gebeurt met bietenblad is een voorbeeld van de richting die minister Schouten (LNV) op wil met de landbouw. Door middel van kringlooplandbouw wil zij dat er de landbouw kritischer gaat kijken naar hoeveel zij verspillen, en zoveel mogelijk gaat voorkomen dat er producten verloren gaan.

Complex

Kosters sluit zich hierbij aan, maar vertelt ook dat verspilling tegengaan niet altijd zo makkelijk is als het lijkt. Want de extra handelingen mogen niet voor meer uitstoot zorgen. ‘We zitten in de beginfase. We zijn aan het kijken met de loonwerkers en de boeren: wat is nou het beste circulaire systeem? Want je kan wel iets verzinnen maar als je heel veel CO2 gaat uitstoten om die extra handelingen te doen dan ben je ook niet goed bezig. Je moet heel geïntegreerd blijven nadenken om echt keuzes te kunnen maken.’

Op dit moment staan we met Kosters in een relatief kleine testhal, maar als het product uiteindelijk op de markt komt zal de productie flink opgeschaald worden. ‘We hebben hier geïnvesteerd in kennis, en dat zijn lange trajecten. Maar uiteindelijk zie je dat je ook oplossingen biedt waarbij je een bijdrage levert aan het stikstofprobleem en het verlagen van de CO2 footprint van de consument.’