De wachtlijsten zijn ontstaan doordat reguliere scholen leerlingen weer meer doorverwijzen naar het speciaal (basis)onderwijs. Sinds de invoering van de wet passend onderwijs, die vijf jaar geleden is ingevoerd, is het de bedoeling om kinderen met een lichamelijke beperking en gedragsproblemen zoveel mogelijk op een reguliere school les te geven. Daar lijken de meeste scholen nu toch van terug te komen, waardoor het doorverwijzen sinds 2017 weer is toegenomen.
Dramatische situaties
Volgens Wim Ludeke, voorzitter van het Landelijk Expertisecentrum Speciaal Onderwijs (LECSO), zijn er dit jaar extreem veel nieuwe aanmeldingen. Hij spreekt van een dramatische situatie. "Niet elke reguliere school is in staat is om met complexe leerlingen om te gaan. Die worden nu allemaal weer doorverwezen naar het speciaal onderwijs, terwijl we dat juist hebben afgebouwd. Hierdoor komen kinderen dus ongewild thuis te zitten."
De Bonte Vlinder in Den Haag is één van de SBO-scholen die te maken heeft met een forse wachtlijst. Alleen in groep vier en vijf is er nog plek. Directeur Jacqueline Barsoumian van de Bonte Vlinder noemt de situatie in Den Haag nijpend. "Kinderen blijven nu uit nood op de gewone basisschool zitten, terwijl ze eigenlijk naar het speciaal onderwijs moeten. Ze zitten dus op een verkeerde onderwijsplek."
Lastig probleem
Niet alleen de wachtlijsten vormen een probleem op het speciaal onderwijs, ook zijn de klassen vaak te groot. Directeur Renée Spetter van SBO Hoogvliet in Rotterdam: "Wij hebben geen wachtlijst, maar we hebben wel een veel te grote klas. Daar zitten nu eenentwintig leerlingen in, terwijl er maximaal maar 15 in mogen zitten."
In het speciaal (basis)onderwijs zijn de klassen kleiner dan in het regulier onderwijs, omdat kinderen met leer- en gedragsproblemen meer individuele begeleiding nodig hebben. Spetter: "In kleine klassen gaat dat dus beter. Maar met 21 leerlingen zit je in elkaar leefruimte en dat kan dan weer gedragsproblemen veroorzaken. Daarbij komt dat je te weinig individuele aandacht kunt geven."
Somber
Volgens Ludeke zijn de wachtlijsten een lastig probleem, omdat het lerarentekort hierbij ook een grote rol speelt. "Op dit moment ziet het er somber uit. Ik denk wel dat op de lerarenopleidingen meer aandacht moet worden besteed aan speciaal onderwijs. Dat schiet nu nog echt tekort."
Passend onderwijs, zorg of zegen?