Sjors komt niet in de buurt van Chris Froome. Sterker nog, ten opzichte van Froome is Sjors een volstrekte amateurwielrenner. Toch wordt Sjors een beetje de Nederlandse Froome, als hij positief wordt bevonden op het astmamiddel salbutamol. Een dopingvergrijp waar Froome mee wegkomt – en Sjors vier jaar voor wordt geschorst.

Hoe eerlijk is het dopingbeleid

Terug naar 7 september 2017. Chris Froome is op weg de Ronde van Spanje te winnen. Op een snikhete dag komt hij uitgeput en uitgedroogd over de finish. De dagen ervoor zijn de astmaklachten toegenomen, en dus neemt Froome extra salbutamol na de finish. Dat blijkt teveel, want bij de dopingcontrole test Froome positief.

Salbutamol zorgt voor een verwijding van de luchtwegen wat de zuurstofopname vergemakkelijkt. Sporters mogen het middel gebruiken, zij het tot een bepaalde hoeveelheid. Froome houdt vol dat hij binnen die hoeveelheid is gebleven. Omdat zijn urinewaarden iets anders vertellen, heeft de Britse wielrenner iets uit te leggen.

Na maanden komt Froome met een verklaring: hij was uitgedroogd, nam vlak voor de controle nog een puf en er is sprake van 'ziekte'. De internationale wielerbond (UCI) en het Wereld Anti-Doping Agentschap (WADA) gaan mee in dat verhaal. Froomes zaak wordt geseponeerd.

Een warme dag

Amper een jaar nadat Froome is vrijgesteld van vervolging, rijdt Sjors als amateur een wedstrijd in Nederland. Hij wordt derde, meer zit er niet in op die snikhete dag. "Ik kon niet meer sprinten aan het einde, ik zat tegen buitenbewustzijn aan", haalt Sjors terug.

Sjors kan slecht tegen de hitte en heeft bovendien een astma-aanval zoals hij die nooit eerder meemaakte. Sjors: "Je moet het zien als een soort spinnenweb van slijm dat naar buiten moet. Ademen doet pijn. Op dat moment verlangde ik naar mijn eigen medicijn dat ik al jaren gebruik tegen astma en chronische bronchitis." Dat medicijn is salbutamol. Sjors neemt na de finish twee inhalaties en gaat vervolgens naar de dopingcontrole.

"Ik heb bij de controle ook aangegeven dat ik mijn medicijn had genomen", vertelt Sjors. Een maand later wordt een aangetekende brief bezorgd. Sjors is positief bevonden op salbutamol. Een juridische strijd begint. Sjors verklaart niet meer salbutamol te hebben gebruikt dan is toegestaan. Toch komt de Dopingautoriteit tot de conclusie dat hij voor 2 jaar geschorst moet worden vanwege zijn te hoge urinewaarden.

Sjors schakelt advocaat Lars Westhoff en dopingexpert Douwe de Boer in. Zij bepleiten dat Sjors' zaak vergelijkbaar is met die van Froome. Maar de Dopingautoriteit gaat daar niet in mee. In de medische rapportage die De Boer vervolgens aanlevert staat bovendien dat Sjors een hogere hoeveelheid salbutamol heeft ingenomen dan is toegestaan. Een foutje, zegt De Boer achteraf, maar de Dopingautoriteit is streng en verhoogt het strafadvies van 2 naar 4 jaar schorsing. De tuchtrechter gaat daarin mee en schorst Sjors voor 4 jaar.

Het is een wrange situatie voor Sjors. Hij is naar eigen zeggen eerlijk over zijn salbutamolgebruik én hij had er een medische reden voor. Al zou Sjors aan kunnen tonen dat hij níet teveel salbutamol heeft genomen, dan nog is zijn verdediging een ingewikkelde zaak. Want de vastgestelde waarde bij de dopingcontrole blijft te hoog.

Maar die verhoogde waarde zegt niet dat een sporter per definitie schuldig is, zegt Jules Heuberger van de Universiteit Leiden. "Met een enkel urinemonster is het onmogelijk om te bepalen hoeveel salbutamol iemand heeft ingenomen", zegt Heuberger. Bijvoorbeeld hitte en uitdroging kunnen verhoogde urine-waarden opleveren.

Medische analyse

In dat soort gevallen kan volgens de dopingregels een zogenaamd farmacokinetisch onderzoek – een medische analyse waarin de omstandigheden voor de controle worden nagebootst – aan kunnen tonen hoe die verhoogde waarde is ontstaan. Ook die redenering klopt volgens Heuberger niet: "De kans dat je lichaam exact hetzelfde reageert is heel klein. Die ene dag kan een toevalstreffer zijn. Dat betekent dat een sporter op basis van toeval geschorst kan worden."

Froome hoefde zo'n onderzoek niet te doen en ging vrijuit. De omstandigheden van een wielerwedstrijd zijn namelijk niet na te bootsen, zei WADA toen. Terwijl Sjors wel zo'n onderzoek had moeten doen om zichzelf vrij te pleiten. Maar ook in het geval van Sjors zijn de omstandigheden moeilijk na te bootsen en kan zijn lichaam heel anders reageren dan op de dag van de positieve test. Daarom ziet Sjors af van zo'n onderzoek.

Ram: 'Dopingnetwerk leggen wij niet bloot'

Ram: 'Dopingnetwerk leggen wij niet bloot'

Nu is Sjors voor 4 jaar geschorst. In die periode mag hij aan geen enkele sportactiviteit binnen verenigingsverband deelnemen. "Je wordt weggezet als een stuk vuilnis. Het is met geen pen te beschrijven hoe dat voelt", zegt Sjors. Sjors gaat nog wel in beroep.

De Dopingautoriteit geeft in een reactie aan niet op individuele zaken in te willen gaan.

Wil je op de hoogte blijven van dit onderzoek?

Meld je aan voor onze nieuwsbrief.

Makers