Het is ochtendspits als de politie op een uitvalsweg bij Lelystad de eerste motor aanhoudt voor geluidsoverlast. Een motorrijder op een luidruchtige zwarte Kawasaki, wordt naar een binnenterrein geloodst voor een geluidsmeting. ‘Het geluid is te hard,’ constateert politieagent Jacob de With puur op gehoor.
We zijn bij een politiecontrole voor de uitzending geluidsoverlast van motoren. De With is vandaag de agent van dienst die het geluidsniveau van luidruchtige motoren meet. ‘Er zit geen einddemper in,’ ziet hij meteen als hij de uitlaat van de Kawasaki inspecteert.
Geluidsmetingen zijn geen dagelijkse praktijk voor de politie. Het afgelopen jaar werden in heel Nederland slechts 100 bonnen uitgeschreven aan motorrijders na zo’n meting. Wellicht komen er daar vandaag nog enkele bij.
Oude motoren: meer lawaai toegestaan
Een geluidsmeting blijkt een tijdrovende bezigheid. Voordat überhaupt gemeten kan worden, moet eerst worden vastgesteld hoeveel decibellen de Kawasaki mag produceren. Voor elk motortype geldt namelijk een andere geluidsnorm. En oudere motorfietsen hoeven aan minder strenge geluidseisen te voldoen dan nieuwe motoren. ‘De milieueisen worden namelijk steeds strenger,’ legt de agent uit.
De With voert op zijn mobiel het kentekennummer van de Kawasaki in, scant het nummerbord en verwerkt de gegevens in een draagbare computer. 94 decibel, is de uitkomst van de rekensom. Meer lawaai mag de motor dus niet maken.
Dan is het tijd voor de meting. Daarvoor gebruikt De With vandaag nieuwe, verbeterde geluidsapparatuur. Hij zet een statief neer met een microfoon, precies 50 centimeter van de uitlaat verwijderd. ‘Dan moeten we zo even kalibreren.’ Alles moet precies volgens een bepaalde systematiek gemeten worden. ‘Nu ga ik de motor starten en gas geven.’ Maar dan geeft de computer een foutmelding. ‘Ik krijg hier geen geldige meting uit, omdat het toerental van de motor niet snel genoeg omlaag gaat. Dat is soms frustrerend.’
Een gelukje dus voor de motorrijder, die er deze keer vanaf komt met een waarschuwing. ‘Je uitlaat voldoet niet aan de eisen. Ik hoop je eigenlijk niet meer te zien met een herrie-uitlaat. Schaf een dB-killer (demper, red.) aan of koop een goeie uitlaat!,’ is het dringende advies van de agent.
‘Liefste dat alles lekker klapt’
En dan wordt er een Harley Davidson van de weg gehaald. 93 decibel wordt er gemeten en dat is precies wat een motor van dat type aan geluid mag produceren. De berijder, een man met lang haar en typerende Harley-look, is opgelucht: ‘Nou mooi, dat scheelt weer geld.’ ‘Maar,’ geeft hij toe, ‘het liefste zou ik hebben dat alles lekker klapt. Het mooiste is natuurlijk open pijpen, maar ja dat mag niet. Ik had hiervoor een andere motor, een Intruder, en daar zaten geen dempers op. Die knalde er aardig op los. Gelukkig werd ik nooit aangehouden.’
‘Geslaagd? Onbegrijpelijk’
‘Ik vind het geluid wel lekker, zegt de derde motorrijder die wordt aangehouden. Hij rijdt op een zware felrode Ducati. De man is duidelijk liefhebber van motorgeluid. ‘Het is een standaarduitlaat, een beetje sportief.’ Wat dat inhoudt? ‘Een beetje herrie,’ lacht de man.
En dan is het moment van de waarheid voor de Ducati-rijder. Een bonnetje met de resultaten wordt tergend langzaam door de draagbare computer uitgeprint. Voor beide uitlaten geeft de meter 100 dB aan, terwijl de Ducati zelfs 106 dB aan geluid mag produceren. Ruim binnen de normen dus. De man klinkt bijna teleurgesteld. ‘Geslaagd? Onbegrijpelijk!’
‘Geluidscontroles geen prioriteit’
De politie zit er volgens de Ducati-rijder bepaald niet bovenop met geluidscontroles. ‘Nee, absoluut niet. Dit is de eerste keer dat ik getest word. Ik rijd al een jaar of tien.’ ‘Klopt,’ beaamt Egbert-Jan van Hasselt, portefeuillehouder verkeersveiligheid bij de politie. Vlak na de politiecontrole gaan we bij hem langs voor een interview op het politiebureau. ‘Zijn er klachten over geluidsoverlast op bepaalde plekken, op bepaalde tijdstippen, dan willen we daar nog weleens actie op ondernemen. Dan gaan we dat controleren. Maar dit heeft niet de hoogste prioriteit vergeleken met andere zaken als de verkeersveiligheid.’
Slechts 100 boetes na geluidsmeting
Naast de 100 boetes die na zo’n geluidsmeting werden uitgedeeld worden er ook motorrijders op de bon geslingerd zónder meting maar puur op het gehoor van de politieagent. Rond de 1500 keer bekeurden agenten bestuurders van motorvoertuigen – dus inclusief auto’s en brommers – zonder dat zij daar een meting voor uitvoerden. Hoeveel daarvan motorrijders betreft? ‘Dat wordt niet bijgehouden.’
Motorrijders hebben dus niet zo heel veel te duchten van de politie, tot frustratie van bewoners die zich ergeren aan luidruchtige motoren. Van Hasselt: ‘Alleen maar handhaving is ook niet de oplossing. Ook al zouden we het vertienvoudigen, dan nog blijft de kans klein dat je gecontroleerd wordt. Je kunt ook aan voorlichting denken en in gesprek gaan met motorverenigingen om dat aspect onder de aandacht te brengen.’