Niet wolven maar honden en vossen doden de meeste schapen. Dat beweert Volt-leider Laurens Dassen. Betrouwbare Nederlandse cijfers om deze bewering te onderbouwen zijn er niet.

Dit blijkt uit onderzoek van het AD, Nieuwscheckers en Pointer.

Bron van de bewering

Laurens Dassen, fractievoorzitter van Volt in de Tweede Kamer, was donderdagavond te gast in de talkshow Khalid & Sophie. In de uitzending werd een filmpje getoond waarin de wolf werd afgeschilderd als een grote schapendoder. Dassen nam het op voor het dier, dat hij liefdevol ‘de dirigent van de natuur’ noemde. ,,Als je kijkt naar het aantal schapen dat doodgebeten wordt, dan komt dat voornamelijk door honden en vossen. Het percentage van de wolf is maar heel klein. Eén procent van het dieet van de wolf is schaap.”

Feiten

In maart 2015 wandelde voor het eerst in ongeveer 150 jaar weer een wolf Nederland binnen. Zeven jaar later schat het Wolvenmeldpunt dat er tussen de 30 en 35 wolven zijn. De meeste waarnemingen komen uit Drenthe, Friesland, Overijssel, Gelderland, Noord-Brabant en Limburg. Met de groei van het aantal wolven nam ook het aantal meldingen van doodgebeten schapen toe, blijkt uit de cijfers van BIJ12, een organisatie die in opdracht van de provincies de schade van wolven in kaart brengt en vergoedingen voor faunaschade uitkeert. In 2021 werden er 296 dieren gedood door de wolf. Eind 2022 stond de teller op 585, bijna een verdubbeling.

Hoe vaak het voorkomt dat een hond een schaap doodbijt, wordt niet bijgehouden, zegt woordvoerder Christian Jansen van BIJ12. ,,Bij ons wordt alleen een melding gedaan als het vermoeden bestaat dat het om een wolf gaat. Als iemand een loslopende hond of de hond van de buurman heeft gezien, krijgen we geen melding.’’ De schade die vossen aanrichten wordt eveneens niet centraal bijgehouden, zegt Jansen.

Toch staan in het Interprovinciaal Wolvenplan dat BIJ12 in 2019 voor de Nederlandse provincies schreef, wel getallen. Jaarlijks zouden er tussen de 4000 en 13.000 schapen worden gedood of verwond door honden en vossen. Volgens de woordvoerder zijn de getallen van vóór 2019 en gebaseerd op enquêtes die studenten onder schapenhouders in Drenthe en Limburg hebben gehouden. De uitkomsten zijn vertaald naar de totale schapenpopulatie in Nederland. Op de site van BIJ12 worden ze inmiddels niet meer gebruikt. ,,Een dergelijk brede bandbreedte laat al zien dat er eigenlijk geen goede getallen zijn’’, zegt ecoloog Hugh Jansman van Wageningen Environmental Research.

Jansman nuanceerde eerder tegenover Pointer het gevaar van de wolf. Duits onderzoek naar 6500 keutels laat zien dat maar 1 procent van het voedsel van de wolf uit landbouwdieren bestaat, zei hij. Voor de rest eet de wolf wilde dieren.‘Wel moeten we hier de kanttekening bij maken dat de schapenhouders in Duitsland al 15vijftien jaar ervaring hebben met de wolf en dus ook meer maatregelen hebben getroffen om het dier buiten hun weilanden te houden. Ook zitten er in Duitsland veel gevestigde wolven, die minder vaak landbouwdieren aanvallen,’ vertelde Jansman.

Oordeel

De bewering van de landelijke Volt-leider Dassen dat honden en vossen meer schapen doden dan wolven is niet met betrouwbare Nederlandse cijfers te onderbouwen. Maar Duits onderzoek wijst er wel op dat de wolf het beperkt heeft voorzien op schapen. De bewering zou kunnen kloppen, maar de stelligheid waarmee hij dit brengt is onterecht want niet te onderbouwen met betrouwbare cijfers. Met ongeveer 1,9 miljoen honden in Nederland en tussen de 30 en 35 wolven is het ook niet onlogisch dat de trouwe viervoeter in absolute aantallen meer slachtoffers onder schapen maakt dan de wolf. Verhoudingsgewijs richten wolven wel meer schade aan dan honden. Afgelopen jaar werden bijna 600 schapen gedood door een van de (maximaal) 35 wolven in Nederland. Dat zijn gemiddeld 17 dode schapen per wolf.

Bronnen

Factcheck-marathon

Deze factcheck is uitgevoerd in het kader van de gezamenlijke factcheckmarathon van het AD, Nieuwscheckers en Pointer (KRO-NCRV) in de aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen op 15 maart 2023

Makers

Journalist AD