Aan het eind van de dag komt de schoonmaker. Hij haalt een doekje over de tafel, maar tilt je toetsenbord niet op. Je mousepad laat hij ook liggen. Tot voor kort zou je je daar misschien niet druk over maken. Nu het coronavirus rondwaart, is een schoon kantoor ineens stukken belangrijker geworden. Maar wanneer is iets eigenlijk schoon? Bestaat er een norm waar je bedrijf zich aan moet houden? “Schoon is wat jij als opdrachtgever met mij afspreekt. Schoon is een mening”, zeggen de experts.
“Wat jij schoon vindt, vind ik misschien niet schoon.” Joost Brinkhuis is kwaliteitsmanager bij schoonmaakbedrijf Asito. “Het ene bedrijf heeft meer geld te besteden voor de schoonmaak of vindt het belangrijker dan een ander. Ga in tien gebouwen schoonmaken en je vindt tien soorten schoon. De één vindt dit acceptabel, de ander dat.” In sommige kantoren wordt bijvoorbeeld alleen visueel gereinigd. Oftewel: als het er vies uitziet, wordt het schoongemaakt. Alles heeft te maken met het contract dat het bedrijf heeft afgesloten met de schoonmakers, zegt Brinkhuis. De eigenaar van een kantoorpand kan zelf bepalen hoeveel hij of zij investeert in schoonmaak. En dus ziet ieder kantoorpand er anders uit. Een vies kantoor is dan ook zeker niet de schuld van de schoonmaker. “Sterker nog: hoeveel tijd heeft de schoonmaker gekregen om dat bureau schoon te maken?”
“Nergens ter wereld is genormeerd wat schoon is.”
Freek Veneman is bestuurslid bij de Vereniging Schoonmaak Research. “Nergens ter wereld is genormeerd wat schoon is.” Toch bestaat er wel een Nederlandse norm voor schoonmaak, de NEN-2075, maar die is alleen bedoeld voor de branche om de schoonmaak te controleren. Veneman is de voorzitter van de commissie die over die norm gaat. “Stel: bij vensterbanken kan afgesproken zijn dat ze elke dag schoongemaakt worden en dan zijn ze vrij van stof. In een ander soort ruimte kan afgesproken zijn dat de vensterbank éénmaal per week schoongemaakt worden, dan mag er licht stof aanwezig zijn. Die controle kan je terugvinden in de NEN.”
Stoppen met flexplekken
Schoonmaak is essentieel nu corona rondwaart, zegt Brinkhuis van Asito: “Goed schoonmaken zorgt ervoor dat er minder voedingsbodem is voor bacteriën en virussen om op te groeien. Dus als je goed schoonmaakt, is de kans op besmetting een heel stuk lager.” De meeste mensen op kantoor hebben geen vaste plek en werken soms op één dag aan verschillende bureaus. “De vraag is of we moeten stoppen met flexplekken, zodat mensen niet meer wisselen. Kunnen mensen zelf hun werkplek schoonmaken, met doekjes?” Veneman: “Ik denk dat niemand in deze periode de verantwoordelijkheid wil nemen om flexplekken in gebruik te laten nemen. Op het moment dat jij de eerste gebruiker bent is er niets aan de hand. Maar als jij tot twaalf uur op een plek gewerkt hebt en om half één wil iemand anders daar gaan zitten, zal je gewoon een hygiënische reiniging moeten doen. Nou, dat gaat niet.” Veneman denkt ook dat we zelf meer schoon zullen gaan maken. “Misschien dat we uit deze situatie leren om schoner te zijn. Voor jezelf én voor de ander. Dat is ook makkelijker voor de schoonmaak, dan hoeven zij niet eerst iedereens rotzooi op te ruimen.”
Extra schoonmaken
In het kantoor staan niet alleen maar bureaus, ook andere plekken worden constant door meerdere mensen gedeeld of aangeraakt. Brinkhuis: “De schoonmakers kunnen nu contactoppervlakken zoals deurklinken en lichtknopjes extra schoonmaken en een extra sanitairronde doen. Dat gaat misschien meer geld kosten, maar het gaat ook over de gezondheid van werknemers. Ziekteverzuim is nog veel duurder.”
Kantoorschoonmaak als kostenpost
Veneman: “De schoonmaak staat al jaren onder druk. In de jaren zestig waren er budgetten om elke dag schoon te maken en was er vijf keer per jaar een grote schoonmaak. Nu is schoonmaak door corona even heel belangrijk. De angst in de branche is dat na deze crisis het weer minder belangrijk wordt. Kantoorschoonmaak wordt gezien als een kostenpost en niet als een investering in hygiëne.” In de hele branche wordt wereldwijd geworsteld met de vraag: kan ik iets aanvullends doen om corona te verwijderen? “Ja, een beetje opschalen, extra schoonmaken.” Maar daarmee wordt corona niet uitgeroeid op kantoor, aldus Veneman: “Desinfecterend reinigen, het uitroeien van bacteriën en virussen gebeurt alleen in de zorg. De sleutel voor hygiëne ligt bij de gebruiker.” Brinkhuis: “Als een opdrachtgever vraagt: in mijn pand was iemand met corona, wil je de ruimte desinfecteren? Dan is het antwoord nee, dat doen wij niet. We maken wel schoon. In overeenstemming met de richtlijnen van het RIVM voeren wij geen desinfectie van ruimtes uit. Het op de normale manier schoonmaken is voldoende om een goede hygiëne te hebben.”
