‘Sinds anderhalf jaar hebben mijn broer, zussen en ik geen contact meer met onze 89-jaar oude vader. Na de dood van mijn moeder, vier jaar geleden, is er een ‘huishoudster’ bij mijn vader komen wonen. Zij heeft letterlijk alle deuren dicht gedaan.’ Dit zijn de woorden van tipgever Denise. Ze mailt ons een opvallend verhaal over een ingewikkeld dilemma: de wilsbekwaamheid van haar hoogbejaarde vader.
‘Mijn vader kent deze vrouw al zeker 40 jaar. Zij werkte als secretaresse en was een oud-medewerker van mijn vader. Destijds werd ze gedwongen ontslagen op psychische gronden. Jarenlang fietste ze bijna iedere week langs ons huis en belde ze dagelijks op om mijn vader aan de telefoon te krijgen. Tegenwoordig zouden we dit stalken noemen’, vertelt Denise. ‘Hij kreeg zelfs cadeautjes met Sinterklaas en op zijn verjaardag, die ze dan voor de deur achterliet. Mijn vader vond dit heel vervelend en wilde niets met haar te maken hebben.’
Goede band
‘In 2008 werd mijn moeder ziek. Wij, mijn broer en zussen, zorgden voor haar en onze vader. We hadden een goede band met elkaar en we hadden een rooster gemaakt zodat altijd een van de kinderen bij hen was. Mijn vader genoot altijd van ons bezoek. Hij vond het gezellig als we er waren en waardeerde het zeer dat we de dagelijkse gang van zaken regelden’, vertelt Denise.
‘Vanaf dat mijn moeder ziek werd, deden wij de financiën van mijn ouders. We hadden toegang tot de bankrekening en verzorgden de administratie. Mijn vader is helemaal niet handig met de computer dus wij namen deze taak op ons. Na het overlijden van moeder in 2013 ging het slechter met het geheugen van mijn vader. Hij werd vergeetachtig. We probeerden hem aan te sporen om een keer een test te doen in het ziekenhuis naar mogelijk beginnende dementie. Maar dat vond hij niet nodig.’
De huishoudster
‘Ineens hoorden we dat deze oud-medewerker, kort na de dood van onze moeder, was verhuisd naar het dorp waar mijn vader woont en ze ontmoette onze vader bij het wekelijks kerkbezoek. Mijn vader nodigde haar na enige tijd thuis uit voor een kop koffie. Daarna kwam ze steeds vaker, belde iedere morgen om hem te wekken en deed er wat huishoudelijke taken bij. Hij noemde haar ineens ‘de huishoudster’.’
‘Wij vonden dat allemaal wel erg vreemd omdat mijn vader jarenlang niets van haar moest hebben en ze mocht zelfs het huis niet in komen. Toen we mijn vader daarmee confronteerden, vertelde hij dat hij het ook zielig vond voor haar omdat zij ook alleen was en niemand om zich heen had. Hij leek zich niet meer goed bewust van al die jaren dat zij langs het huis was gefietst en continu had gebeld.’
Denise zucht. ‘Ik denk dat mijn vader zich ook eenzaam voelde na de dood van mijn moeder. Wij wonen alle vier ver weg en waren er natuurlijk ook niet iedere dag. Hij was blij met gezelschap. De huishoudster is altijd al idolaat geweest van mijn vader. En zag, denk ik, haar kans schoon.’
‘Vrouw des huizes’
‘In 2015 merkten we dat het echt achteruit ging met de geestelijke vermogens van mijn vader. Als hij thuis was, in zijn vertrouwde omgeving, dan ging het vaak nog wel goed. Maar als we een stukje gingen wandelen of ergens naar toe gingen, was hij regelmatig in de war en wist hij achteraf niet meer waar hij was geweest. Daarom besloot mijn oudste zus een maand bij mijn vader te logeren om een oogje in het zeil te houden.’
‘In die periode kwam mijn zus erachter dat de oud-medewerker iedere dag in het huis van mijn vader was en daar niet alleen een soort huishoudster was, maar alles regelde. Ze wist zelfs al de pincode van mijn vader om de boodschappen voor hem te doen. Ik merkte toen dat er via webwinkels spullen waren gekocht. Dat vonden we heel vreemd omdat mijn vader dit zelf echt niet kon doen. Zo was ze langzaam niet meer ‘de huishoudster’, zoals mijn vader haar noemt, maar werd ze ‘de vrouw des huizes’,’ vertelt Denise.
Samenwonen
‘We besloten een gesprek met haar aan te gaan. We vonden het allemaal wel erg ver gaan. Het was natuurlijk fijn dat ze mijn vader gezelschap hield, maar dat ze ook alle financiën kon inzien en betalingen deed, vonden we toch onprettig.
‘Na het gesprek veranderde er niets in haar houding. Sterker nog, begin 2016 kwamen we er achter dat ze was ingetrokken bij onze vader. Ze had haar huurhuis in het dorp opgezegd. Kort daarna werden alle sloten in het huis vervangen. We konden er niet meer in. De wachtwoorden van de bankrekening en andere administratie werden veranderd en de telefoon werd niet meer opgenomen. We spraken in op de voicemail maar er werd niet teruggebeld. Ook via de mail werden alle verzoeken om contact afgewezen.‘
Verdriet
Gek van verdriet en ten einde raad, heeft de familie gebeld met meldpunt Veilig Thuis, de huisarts, de sociale omgeving. ‘Maar niemand kon ons vertellen wat we eraan konden doen.’
De druppel die de emmer doet overlopen voor onze tipgeefster, haar broer en zussen, is de aangifte tegen haar man door haar vader en de huishoudster. ‘Hij zou de computer hebben gehackt van mijn vader. Het was te gek voor woorden. Mijn partner beheerde inderdaad jarenlang de computer van mijn vader. Hij zorgde ervoor dat alles up to date bleef. En nu werd hij beschuldigd van hacken! We waren zo kwaad en verbijsterd. Wij, mijn broer en zussen, besloten naar de rechter te stappen.‘
Wilsonbekwaam?
‘Het is echt het laatste wat je wilt doen. Je vader wilsonbekwaam laten bestempelen via een rechter. Maar wij zagen geen andere oplossing meer. We hebben via de kantonrechter een verzoek gedaan tot mentorschap en bewindsvoering. Mijn vader was op de zittingsdag niet aanwezig in de rechtszaal. Via zijn advocaat werd er een brief van mijn vader overhandigd aan de rechter. Daarin stond geschreven dat wij hem door deze rechtszaak veel leed aan hebben gedaan. Wij zijn er van overtuigd dat hij deze brief niet zelf geschreven heeft. ‘
De rechter besloot om de vader van Denise thuis op te zoeken en een geriatrisch rapport over hem te laten maken. Op basis daarvan wordt geoordeeld dat hij volledig wilsbekwaam is. Denise: ‘De uitspraak was een klap in ons gezicht. We zijn hierdoor volledig buitenspel gezet. Mijn vader leeft, maar het voelt eigenlijk alsof hij is overleden.‘
‘Het is zo verdrietig dat een buitenstaander een heel gezin kapot kan maken. Misschien dat sommige mensen denken dat het ons om het geld zou gaan, om de erfenis. Maar het gaat ons als kinderen om het contact met onze vader en de mogelijkheid om voor hem te kunnen zorgen. Nu is het afwachten tot we bericht krijgen dat hij is overleden. Dan komen we er waarschijnlijk achter wat voor vreemde afspraken er ondertussen nog meer gemaakt zijn.’