Hoe gaan onze huisartsen om met de coronacrisis? De afgelopen jaren hebben we voor onze onderzoeken gesproken met verschillende huisartsen. Een van hen is Ton Dapper uit Tienhoven, een klein dorpje in de gemeente Stichtse Vecht, onder de rook van Utrecht. We waren drie jaar geleden bij hem op bezoek voor onze uitzending over obesitas. Hoe gaat het nu met hem, zijn team en zijn patiënten?
We vragen hem om een dagboek bij te houden. Ervaringen en bespiegelingen van een huisarts tijdens de coronacrisis.
Maandag 30 maart
Altijd spannend weer om na een weekend te starten. Wat is er gebeurd in het afgelopen weekend? Zijn er doden? Ernstig zieken? Het valt gelukkig mee. Vandaag is het een dag ‘as usual’, een voortzetting van vorige week.
We hebben een apotheekhoudende huisartsenpraktijk. In de apotheek hebben we gelukkig nog niet te maken met tekorten, er wordt gelukkig ook niet gehamsterd door patiënten. Dat laatste heeft wel drie weken terug een week plaatsgevonden tijdens de doldwaze toiletroldagen. Patiënten krijgen per persoon alleen niet meer dan één doosje paracetamol mee.
Het is apart: sociale relaties verspreiden het virus, tegelijkertijd geven sociale relaties zin aan het leven: het gaat altijd om ‘de ander’. Ik ervaar existentiële pijn bij de verhalen van de eenzame strijd die plaatsvindt op IC's, de afgesloten verpleeghuizen en bij de eenzaamheid van onze thuiswonende ouderen. Je kunt op dit moment niet op een ‘gezonde’ manier doodgaan, je doet het namelijk zonder die ‘ander’. Ik zou ervoor willen pleiten om in ieder geval alleen de lockdown bij verpleeghuizen op te heffen, het risico van de dood hoort bij het leven. Vaak gaat het in de zorg over ‘niet schaden’, hier gaat het over ‘wat is goed doen?’.
Dinsdag 31 maart
De vlam slaat volledig in de pan. Het is raak vanaf 8.00 uur. Ik benoem de thema's: oudere met dementie, eenzaamheid, euthanasie in gang zetten, verzoeken om medische verklaringen (die we nooit geven, maar de uitleg kost nu gewoon veel tijd), patiënt in psychose, crisisdienst, opname in verpleeghuis regelen, overleg met de spoedeisende hulp van het ziekenhuis, overleg crisisdienst, meedenken over de opvang van een achtergebleven hond, GGD die patiënten met algemene vragen begint terug te verwijzen naar de eigen huisarts, werkgevers die werknemers terugverwijzen naar de eigen huisarts (kan ik aan het werk?), een lijst aan patiënten die steeds onder mijn neus geduwd wordt om teruggebeld te worden, weer overleg crisisdienst, patiënten die (op dwingende toon) getest willen worden op corona: ‘Ik wil weten waar ik aan toe ben’, weer overleg spoedeisende hulp, vraagje tussendoor: “Dokter, is het nu ook verstandig meer te douchen? Ik was mijn handen ook vaker", dossiers bijhouden, alles noteren, vragen assistente beantwoorden... Ik kan nog wel even doorgaan. Ga ik dit zo volhouden de komende weken? Met daarbij altijd de hamvraag die elke huisarts zich stelt: waarom moet dit allemaal op één dag?
‘s Avonds lees ik dat de cardiologen veel minder patiënten zien en zich grote zorgen maken: blijven patiënten met een hartinfarct thuis, durven ze niet te bellen?
Het was een gevaarlijke dag, het ‘heerlijk avondje’ moest nog komen: de persconferentie van het oorlogskabinet.
Woensdag 1 april
De lockdown met beperkte bewegingsvrijheid wordt met vier weken tot en met 28 april verlengd. Ik vind dit terecht. Alleen gecoördineerde acties gaan ons redden. Net als bij afvallen vragen we ons steeds af: welk dieet werkt het beste? Nou, zal ik u zeggen: elk dieet werkt, als je je er maar aan houdt! Dit geldt ook voor de ‘beste’ corona-aanpak. Schouders eronder, alle neuzen een kant op. Het is een grote afrekening met ons neoliberale competitieve individualisme. We leven sinds kort in een andere cultuur met andere waarden en normen. Dat is nog steeds flink wennen. Maar we kunnen er ook van leren.
Vandaag was gelukkig weer een dag ‘as usual’. Ik ga het volhouden.
Meer lezen uit het dagboek van huisarts Ton Dapper? Kijk hier voor de eerste vier delen.
