Volgens de tipgever doen re-integratiebureaus soms meer kwaad dan goed. Ze zijn volgens hem niet onafhankelijk, maar dienen vooral de werkgever die zo weinig mogelijk kosten wil maken. ‘Vanaf het begin proberen ze de schuld van de ziekte bij jou neer te leggen. Of ze proberen er een arbeidsconflict van te maken. Want als de werkgever van je af wil, kost dat geld. Probleem is: Ik werd steeds zieker van de situatie. Ik moest terug naar een plek waar ik ziek werd.’

De tipgever werkte in de media en zag door de jaren heen de werkdruk sluimerend toenemen tot een punt waarop werkweken met enige regelmaat de 100 uur overschreden. Als hij de werksituatie probeert aan te kaarten bij zijn werkgever, verandert er niks. ‘Ik kreeg van mijn psycholoog de waarschuwing alles uit mijn hand te laten vallen, voordat ik echt te laat zou zijn.’ De tipgever, we noemen hem voor het gemak Hans, komt ziek thuis te zitten. In eerste instantie om rust te nemen en in samenspraak met de werkgever te zoeken naar een gezondere arbeidsbalans en een gestructureerd herintreden dan wel uittreden. Het loopt anders.

Eigen schuld

Hans krijgt te maken met een casemanager van een extern re-integratiebureau. De casemanager is een persoon die moet worden aangesteld door de werkgever om een zieke werknemer te begeleiden. ‘In mijn geval een doortastende, snel sprekende dame, die ‘dit varkentje wel even zou wassen.’ Al bij ons eerste gesprek wist ze me te vertellen dat het voor een groot gedeelte toch echt mijn eigen schuld was dat ik ziek was geworden.’

‘In mijn geval was er, doordat er al sprake was van een structurele miscommunicatie met mijn werkgever nu een onveilige speler bijgekomen in de vorm van deze casemanager. Zij was voor mij totaal onbekend en voelde als een bedreiging waardoor ik voor de zekerheid een arbeidsjurist in de hand heb genomen, die mijn angsten alleen maar bevestigde. De casemanager dient tijdens dit proces onafhankelijk te zijn, maar wordt betaald door de werkgever en heeft verantwoording af te leggen aan de verzekeraar (van de werkgever, red.). Volgens onze tipgever stuurt de casemanager daarom aan op de goedkoopste oplossingen: ‘Zijn of haar targets zijn vrij overzichtelijk: De werknemer zo snel mogelijk weer aan het werk of de WW (werkloosheidswet) in.’

Arbeidsconflict

Hans krijgt van zijn jurist het advies niet te laten merken dat er sprake is van een arbeidsconflict. Want dat zou een manier kunnen zijn voor de werkgever om van een langdurig zieke werknemer af te komen zonder ontslagvergoeding. Het enige wat Hans wil, is dat zijn werkgever toegeeft dat de werkomstandigheden en overuren van het werk een rol hebben gespeeld in zijn burn-out. ‘Als hij de signalen eerder serieus had genomen was het misschien nooit zover gekomen.’

De tipgever is bereid om ook de hand in eigen boezem te steken. ‘Ik kon moeilijk grenzen aangeven, was ambitieus, perfectionistisch en loyaal. Deze elementen hebben ook zeker een rol gespeeld bij mijn uitval. Maar een werkgever heeft een zorgplicht.’

Ondertussen heeft Hans last van paniekaanvallen, extreme vermoeidheid en depressies. Inmiddels is er een mediator bijgekomen. Hans vertelt in die periode aan zijn werkgever dat hij niet kan terugkomen. Het woord ‘vaststellingsovereenkomst’ (vertrekregeling, red.) valt. Opgesteld door de mediator. Gericht op het herstel van Hans. ‘Het kwam erop neer dat de mediator daarin aangeeft dat de werkgever tekort is geschoten en de werkplek onveilig voor me is. Dat ik daarom ontdaan moet worden van mijn stressvolle re-integratieplicht, enkele maanden de ruimte moet krijgen om voldoende te herstellen van mijn ziekte en vervolgens met een ontslagvergoeding de WW in ga om een nieuw leven op te bouwen.’

‘Echter’, vervolgt Hans. ‘Doordat het om nalatig gedrag gaat van de werkgever is het voor hem niet verzekerd. De casemanager stuurde daarom aan op een arbeidsconflict zodat de werkgever nog maar de minimale maanden hoefde te betalen en niet de extra maanden en de ontslagvergoeding.’

Maar zover komt het niet. Jammer genoeg voor Hans. ‘Mijn werkgever schrikt van de hoge kosten en trekt zich terug. Het eerste wat ik daarna hoor is dat mijn baas mij vraagt mijn laptop, telefoon en lease-auto in te leveren. Ik reageer open in een brief waarin ik duidelijk aangeef welke verstrekkende gevolgen een dergelijke actie heeft op iemand die zo ziek is als ik.’

Niet meer houdbaar

Daarop volgt een telefoontje van de casemanager. Zij geeft Hans te verstaan dat het niet netjes was om de werkgever zo onder druk te zetten. En ze komt met een nieuwe overeenkomst. ‘Voor mij was de situatie niet meer houdbaar. Ik kwam niet toe aan mijn herstel. Ik kon niet ook nog een juridisch gevecht aan gaan. Dus toen de casemanager zei dat ik maar beter kon tekenen, want een betere deal kon ik niet krijgen, heb ik dat gedaan. Tegen alle adviezen in.’

Hans zit in totaal dertien maanden thuis. Hij is uiteindelijk voor zichzelf begonnen, terwijl hij nog ziek was. Van zijn oude werkgever heeft hij geen cent meegekregen. Voor hem staat als een paal boven water dat het re-integratiebureau hem nog zieker heeft gemaakt. ‘Mijn jurist zei dat het helaas jammer genoeg heel vaak zo gaat.’