‘Ik weet nog dat ik in de auto zat op weg naar huis. Het was donker en ik zag de rode lichten van de auto voor me als rode sterretjes. Toen dacht ik: ‘Hier klopt iets niet.’ Dit overkwam Jan van Elven 19 jaar geleden. Het blijkt zijn wake-up call. De directeur van een kunststofverwerkingsfabriek weegt op dat moment 153 kilo. Na een bezoek aan zijn huisarts blijkt dat hij diabetes type 2 heeft en dat deze ziekte zijn ogen aantast. Zijn bloedsuikerspiegel was 14. En dat is te hoog. (normale waarde is rond de 5 red.)
Jan stuurt ons een uitgebreide mail naar aanleiding van ons onderzoek naar Overgewicht. We vragen naar ervaringsverhalen over de zorg voor mensen met overgewicht en obesitas. Hij schrijft: ‘Ik kreeg direct van mijn huisarts een stapel metformine (medicijnen tegen diabetes type 2) en dat was het.’
Mars en McDonalds
Jan werd al jarenlang gewaarschuwd door zijn broer die geneeskunde heeft gestudeerd: ‘Hij vertelde me steeds dat ik moest opletten met eten. Maar ik wist wel beter. Natuurlijk leefde ik ongezond en ik ben onverzadigbaar. Ik kon in een restaurant alle toetjes op de kaart bestellen en dan allemaal opeten. Als er een Mars in de kast lag dan moest ik ‘s nachts uit bed om ‘m op te eten. En McDonalds was mijn grootste vriend. Ik dacht dat het mij niets kon schelen, totdat ik in een hotel sliep en in de douche een grote spiegel hing. Dan schrik je toch wel van je eigen lichaam.’
Nadat hij bij de huisarts was geweest en pillen moest gaan slikken, besloot hij een glucosemeter aan te schaffen om zijn bloedsuikerspiegel te kunnen prikken. Jan: ‘Meten is weten en dus prikte ik me elke keer na een maaltijd. Ik merkte toen hoe hoog mijn suikerspiegel steeg. Ik stapte direct op de fiets en fietste mijn longen uit mijn lijf totdat mijn bloedsuikerspiegel weer was gedaald.’
Ondertussen had Jan zich ook een bril laten aanmeten maar hij merkte dat de bril niet meer nodig was. Hij had inmiddels zijn bloedsuikerspiegel onder controle. Na een maand stopte hij op eigen houtje met het gebruik van medicijnen. Zijn gewicht was inmiddels 115 kilo.
Eetverslaving
Een aantal jaren ging het goed maar langzaam aan begon hij dikker te worden. In 2014 woog hij 142 kilo. Jan: ‘Ik begon te trainen met een personal trainer en ging weer medicijnen slikken. Het viel me op dat de medicijnen niet veel zoden aan de dijk zetten dus ben ik er snel weer mee gestopt. Bewegen en gezond eten helpt veel meer. Ik besloot rigoureus te stoppen met suiker en dat is het beste wat ik heb gedaan tegen mijn eetverslaving. Omdat ik ook mijn bloedsuikerspiegel bleef meten, zag ik wat grote porties eten met mijn bloedsuiker doen. Ik eet nu ook koolhydraatarm en zie dat ik helemaal geen last meer heb van te hoge bloedsuikerwaardes.’
Nu weegt Jan 106 kilo. Hij vertelt dat hij zelf alles heeft uitgevogeld. De diabetesverpleegkundige heeft hem nooit verteld over het koolhydraatarm eetpatroon. ‘Ik geloof zelf niet in pillen en ik denk ook dat dat mijn grote drijfveer is om gezonder te eten. We zijn verpest door de troep die de voedingsindustrie maakt. Je kan zelf beter worden maar je moet het wel zelf willen.’
Vanaf 1 januari wordt er via de basisverzekering een gecombineerde leefstijlinterventie aangeboden. Iedereen met overgewicht (BMI 25 en hoger) kan geholpen worden door een leefstijlcoach. Jan heeft er zo zijn bedenkingen bij. ‘De vraag is of een leefstijlcoach iemand kan motiveren om af te vallen. De motivatie moet toch uit jezelf komen. Je hebt het er zelf aangevreten en je moet het er dus ook zelf weer af krijgen.'