In ons onderzoek naar vaccinatie in Nederland zagen we ook berichten over het populaire vakantieland Italië langskomen. De nieuw te vormen regering daar is niet zo van het vaccineren tegen ziektes als mazelen. En dat terwijl mazelen daar veel meer voorkomt dan in Nederland. De ziekte kan in uiterste gevallen leiden tot de dood. Het roept de vraag op of de situatie in Italië ook voor ons, en dan voor vooral de kleinste kinderen, een risico vormt. Bijvoorbeeld op vakantie.

15.000 gevallen van mazelen

Als je meer over dat soort risico’s wilt weten, kijk je eerst naar het aantal gevallen van mazelen in de landen waar je heen wilt. We beperken ons tot Europa en lezen in een onlangs gepubliceerd rapport van de European Centre for Disease Prevention and Control dat Nederland het goed doet. Relatief veel mensen zijn gevaccineerd tegen ziektes als de mazelen, ook al is er al een paar jaar een lichte daling. In 2017 waren er zestien gevallen van mazelen in ons land, geen van hen overleed aan de ziekte.

De cijfers over heel Europa* zijn minder rooskleurig. In totaal waren in 2017 14.600 gevallen van mazelen, met Roemenië (5608) en Italië (5098) als koploper. Als je het iets anders bekijkt, namelijk het aantal gevallen per miljoen inwoners, is ook Griekenland een koploper. Onze directe buren, Duitsland en België, hebben veel minder mazelenslachtoffers, maar scoren Europees gezien niet al te best. Van de 37 doden in 2017 vielen er 26 in Roemenië en vier in Italië. Het is een flinke stijging vergeleken met de jaren daarvoor.

Vakantie

Wat moet je nu doen als je naar bijvoorbeeld Italië op vakantie gaat? In de eerste plaats bij twijfel de lokale GGD bellen. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) schreef een jaar geleden al een advies voor Italië en Roemenië, dat nog steeds van toepassing is. Het RIVM adviseert in de eerste plaats om kinderen te vaccineren. Dit zeer voor de hand liggende advies is nodig omdat het aantal ouders dat twijfelt over vaccinaties, en niet inent, groeit. Veel van de ziektegevallen in Europa waren niet ingeënt.

Lokale bevolking

Maar hoe moet dat met kleine kinderen? De BMR-vaccinatie (bof, mazelen, rodehond) wordt pas gegeven als ze veertien maanden zijn. Het RIVM vindt het niet nodig om de baby voor zo’n vakantie vervroegd te vaccineren. Let wel, zolang je een ‘gewone’ vakantie viert. ‘Alleen bij nauw contact met de lokale bevolking, zoals bijvoorbeeld logeren bij Italianen thuis, kan voor kinderen tussen zes en veertienmaanden vervroegde vaccinatie overwogen worden.’ Gelukkig kan je ook achteraf (binnen 72 uur) nog vaccineren, mocht je in je vakantiehuis een mazelenpatiënt aantreffen. De Amsterdamse GGD komt met hetzelfde advies. Vroegvaccinatie kan, maar gaat altijd in overleg. Voor Roemenië ligt de zaak nog weer anders. Dan moet je je baby wel vroeg vaccineren.

Vroegvaccinatie

Vroegvaccinatie van een kind kan vanaf zes maanden. Het RIVM laat weten dat een vervroegde vaccinatie geïndiceerd kan zijn om een infectie op jonge leeftijd te voorkomen. Daarvoor is de baby nog goed genoeg beschermd door de antistoffen die het van de moeder heeft meegekregen. Vanaf de leeftijd vanzes maanden is een kind toenemend vatbaar voor de infecties. Omdat een BMR-vaccinatie vóór de leeftijd van twaalf maanden nog niet optimaal werkzaam is, moet een vaccinatie gegeven tussen zes en twaalf maanden, rond de leeftijd van veertien maanden worden herhaald.

Twijfel je nu nog steeds, of ga je naar een ander land, raadpleeg je lokale GGD.

Wij willen door met ons onderzoek naar het vaccineren van kinderen. Heeft het bijvoorbeeld zin een kinderopvang te dwingen alleen ingeënte kinderen toe te laten? Laat het ons weten.

*het rapport gaat over de landen in de EU en de EEA-landen.