‘Ik kan me niet voorstellen dat ik 35 word zonder een kind,’ reageert Stephanie Logie op de regels rondom draagmoederschap in Nederland. We komen met haar in contact voor ons onderzoek Kinderwens. Stephanie komt uit België, daar zijn de criteria voor zwangerschappen met een draagmoeder minder strikt dan hier. ‘Maar ook hier geldt: als je geen draagmoeder vindt, dan houdt het op.'
En bij die gedachte kan Stephanie, een 29-jarige nachtverpleegkundige uit de Belgische kustplaats Bredene in West-Vlaanderen, zich niet neerleggen. ‘Ik word bijna dertig, vroeger als klein meisje dacht ik altijd dat ik dan al lang moeder zou zijn. Mijn eigen moeder was zeventien jaar toen ze mij kreeg.’
Zwangerschap voor Stephanie uitgesloten
Maar juist rond die leeftijd hoort Stephanie van haar arts dat een zwangerschap voor haar is uitgesloten. ‘Ik weet het nog precies. De gynaecoloog zei: “Ik zie geen baarmoeder”. De wereld van Stephanie staat op zijn kop. En ze vraagt zich af hoe dit mogelijk is. Als vierjarig meisje is zij geopereerd aan een blindedarmontsteking. Er traden complicaties op. ‘Wij vermoeden dat er toen wellicht iets heel erg is misgegaan.’ Een paar jaar later ontmoet Stephanie haar huidige vriend. Met hem bespreekt ze haar vurige kinderwens, en de beperkte mogelijkheden om die te vervullen. Een optie is een draagmoeder. En die dient zich snel aan.
Mijn schoonzus is als kind afgestaan en in een pleeggezin terecht gekomen. Het traject zou voor haar emotioneel te zwaar kunnen zijn
Schoonzus afgekeurd als draagmoeder
‘Mijn toenmalige schoonzus, inmiddels de ex-vriendin van mijn broer, was bereid dit voor ons te doen.’ In België zijn er meerdere klinieken die IVF-behandelingen met een draagmoeder uitvoeren. Ze kiezen uiteindelijk voor het Universitaire Ziekenhuis in Gent. Daar volgt een uitvoerig psychologisch onderzoek. ‘Dat is een intensief proces. Ze willen er zeker van zijn dat we dit aankunnen.’ Een aantal weken later krijgt Stephanie een telefoontje van het ziekenhuis. ‘Ze kunnen de constructie met onze draagmoeder niet toelaten. Mijn schoonzus is als kind afgestaan en in een pleeggezin terecht gekomen. Het traject zou voor haar emotioneel te zwaar kunnen zijn.’ Het voelt voor Stephanie als een klap in haar gezicht. ‘Ik zag het op dat moment even niet meer zitten.’
Haar eigen moeder is geschikt als draagmoeder
De moeder van Stephanie ziet het verdriet van haar dochter met lede ogen aan en besluit in te grijpen. ‘Ik hoefde het haar niet eens te vragen.’ Omdat haar moeder zelf erg jong was toen zij kinderen kreeg, komt zij in aanmerking om draagmoeder te zijn voor haar eigen dochter. De leeftijdgrens die UZ Gent hanteert voor draagmoeders is vijfenveertig jaar. Stephanie is blij, maar vindt het ook spannend. ‘Het is een bijzondere constructie. Ik vond het vooral best wel moeilijk tegenover mijn pa. Bijvoorbeeld vanwege het lichamelijke contact, dat kan niet tijdens de behandeling. Dan zou mijn moeder ook nog zwanger kunnen worden van hem. En dat is niet de bedoeling.’ Maar de vader van Stephanie gaat akkoord. ‘Mijn ouders zijn ruim 30 jaar getrouwd, hebben kinderen én kleinkinderen. En allebei hebben ze het gevoel dat ze mij dat geluk niet willen ontnemen.’
Vier jaar proberen
Er volgt weer een intensief traject van psychische en juridische counseling. En dit keer gaan de stoplichten in UZ Gent op groen. In 2012 volgt de eerste terugplaatsing. Maar helaas zonder succes. Vier jaar lang blijven ze proberen. Maar na veertien pogingen is de moeder van Stephanie nog steeds niet zwanger. En dat is pijnlijk. ‘Ik ben nu op een leeftijd dat iedereen om mij heen kinderen krijgt. Sommige vriendinnen zijn al toe aan hun derde. Al die babyborrels in mijn omgeving, ik kan het niet meer verdragen.’ Maar accepteren dat ze misschien wel nooit kinderen kan krijgen, doet ze niet. En dus gaat ze opnieuw op zoek naar een draagmoeder. ‘Jammer genoeg kan je die hier in België niet zomaar vinden, anders was ons probleem al lang van de baan’