In de podcast Het Escortbedrog onderzoekt Pointer hoe escortbureau Nirvana bijna 30 jaar lang klanten oplicht, bedreigt en afperst. In dit artikel lees je de verantwoording voor ons onderzoek en de wederhoor van Margretha van de Laar, oprichter van Nirvana.

Belangrijk hierbij is dat escortbedrijf Nirvana die bedrijfsnaam al een tijdlang niet meer hanteert. Op dit moment wordt er geen officiële, overkoepelende bedrijfsnaam gevoerd, dus voor het gemak gebruiken wij Nirvana zodra we het over het escortbedrijf van Margretha van de Laar hebben.

Header bij aankondiging Het Escortbedrog

Het Escortbedrog, een nieuwe podcast van Pointer en NPO Radio 1

Hoe bleef de eigenaar van het meest beruchte escortbureau jarenlang uit handen van justitie?

De websites en nepprofielen van Nirvana

Op de diverse fora en dankzij tips van oud-medewerkers en klanten hebben we een lijst van escortsites samengesteld die van Nirvana zijn. Met zogeheten Reverse IP Lookup hebben we gekeken welke websites er nog meer op de server van deze sites worden gehost. Daardoor hebben we uiteindelijk een lijst van 114 websites samengesteld die allemaal bij Nirvana horen. Deze websites komen we ook gedeeltelijk tegen in rechtszaken en verklaringen van klanten en oud-medewerkers.

Op deze websites hebben we 101 profielen van escortdames verzameld. In totaal konden we bij 87 foto’s verifiëren dat het om nepprofielen gaat. Deze foto’s zijn afkomstig van buitenlandse pornosterren. Daarbij vonden we nogmaals bevestiging dat het om websites van Nirvana gaat: in het boek Koningin van de Escort van Margretha van de Laar staat op pagina 166 een foto van één van haar escorts met een opvallende tatoeage. Deze tatoeage zien we ook bij één van de escortdames die wél te boeken is.

Strooigoed bij journalistieke verantwoording podcast

Oplichting, bedreiging en afpersing van klanten

Oud-klanten van Nirvana hebben op diverse forums meldingen gedaan over escortbedrijf Nirvana. Zij hadden een escort geboekt, maar uiteindelijk kwam een compleet ander persoon opdagen bij de afspraak. Wij hebben betalingsbewijzen gezien waarin geld is overgeboekt naar een van de BV’s die destijds op naam van Margretha van de Laar stond.

We hebben zes klanten gesproken die bij Nirvana een escort hebben geboekt. Onafhankelijk van elkaar vertellen ze hetzelfde verhaal: ze hebben een escort bij Nirvana geboekt, maar er kwam iemand anders bij de afspraak opdagen. En zodra zij daar melding van maakten bij het escortbedrijf, werden zij bedreigd. Voor zover wij weten, hebben zij daar geen aangifte van gedaan vanwege de relatief lage bedragen en schaamte.

In enkele gevallen kregen zij later nog een escortdame voor de deur, terwijl ze die niet hadden geboekt. Deze ritjes waarbij de klant werd opgelicht stonden bij (oud-)medewerkers bekend als zogeheten Kelly-ritjes. Zo werden ze ook in de administratie van het escortbureau genoteerd. Klanten moesten deze niet-bestelde escortdames betalen. Als zij dit weigerden, dan werd gedreigd hun sociale omgeving te informeren dat zij gebruik maakten van de diensten van sekswerkers. Wij hebben van zeker twee personen gehoord dat zij Margretha aan de telefoon hebben gehad tijdens die bedreigingen.

We hebben vier oud-medewerkers gesproken die dit verhaal bevestigen. Klanten werden volgens hen misleid via nepprofielen, vervolgens opgelicht door andere escortdames naar hun adres te sturen en na afloop werden ze bedreigd en afgeperst.

Ook de directeur van de branchevereniging VER (Vereniging Eigenaren Relaxbedrijven) André van Dorst zegt dat Margretha van de Laar en Nirvana zich schuldig hebben gemaakt aan oplichting van klanten. Hij baseert dat op basis van meerdere meldingen die bij de VER zijn binnengekomen.

Tijdens de inhoudelijke behandeling van de rechtszaak in Antwerpen (27 september 2023) werd bekend dat het Belgische prostitutieteam op 15 april 2020 een afspraak met een escort probeerde te maken bij Nirvana. In het vonnis staat beschreven:

Op 16 april 2020 komt er op het tijdstip van de afspraak niemand opdagen. De dag nadien ontvangt de politie een bericht dat de escort-dame ter plaatse is geweest en dat er betaald dient te worden. Na de mededeling dat er niemand aanwezig was wordt de keuze gegeven om te betalen of een nieuwe escort-dame te ontvangen tegen betaling

In dat onderzoek hebben 9 escortdames van Nirvana een getuigenis afgelegd. In het vonnis staat beschreven:

Het gebeurde soms dat de klant niet akkoord was met de gestuurde escorte-dame, er moest dan 150 euro betaald worden waarbij er door het escortbureau beloofd werd iemand anders te sturen, hetgeen dan niet gebeurde. Als ze (de escortdame, red.) niet wilde werken, werd ze bang gemaakt [met het dreigement] dat ze nadien geen werk meer zou hebben.

Ook staat beschreven:

De dames werden door eerste beklaagde (Margretha van de Laar, red.) aangezet om de klanten op te lichten.

En eveneens staat beschreven:

De chauffeurs verklaren eveneens dat het escortbureau klanten oplicht, onder meer door escorte-dames te laten vertrekken na soms 15 à 20 minuten in plaats van een uur.

Dat kon allemaal worden herleid naar Margretha als eigenaar van het escortbedrijf. In een gezamenlijke groep op Whatsapp stuurde ze haar personeel aan. Het vonnis beschrijft:

In deze groep geeft zij (Margretha van de Laar, red.) als instructie aan de telefonistes door dat alle afspraken aangenomen dienen te worden, er geen nee gezegd mag worden tegen klanten, ook al kan de afspraak niet nagekomen worden. Ze stelt dat het belangrijk is om omzet te draaien en er geen probleem is als er wel verkocht wordt maar uiteindelijk geen dame gestuurd wordt.

Veroordeling: Belastingfraude en verboden middelen

Op 26 januari 2021 (Hoger Beroep) is Margretha van de Laar veroordeeld voor belastingfraude en bezit van verboden middelen. Hiervoor is zij veroordeeld tot een gevangenisstraf van 18 maanden, waarvan 6 voorwaardelijk en het terugbetalen van omzetbelasting die zij niet heeft ingediend: 804.785 euro.

In juni 2013 ontving de Belastingdienst een USB-stick met daarop de boekhouding van Nirvana tussen 2002 en 2013. Daaruit bleek dat het bedrijf (waarvoor Margretha op dat moment hoofdelijk verantwoordelijk is) in 2009, 2010 en 2011 minder omzet bij de Belastingdienst heeft opgegeven dan het daadwerkelijk heeft gedraaid. Uit het onderzoek blijkt dat voor 647.585 euro aan omzet is opgegeven, terwijl in werkelijkheid 4.012.602 euro werd omgezet. Ook heeft Margretha in juli 2012 en juli 2013 tweemaal een opzettelijk onjuiste belastingaangifte gedaan. Daarover zegt de rechtbank het volgende:

Immers heeft zij telkens opzettelijk op het bij de inspecteur der belastingen of de Belastingdienst te Oss, in elk geval de Belastingdienst, ingezonden aangiftebiljet omzetbelasting over genoemde aangiftetijdvakken een te laag bedrag aan omzet en een te laag bedrag aan omzetbelasting laten opgeven, terwijl die feiten ertoe strekten dat te weinig belasting werd geheven

Daarnaast had het escortbedrijf 804 zogeheten Kamagra-pillen voorhanden, die (volgens getuigenverklaringen van oud-medewerkers) aan klanten werden verkocht. De rechtbank zegt daarover:

Het ongecontroleerd in voorraad hebben van Kamagra-pillen, zijnde geneesmiddelen waarvoor geen handelsvergunning geldt, vormt een ernstige bedreiging voor de volksgezondheid. Het gebruik van dergelijke geneesmiddelen kan immers medische, zo niet fatale, gevolgen hebben.

Strooigoed bij journalistieke verantwoording podcast

Veroordeling: Mensenhandel en seksuele uitbuiting

Tijdens de inhoudelijke behandeling (27 september 2023) en uitspraak (24 oktober 2023) van de rechtszaak tegen Margretha van de Laar in de rechtbank van Antwerpen stond zij terecht voor de volgende strafbare feiten:

  • Mensenhandel met als doel uitbuiting van prostitutie of andere vormen van seksuele uitbuiting met verzwarende omstandigheden;
  • Valsheid in handels- of bankgeschriften of in private geschriften, en gebruik ervan - namaking of vervalsing van geschriften of handtekeningen.

Ons verslag van de uitspraak is te lezen in dit artikel. Margretha werd veroordeeld tot 5 jaar gevangenisstraf, waarvan 2 jaar voorwaardelijk en een geldboete van 9 duizend euro. Ook moet zij 73 duizend euro aan crimineel vermogen terugbetalen aan de Belgische staat.

Margretha van de Laar had tussen oktober 2016 en juni 2021 een escortbedrijf in België. Een klant betaalt 150 euro per afspraak en de escortdame houdt daar 40 of 50 euro aan over. In haar boek Koningin van de Escort bevestigt ze zowel haar aanwezigheid in België als de geldverdeling. Deze zaken worden in België als mensenhandel en uitbuiting gezien. Daarnaast zijn bovengenoemde feiten (oplichting van klanten) een verzwarende omstandigheid voor uitbuiting. Het vonnis beschrijft:

De feiten zijn bijzonder ernstig en getuigen van een extreem vervaagd normbesef, waarbij de drang naar gemakkelijk geldgewin primeert op het respect voor de fysieke en psychische integriteit van de slachtoffers. Eerste en tweede beklaagde maakten schaamteloos misbruik van de afhankelijke positie waarin de slachtoffers zich bevonden om hieruit munt te slaan. De prostitutieactiviteiten houden belangrijke risico’s in voor de veiligheid en de fysieke, psychische en seksuele integriteit van de betrokken escorte-dames, die zich in kwetsbare situaties bevonden.

[...] Uit het strafdossier blijkt dat eerste en tweede beklaagde (Margretha van de Laar en haar man Johan, red.) goed wisten wat ze deden en dat ze in volle kennis het escortbureau op onaanvaardbare wijze uitbaatten. Het is stuitend dat zij blijven volhouden dat zij de escorte-dames correct behandelden, dat de verdeling van de inkomsten economisch correct was en dat zij menen dat hetgeen hen toekwam een rechtmatig deel was. Eerste en tweede beklaagde zetten de escorte-dames onder druk met als enkel doel hun persoonlijk voordeel.

Ook heeft ze een dochter vanuit de gevangenis aangezet om valsheid in geschrifte te plegen, zodat zij haar voorhechtenis onder elektronisch toezicht kon uitzitten op haar thuisadres. Daarvoor is zij ook schuldig bewezen.

Margretha van de Laar en haar advocaat gaan in hoger beroep tegen deze uitspraak.

Overig

Tijdens ons onderzoek hebben we de facturen en rechterlijke uitspraken van de familie Van Berlo ingezien: dit is te horen in aflevering 4. Hun aannemersbedrijf heeft de woning van Margretha en haar man Johan verbouwd, maar zijn nooit betaald voor hun werkzaamheden. De familie Van Berlo is door de rechter in het gelijk gesteld. Ook de reeks deurwaarders en een uiteindelijke schikking hebben niet geleid tot het betalen van het bedrag. Van Berlo zegt ook te zijn bedreigd door Margretha en haar man.

Daarnaast hebben we ook gesproken met zangdocent Robin van Beek, de verhuurder van een kantoorpand in Nuenen en een zakenpartner (die off the record wil blijven): allen zeggen nog geld van Margretha tegoed te hebben. Dit wordt eveneens bevestigd door oud-medewerkers.

In haar boek Koningin van de Escort verklaart Margretha van de Laar drie zaken die wij hebben gefactcheckt.

Op pagina 180 en 182 worden twee dingen gezegd over haar muziekcarrière:

  • Het Kleine Geluk kwam binnen op nummer 3 van de Nederlandse Top 30.
  • Margretha’s laatste single in 2022 In Het Oog Van De Storm begon in de zomer veelbelovend met een top 3 notering in België.

Maar in zowel de Nederlandse Top 30 (de hitlijst van de beste 30 Nederlandstalige nummers) als de Belgische hitlijsten zijn beide nummers niet terug te vinden. We hebben voor de zekerheid alle daglijsten van iTunes en Spotify gedownload en geanalyseerd om te kijken of we niets hebben gemist. In totaal verzamelden we 2,2 miljoen hitnoteringen van bijna 25 duizend unieke artiesten. En we vinden enkel dat Margretha tussen 19 en 21 januari 2022 onder in de Nederlandse iTunes-daglijst heeft gestaan met haar nummer Geen Mens. Maar dat is verre van een top 3-notering in de Nederlandse of Belgische hitlijst.

Daarnaast zegt zij op pagina 19 over haar opleiding op de middelbare detailhandelschool in Leeuwarden: "Zelfs met al die baantjes ziet Margretha de kans om in het eerste jaar 'student of the year' te worden. Dat geeft haar niet alleen een leuke titel maar ook de mogelijkheid om het 2e jaar over te slaan en in 1 keer door te stromen naar het 3e jaar. Ze studeert een jaar later al af."

Een oud-student die in dezelfde periode is afgestudeerd, zegt hier het volgende over: "Bijzonder fenomeen. In mijn tijd kende ze daar nog geen student of the year. Anders had ik er niet drie jaar opgezeten. Klinkt mij wel als heel bijzonder in de oren, want in het tweede jaar krijg je stof die je zeker ook in het derde jaar nodig hebt om te kunnen slagen." We hebben ook antwoord gekregen van het Friesland College (de huidige naam van de toenmalige school). Daarin wordt bevestigd dat zo’n regeling bij niemand bekend is.

Ten slotte beweert ze in haar boek, in interviews en in de beschrijvingen van haar singles op Youtube dat ze tijdens haar danscarrière meerdere internationale prijzen heeft gewonnen.

  • Europees Kampioen Latin Freestyle
  • Europees Kampioen Latin Choreograaf in 2012
  • Een 3e plaats op de wereldranglijst van latin choreografen in Hawaii
  • Koppels getraind (geen namen bekend) die Nederlands en zelfs Europees kampioen zijn geworden
  • En uitgeroepen tot dansdocent 2012

Deze uitslagen zijn echter nergens terug te vinden op de website van World DanceSport Federation. Hierop staan meer dan 1.700 Nederlandse professionele dansers vermeld. Wij hebben bevestiging gekregen van de Nederlandse Algemene Danssport Bond (NADB) dat zij nooit is aangesloten bij de dansbond of bij de World DanceSport Federation. Ook van enkele betrokkenen in haar persoonlijke omgeving krijgen we bevestiging dat Margretha onjuiste informatie geeft over haar prestaties in zowel muziek-, studie- en danscarrière.

Strooigoed bij journalistieke verantwoording podcast

Reactie Margretha van de Laar

Op woensdag 17 januari 2024 is Margretha van de Laar op onze redactie in Hilversum op bezoek geweest voor een interview. Dat gesprek duurde een uur en kun je in aflevering 6 van de podcast luisteren. Uiteraard hebben we dat interview ingekort zodat het voor uitzending geschikt is gemaakt. Tijdens het interview geven we duiding bij de antwoorden die we van Margretha krijgen. Die duiding is gebaseerd op bovenstaande feiten.

Margretha van de Laar geeft aan niets over het afgelopen jaar te willen zeggen. Zij zegt bezig te zijn met een volgend boek en wil niets kwijt over wat er na de arrestatie in België en haar tijd in de Nederlandse gevangenis is gebeurd. Vooraf hebben we met haar afgesproken dat we het niet over haar tweede boek zouden hebben. De rechtszaak in België is echter openbare informatie: daarmee geeft ze niets weg wat voor haar boek bewaard moet blijven. Alsnog kiest ze ervoor om tijdens het interview daar niets over te zeggen.

Ook verwijst ze naar haar oud-medewerkers die haar bedrijf zouden hebben ondermijnd. In het bijzonder noemt zij twee namen die wij in de podcast en in deze verantwoording weglaten. Wij kunnen namelijk niet checken of haar beschuldigingen kloppen. Ook de zaken die zij noemt, zouden alsnog onder haar verantwoordelijkheid als eigenaar van Nirvana vallen. Eenzelfde redenering gebruikte Margretha van de Laar ook in de Belgische rechtszaak, waar ze naar haar manager wijst als verantwoordelijke. Het Openbaar Ministerie en de rechter bepaalden echter dat Margretha verantwoordelijk is voor het escortbedrijf en alle misstanden die daar plaatsvonden.

Over de nepprofielen zegt Margretha van de Laar dat het niet haar websites zijn, ondanks dat zowel wij als de Belgische politie hebben geconstateerd dat dit wel het geval is. "Dat is in de escort sowieso heel lastig, want eigenlijk wat je verkoopt is een illusie", legt Margretha uit. "Dus je hebt iemand aan de lijn en ik vertel jou: 'Er komt een hele leuke meid en ze is mooi en blond en slank en zo ziet ze eruit.' En dan komt die dame bij jou en dan kan je denken, ja maar ik vind die helemaal niet zo mooi. Dat is lastig. Je verkoopt een illusie." Daarnaast zegt ze dat dit de standaard werkwijze is binnen de escortbranche: "Ik zeg niet dat dat allemaal duizend procent goed is gegaan. Ik zeg wel dat er niet naar mij gewezen moet worden van 'O, maar zij deden dat allemaal.' Nee, is niet zo. Heel Nederland deed dat zo."

Ook de oplichting, bedreiging en afpersing ontkent ze. De oud-klanten zouden allemaal door rancuneuze concurrenten onze kant zijn opgestuurd. Ook de oud-medewerkers zouden samenspannen tegen haar. Op het feit dat ze in België het prostitutieteam via dezelfde methode wilde oplichten wil ze niet reageren. Hierbij beroept ze zich dat ze dat in haar tweede boek wil beschrijven.

Zodra wij de verhalen van klanten voorleggen die zijn opgelicht, zegt ze: "Dat vind ik heel spijtig. Ja. Ja, dat vind ik heel spijtig. Ik vind het, wat ik ook spijtig vind, en het is echt niet zo dat ik niet hand in eigen boezem wil steken en wil zeggen, nou inderdaad, dat is niet oké. Wat ik wel spijtig vind, is dat daar altijd de nadruk op ligt. En de klanten, die jarenlang tevreden besteld hebben, die hoor je dan weer niet." Ook zegt ze ontevreden klanten altijd een oplossing te hebben aangeboden in de vorm van een nieuwe afspraak of geld teruggeven.

Ten slotte hebben we haar voorgelegd dat ze over haar top 3-notering van Het Kleine Geluk en In Het Oog Van De Storm heeft gelogen. "Er zijn heel veel lijstjes. Toen we het boek hebben geschreven, hebben we het zelf nagezocht. En dit is de info die wij vonden."

Na het interview stuurde Margretha van de Laar ons een screenshot van de zogeheten Grenslijst (ook wel de Bommelse 40 genoemd) van de Lokale Omroep Baarle in het radioprogramma Zaterdagmatinée. In Het Oog Van De Storm staat daarin inderdaad op plek 3 (op zowel 4 als 11 juni). In deze hitlijst staan Nederlandstalige nummers uit zowel Nederland als België. Het betreft geen hitlijst op basis van populariteit of verkoopcijfers, maar zoals de omroep het zelf uitlegt: "Onze lijst werkt met een punten- en stemmingssysteem: hoe meer stemmen op een lied, hoe meer punten."

Makers