De meeste mensen die we spreken in ons onderzoek naar Overgewicht zijn positief over de leefstijlcoach die vanaf januari in de basisverzekering zit. Maar er zijn ook critici, want: als het in de basisverzekering zit, betalen we er tenslotte allemaal voor.
‘Wat een onzin!’ schrijft An Haker op onze facebookpagina in reactie op een artikel over de nieuwe leefstijlcoach die in de basisverzekering komt. ‘Zelfdiscipline… kost niks… Nog ff.. krijg je ook een cursus tandenpoetsen’. Margreet Klein is iets genuanceerder: ‘Ik kan me voorstellen dat sommige mensen begeleiding nodig hebben, maar het komt op mij oneerlijk over dat ze geen eigen risico hoeven te betalen.’ Een andere lezer vraagt zich af of zij korting op haar zorgpremie krijgt, omdat zij zich niet te zwaar heeft gegeten.
Wil je meer weten over de nieuwe leefstijlcoach? Kijk hier onze uitzending terug.
Hebben deze critici een punt? Gaan we voorbij aan de eigen verantwoordelijkheid van mensen door hulp bij het veranderen van je leefstijl als samenleving te betalen? We leggen het voor aan Hanno Pijl, hoogleraar diabetologie en voorstander van leefstijl als medicijn. Pijl erkent dat als de kosten in de zorg zich blijven ontwikkelen zoals ze dat nu doen, het solidariteitsprincipe op een bepaald moment onder druk komt te staan. ‘Dan komt er een spanningsveld. Mensen die wél doen wat goed voor ze is, gaan op een gegeven moment zeggen: "Moet ik betalen voor mensen die bewust een besluit nemen om niet de goede dingen te doen?"
Leefstijlcoach is belangrijke eerste stap
Pijl begrijp de critici dus, maar denkt toch dat deze leefstijlinterventie in de basisverzekering een belangrijke eerste stap is: ‘Alle grote ziektes waarmee we worstelen: diabetes, hart- en vaatziektes, kanker en astma, zijn allemaal ziektes die te maken hebben met onze manier van leven.’ En die manier van leven wordt enorm sterk bepaald door onze omgeving, meent Pijl. ‘Het is daardoor ontzettend lastig om gewoontes te veranderen of je leefstijl te verbeteren. Daar hebben mensen echt hulp bij nodig.’
En dat betalen we dus met z’n allen. Mensen die moeite doen om gezond te leven, betalen ook voor mensen die geen moeite doen om gezond te leven. Pijl: ‘Uiteindelijk denk ik dat de kosten omlaag kunnen als dit soort programma’s succesvol worden. Als je met behulp van een coach je leefstijl blijvend kan veranderen, dan maak je de kans dat je ziek wordt vele malen kleiner.’
‘Dat kan ik niet, ik ben verslaafd’
Voor mensen die zeggen “dat kan ik niet, ik ben verslaafd” is Pijl streng: ‘Ik vind dat mensen tenminste hun uiterste best zouden moeten doen om datgene te doen wat goed voor ze is. Daarbij moeten we ze op alle mogelijke manieren helpen. Want als we onze houding ten opzichte van gezondheid als samenleving niet veranderen, dan lopen we tegen een onhoudbaar probleem aan.’
