Wachttijden voor ggz-zorg bij eetstoornissen zijn voor het zesde jaar op rij gestegen. In 2024 wachtte een eetstoornispatiënt gemiddeld 21 weken. Maar er zijn grote regionale verschillen, blijkt uit cijfers van Vektis in handen van journalistiek onderzoeksplatform Pointer (KRO-NCRV). In Zuid-Oost-Brabant kon het in het laatste kwartaal van vorig jaar 37 weken duren, in Waardenland en Rotterdam 31 weken.
In 2021 werd door toenmalig staatssecretaris Volksgezondheid Paul Blokhuis al gesproken van code zwart in de anorexiazorg. Destijds gold er, binnen de volwassenzorg voor eetstoornissen, een gemiddelde wachttijd van zo’n 17 weken. Sindsdien zijn deze wachttijden alleen maar opgelopen, resulterend in een landelijk gemiddelde van 21 weken in 2024, blijkt uit cijfers van Vektis. Wachttijdcijfers voor eetstoornispatiënten jonger dan 18 jaar ontbreken.
In de regio’s Rotterdam, Waardenland en Zuid-Oost-Brabant waren de wachttijden voor ggz-zorg bij eetstoornissen in het laatste kwartaal van 2024 het langst. De wachttijd voor de regio Zuid-Oost-Brabant was in november 2024 maar liefst 37 weken. Bijna drie keer de norm, die stelt dat de maximaal aanvaardbare wachttijd voor ggz-zorg maximaal 14 weken is.

In de YouTube-video van Pointer spreekt presentator Jos de Groot met Lauren. Zij heeft anorexia en moest 10 maanden wachten op hulp. “Dat was heel lastig. Ik had net mijn eerste opname achter de rug waardoor ik qua gedrag veel was veranderd. En dan word je op een wachtlijst gezet, en moet je dat gedrag maar volhouden. Dat lukte niet.” Lang wachten op anorexiazorg kan levensgevaarlijk zijn, stelt ze.
Dat onderschrijft ook Annemarie van Bellegem, kinderarts in het Emma Kinderziekenhuis: “Anorexia is een ernstige en soms zelfs dodelijke ziekte.” Volgens Van Bellegem is het wachttijdprobleem niet zomaar opgelost. Ze wijst onder andere naar de manier waarop het zorgstelsel is ingericht, volgens haar ten gunste van lichamelijke klachten en ten nadele van psychische klachten. “Als je geopereerd moet worden aan je been, word je vandaag geopereerd. Maar voor eetstoornissen zijn we het normaal gaan vinden dat je maanden moet wachten op een plek bij de ggz. Dat is iets waar ik niet bij kan en wat niet te accepteren is. Zeker omdat we weten dat de prognose bij een eetstoornis verbetert wanneer er vroeg gesignaleerd en snel behandeld wordt.”
Reactie ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Ook het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) ziet dat de vraag naar (eetstoornis-)ggz-zorg toeneemt. “Op dit moment werken meer mensen in de ggz dan ooit én geven we meer geld uit aan de ggz dan ooit”, laat een woordvoerder weten. “Echter, de vraag naar ggz is de afgelopen jaren nog harder gegroeid. Het klopt helaas dat de wachttijden voor veel ggz-behandelingen op dit moment lang zijn.”
Voor oplossingen kijkt het ministerie van VWS onder andere naar het beter organiseren van behandelingen in de ggz. “Zo zijn er nu overleggen met ggz-experts en gemeenten om te kijken waar iemand het beste geholpen kan worden, en hebben praktijkondersteuners meer tijd voor mensen met lichte klachten. En we gaan aan de slag om ervoor te zorgen dat mensen niet onnodig in de ggz belanden, wanneer andere hulp en ondersteuning door gemeenten of hun eigen omgeving beter past bij hun hulpvraag.”
Over het nieuwe YouTubekanaal van Pointer
Presentator Jos de Groot duikt in onbekende werelden, gaat in gesprek met slachtoffers van het systeem en zoekt samen met deskundigen naar een uitweg of oplossing. Of het nu over AI-apps gaat, die foto’s in naaktfoto’s veranderen, schrijnende wachtlijsten in de anorexiazorg of kerken die je grote rijkdom beloven. Pointer zoekt het tot op de bodem uit.
Pointer, donderdag 1 mei om 16:00 uur bij KRO-NCRV op YouTube.