Mensen die op het platteland wonen kunnen ziek worden door de uitstoot van veehouderijen. Vooral mensen die al lijden aan de longaandoening COPD hebben een grote kans dat hun klachten verergeren. Dat blijkt uit recente cijfers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Wie zijn de mensen achter deze cijfers? We ontvangen een mail van COPD-patiënt Jes Seegers. Hij werd door 3 medici geadviseerd te verhuizen uit de ‘ziekmakende omgeving’ waarin hij woont. Hij reageert naar aanleiding van berichten in ons dossier Lokaal Bestuur.
In 2002 koopt Seegers met zijn vrouw een eeuwenoude boerderij in Baarle Nassau met de chique naam “Het Oude Hof te Bedaf te Heilair”. Seegers: ‘Als liefhebbers van cultureel erfgoed wilden wij het geheel behouden en versterken door aanplant en restauratie.' Op het perceel staan 3 gemeentelijke monumenten: een woonboerderij, graanschuur en veldschuur.
235.000 mestkuikens
Wat Seegers dan nog niet weet is dat het grote gevolgen kan hebben om als COPD-patiënt op het platteland te gaan wonen. En wat hij ook nog niet weet is dat het aantal dieren in zijn achtertuin in de loop der jaren fors zal toenemen. Seegers schrijft: ‘Als straks alle plannen gerealiseerd zijn, dan zijn binnen een straal van 400 meter vanaf onze woning aanwezig: ruim 6000 melkgeiten, een kleine 200 stuks rundvee, 235.000 mestkuikens en circa 15.000 varkens.’
Seegers krijgt steeds meer last van de stank en fijnstof die veroorzaakt worden door de veehouderijen en ziet in het onderzoek van het RIVM eerder dit jaar opnieuw zijn vermoeden bevestigd: hij wordt zieker en zieker door de veestallen in zijn omgeving. ‘De belasting van fijnstof en stank op mijn gezondheid is veel te groot waardoor ik een aantal ziekten heb opgelopen. De meest zorgwekkende zijn longemfyseem, longschimmel en ontstekingen in de bronchiën.’
Seegers schrijft dat zijn verhaal bevestigd wordt door 3 medici die hem hebben onderzocht. ‘Zowel de huisarts, de longarts, als de GGD-arts zijn van mening dat wij zo snel mogelijk moeten vertrekken uit deze ziekmakende omgeving.’ We vragen Seegers om de officiële documenten van de medici waaruit dit blijkt. En inderdaad, de rode lijn is: hij moet daar zo snel mogelijk weg.
‘Zowel de huisarts, de longarts, als de GGD-arts zijn van mening dat wij zo snel mogelijk moeten vertrekken uit deze ziekmakende omgeving.'
De huisarts schrijft: ‘Een causaal verband met het ontstaan van de ziekte kan ik niet maken, maar het is wel zeker zo dat gezien uw medische toestand een dergelijke woonomgeving zeer onwenselijk en zeer nefast (funest, red.) is voor uw gezondheid. Derhalve is het medisch noodzakelijk dat u in een omgeving komt te wonen met veel schonere lucht.’
‘Derhalve is het medisch noodzakelijk dat u in een omgeving komt te wonen met veel schonere lucht.’
En de longarts: ‘Met name blootstelling aan irriterende gassen of dampen en irriterende stoffen is erg ongunstig voor patiënt omdat hierdoor zijn klachtenpatroon sterk negatief wordt beïnvloed naast het feit dat genoemde irritantia zijn ziektebeeld en ziektebeloop ongunstig beïnvloeden. In dit kader is het te prefereren dat patiënt woonachtig is in een omgeving met schonere lucht.’
‘In dit kader is het te prefereren dat patiënt woonachtig is in een omgeving met schonere lucht.’
De derde arts die Jes Seegers weg wil hebben uit zijn historische boerderij is adviserend milieuarts voor de provincie Noord-Brabant Henk Jans. Hij gaat nog verder dan het stellen van een diagnose: hij bemoeit zich actief met de situatie van de familie Seegers. Hij probeert de gemeente en de plaatselijke politiek ertoe te bewegen alles in het werk te stellen om de familie Seegers daar weg te krijgen. Waarom deze actieve rol van een medicus? We bellen hem op.
Jans gelooft niet dat de klachten van Seegers nog met pillen te verhelpen zijn. ‘Met alleen maar nog meer medicatie en pappen en nathouden red je die man niet meer en verbeter je de kwaliteit van zijn leven niet. Ik heb tegen hem gezegd: ‘Wil je nog iets van je leven maken en nog jaren kunnen blijven genieten van je gezin, dan moet je daar weg’.’ Hij wijst erop dat in het recente RIVM-rapport heel nadrukkelijk naar voren komt dat met name COPD-patiënten last hebben van veehouderijen in hun omgeving. ‘Zij ondervinden het meeste hinder en zelfs klachtenverergering van de intensieve veehouderij en met name van het fijnstof.’
‘Wil je nog iets van je leven maken, dan moet je daar weg.’
Jans: ‘Wat doe je dan met zo’n COPD-patiënt die midden in zo’n gebied zit? Dan kun je zeggen: eigen schuld, dikke bult, had je daar maar niet moeten gaan zitten. Maar hij kon dat niet weten toen hij daar ging wonen.’ Jans vindt dat het platteland veilig en gezond moet zijn voor iedereen. ‘Juist ook voor risicogroepen moet je de leefomgeving, zeker ook op het platteland, zodanig maken dat mensen daar wel kwalitatief verantwoord en gezond kunnen wonen.’
Hoewel Seegers de afgelopen 14 jaar zijn ziel en zaligheid in de renovatie van zijn boerderij heeft gestoken, ziet ook hij alleen nog maar de optie van verhuizen. Maar hij zegt het huis aan de straatstenen niet meer kwijt te kunnen. ‘Wie wil hier nu nog wonen? Een kippenboer wil tegenover nog een stal bouwen met ruim 60.000 kippen. Het wordt alleen maar erger.’
