Volgens de politie gaat het om een breed scala aan klachten. "Denk aan een stereo-installatie die veel te hard staat, maar ook aan een buurman die met meubels schuift of iemand die stampvoetend door het huis loopt. Het zijn dus niet altijd zaken waarbij de politie moet worden ingeschakeld", zegt woordvoerder Bobby Markus.

Behalve bij de politie kwamen klachten ook terecht bij gemeenten. In Den Haag steeg het aantal meldingen van woonoverlast met ongeveer 40 procent. Veel van die meldingen gaan over geluid, laat de gemeente schriftelijk weten: "We hebben ondertussen (bijna) alles zien passeren: van buurkinderen die te luidruchtig thuisonderwijs volgen, verbouwingen die ervoor zorgen dat buren niet meer thuis kunnen werken tot ernstige geluidsoverlast vanwege coronafeestjes."

Ook Rotterdam ziet een toename in klachten van woonoverlast bij de gemeente, verhuurders en woningbouwcorporaties. En bij de speciale overlast-advieslijn van de gemeente werden vorig jaar 1.241 zaken afgerond tegenover 849 een jaar eerder.

Door de toegenomen overlast was het bij de Nederlandse Stichting Geluidshinder (NSG) drukker dan in eerdere jaren. De organisatie zag in het coronajaar een stijging van 25 procent in vragen over geluid, met name op het gebied van woon- en leefgeluiden en omgevingslawaai.

De stijging komt volgens directeur Erik Roelofsen doordat mensen meer thuis zijn, er meer geklust wordt en dat het wegvallen van verkeer en ander lawaai er bovendien voor zorgt dat geluiden meer opvallen. Ook de politie wijdt de toename aan het feit dat mensen meer thuis zitten sinds maart. "Wij denken dat de drastische verandering in de leefsituatie ertoe bijdraagt dat geluiden meer opvallen en mensen sneller een melding doen", zegt politiewoordvoerder Markus.

Geen lawaai terug maken

Bij overlast is vooral de beleving van geluid belangrijk. "Het gaat om hoe de overlast ervaren wordt", zegt geluidswetenschapper Tjeerd Andringa van de Rijksuniversiteit Groningen. Als je je eigen echtgenoot hoort die boven je door het huis loopt, is het al snel goed. Maar bij de buurman, waar je een slechte relatie mee hebt, kan exact hetzelfde geluid voor enorme frustratie zorgen. De enige persoon die bepaalt of er hinder is, is de persoon die hinder ervaart", zegt Andringa.

Het geluid an sich is volgens Andringa dus niet schadelijk, zo lang het tenminste niet al te hard is. Maar de negatieve emoties die het geluid oproept kunnen zorgen voor gezondheidsrisico's. "Negatieve emoties leiden tot stress. Die stress is de reden dat mensen gezondheidsklachten kunnen krijgen, zoals hart- en vaatziekten", zegt Andringa.

Om te voorkomen dat het zover komt raden de Nederlandse Stichting Geluidshinder, gemeenten en politie aan om altijd eerst in gesprek te gaan met buren. "Ga koffiedrinken of ga desnoods even op afstand buiten bij de heg of schutting staan praten", zegt Erik Roelofsen van Stichting Geluidshinder. "Maar doe dat niet op het moment dat je hoog in je emotie zit." Wat je ook niet moet doen volgens Roelofsen is lawaai terug maken: "In de meeste gevallen weten de buren niet eens dat ze overlast veroorzaken. Als je het terug gaat doen, is er een grotere kans op escalatie dan als je gewoon rustig iemand aanspreekt."

Als een conflict dreigt te escaleren of de overlast extreem is kan de politie worden ingeschakeld. "De politie komt pas in actie als mensen er onderling niet uitkomen en de overlast ontaardt in ruzie of dreigementen", zegt woordvoerder Bobby Markus.

Meer over dit onderwerp in de radiouitzending van Pointer, zondagavond om 19.30 op NPO Radio1