‘Wie van jullie is mantelzorger?’ Een tiental vingers gaat de lucht in. ‘We worden als mantelzorger van het kastje naar de muur gestuurd als we vragen om zorg’, zegt Peter van der Sloot. Hij is één van de mantelzorgers die wij spreken op de eerste Monitor Meeting in het Arsenaaltheater in Vlissingen.
Dinsdagavond gingen mantelzorgers, wijkverpleegkundigen en zorgaanbieders en gemeenteraadsleden onder leiding van presentator Teun van de Keuken in gesprek gegaan met over hoe de zorg in de wijk geregeld moet worden. De aanleiding was ons onderzoek Zorg aan Huis.
Door kwetsbare ouderen zo lang mogelijk thuis te laten wonen, wordt de druk op mantelzorgers en de beschikbare directe zorgverleners steeds groter. Zelfs zo groot, dat sommigen het niet meer aankunnen of in een schrijnende situatie terecht komen.
Rachida Naimi vertelt over haar man, die de spierziekte MS heeft. Ze heeft vier jaar moeten vechten om een ‘unit’ aan huis te krijgen. ‘Mijn man had een goed lopende slagerij en een restaurant. Ik had ook een baan, maar toen hij ziek werd, werd alles anders’, vertelt ze. Ze moesten de zaken opgeven en Naimi kon niet blijven werken. De zorg voor haar man werd haar nieuwe full time baan. 'Ik waste mijn man in een badje in de woonkamer' 'De woonkamer werd de slaapkamer en badkamer voor mijn man. Ik moest hem in een badje in de woonkamer douchen en wassen. In de zomer deden we dat in de tuin. Daarom wilden wij een aanpassing in ons huis, maar de gemeente werkte niet mee.' Het was een ware uitputtingsslag, vertelt Naimi. 'Je krijgt niemand te spreken en wordt elke keer van het kastje naar de muur gestuurd. Je bent echt machteloos.' Uiteindelijk is het haar gelukt, omdat ze dreigde de media op te zoeken. 'Toen was het ineens binnen twee dagen geregeld.' Rachida combineert de zorg voor haar man met de zorg voor haar drie kinderen. Het is een echte doorzetter, maar geeft toe dat het zwaar is. 'Het kost veel energie om dat gevecht met de gemeente aan te gaan. Gelukkig heb ik een groot netwerk van veel vriendinnen, die staan altijd voor me klaar.'
De 73-jarige mantelzorger Janny van Doorn is 6,5 dag bezig met het verzorgen van haar goede vriend, die aan dementie lijdt. Twaalf jaar geleden heeft hij die diagnose gekregen en sindsdien zorgt ze voor hem. ‘Je kiest er niet voor dat iemand ziekt wordt. Daarom heb ik er niet over nagedacht of ik mantelzorger wilde zijn. Ik ben er ingerold.’
Na veel moeite heeft Van Doorn voor haar goede vriend een aanleunwoning geregeld en drie uur per week huishoudelijke hulp. ‘De muur waar ik in Vlissingen tegen aan ben gelopen om zorg te regelen vind ik echt heel erg. Gelukkig heb ik een grote mond die ik ook veel gebruik.’
'Hoe moet het als ik wegval?'
Nú gaat het nog met het verzorgen, maar het wordt steeds zwaarder. ‘Hij wordt nu steeds angstiger en wil continu bij mij zijn.’ De toekomst ziet van Doorn somber in, aangezien haar goede vriend geen familie heeft om op terug te vallen. ‘Als ik wegval weet ik niet hoe het met hem gaat aflopen.' Een oplossing is volgens Van Doorn dat de verzorgingstehuizen weer terugkomen. ‘Nu praat ik met hem niet over een plek in een verpleeghuis, omdat ik bang ben dat hij straks misschien moet verhuizen naar ver weg, misschien wel Groningen.’
Ook mantelzorger Peter van der Sloot heeft grote zorgen over de zorg voor kwestbare ouderen. ‘Hier in Vlissingen loop je tegen een muur van bureaucratie op als het gaat om zorg. Je wordt van het kastje naar de muur gestuurd.’ Van der Sloot zorgt voor twee ouderen met dementie uit de wijk. Het maakt hem boos dat hij eerst naar twintig mensen moet gaan om überhaupt hulp te kijken. ‘Je doet dit gewoon omdat die mensen zorg nodig hebben.’
Lokale politiek herkent problemen
Enkele lokale politici zijn aanwezig en reageren op de verhalen. ‘Ik vind het heel erg dat mensen moeten dreigen om gehoord te worden. Mantelzorgers klagen niet zo snel’, zegt Els Verhage van GroenLinks.
Ook Frances Oreel (PvdA) reageert: ‘Heel herkenbaar die verhalen en ook heel frustrerend. Voornamelijk het regelen van huishoudelijk hulp is hier een groot probleem.’
De Monitor Meetings
De thema’s die wij onderzoeken spelen vaak een belangrijke rol in het leven van burgers. Naast dat we online en op televisie een platform bieden om deze thema’s te onderzoeken, willen we ook in gesprek gaan met jullie. Daarom organiseren we thema-avonden waarin we ervaringsdeskundigen met elkaar in gesprek laten gaan. We kijken naar de problemen, maar ook naar de mogelijke oplossingen.
De eerste meeting in Zeeland
We hebben ervoor gekozen om de eerste meeting te houden in Zeeland, omdat de vergrijzing daar aanzienlijk toeneemt. Eén op de vier mensen is 65 jaar of ouder. Dat is een probleem voor de zorg, omdat steeds meer mensen zorg nodig hebben. Maar ook steeds meer mensen die nú in de zorg werken, straks met pensioen gaan.
