Fabian (echte naam bekend bij de redactie) zocht op datingwebsites naar een leuke date. Twee maanden lang chatte hij met een leuke dame, totdat er iets vreemds aan de hand bleek. "Het viel mij op dat wanneer het aankwam op afspreken, er elke keer weer excuses kwamen. Ik kwam ook dezelfde profielfoto tegen van een dame waarmee ik aan het chatten was, maar op een andere website. Ik dacht: dat is vreemd. Toen ben ik wat verder gaan onderzoeken."

Fabian bleek op een datingwebsite te zijn beland waar je niet in contact komt met anderen die op zoek zijn naar een date, maar met een bedrijf. Bij deze nepdatingwebsites werken zzp’ers die meerdere profielen beheren, zich voordoen als iemand anders en klanten misleiden. Deze zzp’ers worden chatoperators genoemd.

Aan de achterkant van een nepdatingwebsite

Fabian voelt zich belazerd en besluit zelf op onderzoek uit te gaan: hoe werkt de wereld van de nepdatingsites? En hoe lukte het zijn ‘date’ om hem om de tuin te leiden? Hij besluit daarom zelf te solliciteren als chatoperator. Na een intake-gesprek en een korte training wordt hij een wereld in gezogen waar hij op het moment van schrijven nog steeds in zit.

Eenmaal binnen ziet hij een webpagina voor zich met zijn profiel: Denise. Dit is de vrouw die Fabian moet spelen. Hij ziet welke hobby en beroep ze heeft, maar ook wat ze voor het laatst heeft gegeten.

Op dezelfde pagina ziet hij het profiel van de klant waar in een logsysteem allerlei informatie over de klant wordt bijgehouden. De namen van kinderen, of de klant een bepaalde ziekte of seksuele voorkeur heeft. Door deze informatie in zo'n logsysteem te zetten kunnen meerdere personen met de klant chatten. "Het zijn vaak oudere mensen van boven de 60 á 70, zij zijn vaak het makkelijkste doelwit. Als chatoperator ben je dan meestal een grietje van eind 20, begin 30."

Bijzondere persoonsgegevens

"Die persoonsgegevens, daar kan elke operator gewoon lekker doorheen klikken. Je kan gewoon zien: oh, hij heeft bijvoorbeeld een nierziekte, zijn nicht is overleden, hij heeft geldproblemen. Als je die logs bekijkt weet je eigenlijk alles over die persoon." Doordat deze informatie zo goed wordt bijgehouden kun je ze, aldus Fabian, “aan het lijntje houden".

"Dat zoveel mensen achter één profiel zitten vond ik het meest indrukwekkend. Ik dacht: als klant weet je helemaal niet met wie je chat. Je ziet een jongedame, maar dat kan ook een man of oude vrouw zijn."

Fabian speelt op het ene moment bijvoorbeeld Carla is en op het andere moment Henk, om dan weer als Denise een lief berichtje te sturen. Van zijn opdrachtgever mag Fabian niet prijsgeven wie hij echt is. "Als je de vraag krijgt of je nep of echt bent kun je geen antwoord geven natuurlijk, dan verlies je de klant. Je bent aan het misleiden, want dat is wat je doet. Dit zou eigenlijk strafbaar moeten zijn."

Soms chat Fabian met klanten die een chatgeschiedenis van jaren bij hetzelfde profiel hebben. "Ik zie dan boven aan de chat dat iemand bijvoorbeeld sinds 2016 al aan het chatten is."

Klanten op dit soort datingwebsites moeten credits kopen om berichten te kunnen versturen. Elk verstuurd bericht kost ongeveer een euro. Fabian komt dan ook mensen tegen die het niet breed hebben: "Ik verdien niet zoveel, dus ik kan nu geen credits meer bijkopen. Ik kan je pas weer over 2 of 3 weken spreken."

Schulden

Maar waarom is Fabian hier eigenlijk onderdeel van? Waarom is hij niet meteen gestopt met het misleiden van mensen zodra hij wist hoe de sites werken? Hij weet immers zelf hoe het is om bedonderd te worden Fabian: "Ik doe het om wat dingen af te werken. Ik misbruik het een beetje om mijn schulden af te betalen. Dat is het eerlijke verhaal."

"Meestal krijg je per week betaald. Ik werk fulltime naast mijn werk als chatoperator, dus in de avond ben ik ook gewoon moe. Dan doe ik per avond zo'n 20 berichtjes, en verdien ik zo'n 30 euro per week. Kun je je boodschappen doen. Er zijn ook huisvrouwen die het doen. Die verdienen soms wel 100 euro per week."

Wroeging

Ondanks het zakcentje wil Fabian stoppen. Het geld zegt hij niet meer nodig te hebben. Hij wil ook stoppen door de schrijnende situaties waar klanten in zitten. "Eentje wilde zelfmoord plegen want die zat diep in de shit, soms zie je heftige dingen voorbij komen en denk je: hier wil ik geen onderdeel van zijn."

Fabian begint zich steeds minder comfortabel te voelen met wat hij doet en zoekt buiten de ogen van zijn ‘coaches’ contactgegevens van de mensen die hij misleidt om ze te waarschuwen.

Als klanten een mailadres achterlaten stuurt hij ze een mail vanuit zijn privé-account. "’Als ik jou was zou ik hier weggaan, het is allemaal nep.’ Ik krijg dan geen antwoord van ze, maar ik zie ze dan ook niet meer terug, dus ik denk wel dat het werkt wat ik doe. Ik zet er dan bij van: ‘Hé, ik ben dit profiel en ik ben de laatste met wie je hebt gesproken.’”

"Het voelt gewoon niet lekker aan als je met iemand chat die bijvoorbeeld een zware tijd heeft meegemaakt.” Fabian zegt van plan te zijn er over een maand of 2 mee te stoppen. “Ik ben zelf toch ook dater geweest."