Het overkwam een groep bewoners van een zelfbouwbouwproject aan het Burgerijpad in Tilburg. De bewoners realiseren daar hun zelfontworpen woningen op een terrein waar vroeger een school heeft gestaan. Maar dan is er een forse tegenvaller. Er blijkt Japanse duizendknoop in de grond te zitten, waarschijnlijk ontstaan door werkzaamheden aan de riolering, waarbij nieuwe grond werd teruggestort met stukjes wortels van de duizendknoop. Het saneren van de grond heeft maanden geduurd en pas eind augustus kon de bouw alsnog beginnen.

Ook in de nieuwbouwwijk Zuiderhof in Rotterdam werd 2 jaar geleden Japanse duizendknoop aangetroffen. Door het egaliseren van het bouwterrein heeft de aannemer de woekeraar die eerst alleen op een paar plekken voorkwam, waarschijnlijk zonder dit te weten over het hele terrein verspreidt bij het egaliseren en bouwrijp maken van het perceel. Charlotte van Genderen had het koopcontract al getekend, maar wist op het nippertje met hulp van een advocaat het contract nog te ontbinden. “Dat is natuurlijk een heel duur grapje geworden, maar die heeft ons er uiteindelijk wel onderuit zien te krijgen. Heel jammer, want het is een ontzettend leuk huis, maar we durfden het niet aan. De duizendknoop heeft ons uiteindelijk genekt”, vertelt ze.

Wat kan je als koper doen als je te maken krijgt met Japanse duizendknoop?

1 Niets doen?

Je kunt als koper natuurlijk doen of je neus bloedt en wegkijken. Maar doe je niets, dan kan er op termijn veel meer schade ontstaan, want de plant verspreidt zich razendsnel. Heb je eenmaal de Japanse duizendknoop in je tuin, dan kan het jaren duren voordat je de plant hebt uitgeroeid. Lukt het niet de planten zelf te bestrijden dan zal je een kostbare expert moeten inschakelen, die het perceel afgraaft of op een andere manier de bestrijding aanpakt.

2. Schade verhalen

Beter dus is kijken of je de schade of de kosten kunt verhalen. Maar bij wie? Het ontbreekt in Nederland aan wetgeving waar Japanse duizendknoop onder valt. Wie verantwoordelijkheid is voor de aanwezigheid van de Japanse duizendknoop op bouwgrond moet dus per geval worden bekeken en hangt helemaal af van de gemaakte afspraken in de contracten tussen kopers, projectontwikkelaars en (onder)aannemers.

3. Kan ik de verkoper aansprakelijk stellen?

Ja, als in de koopovereenkomst staat dat de verkopende partij aansprakelijk is als de woning en tuin niet ‘normaal’ kan worden gebruikt. Dat kan wel anders uitpakken bij nieuwbouw dan als je een bestaande woning koopt. Als bij een bestaande woning de Japanse duizendknoop zich in de fundamenten heeft verspreid maak je als koper zeker een kans bij de rechter, maar als de planten zich alleen in de (toekomstige) tuin van je nieuwbouwhuis zich hebben verspreid, dan is het afwachten hoe de rechter daarover zal oordelen.

4 Is Japanse duizendknoop een ‘verborgen gebrek’?

Dat kan. Verborgen gebreken zijn gebreken die je pas na de koop van het huis ontdekt, bijvoorbeeld een ernstige lekkage in de badkamer of funderingsproblemen. Ook Japanse duizendknoop zou je als een verborgen gebrek kunnen zien, de planten of de wortels daarvan, kunnen namelijk in een tuin of op een nieuwbouwperceel voorkomen zonder dat dit door de kopers werd opgemerkt. Dan moet de situatie wel aan de volgende eis voldoen: het gebrek moet zo ernstig zijn dat je niet meer ‘normaal’ gebruik kan maken van je huis of tuin, waardoor de waarde van je huis flink kan dalen.

5 Naar de rechter?

De rechtspraak rondom de Japanse duizendknoop staat nog in de kinderschoenen, maar een gang naar de rechter kan zeker lonen. De rechter kan de duizendknoop als een verborgen gebrek bestempelen in het geval de koper dit niet had kunnen weten. Er zijn alleen nog weinig rechterlijke uitspraken over Japanse duizendknoop en de uitkomst bij de rechter is vooraf niet te voorzien.