Het aandeel zzp’ers dat een arbeidsongeschiktheidsverzekering (aov) heeft afgesloten is opnieuw gedaald, naar 18,6 procent in 2017. Dat blijkt uit de nieuwste cijfers die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) vandaag, voor ons onderzoek Zelfstandigen zonder verzekering, naar buiten brengt.
Terwijl het aantal zzp’ers met een hoofdinkomen uit ondernemerschap de afgelopen jaren flink is gegroeid van 769 duizend in 2011 naar 906 duizend in 2017, is het aandeel zzp’ers met een aov in dezelfde periode gedaald van 23,3 procent naar 18,6 procent. Opvallend is dat mannen (24,8 procent) veel vaker een aov afsluiten dan hun vrouwelijke collega-ondernemers (8,7 procent). Van alle sectoren is het percentage zzp’ers met een aov in de financiële dienstverlening het hoogst: Bijna 32 procent. Gevolgd door de bouw met 29,7 procent. Het gaat om voorlopige cijfers.
Zzp’ers vinden het vaak te duur of gaan er vanuit dat hen niks zal overkomen. Daarnaast is er ook een groep mensen die zich wel wíllen, maar niet kunnen verzekeren. Het gaat dan veelal om oudere mensen met fysiek zwaardere beroepen, bijvoorbeeld in de zorg of in de bouw. Of om mensen die vanwege een risicovol beroep een eindleeftijd van 55 of 60 jaar op hun polis hebben terwijl ze tot 67 jaar moeten doorwerken.
Kijk hier de uitzending terug van afgelopen zondag.
Het noodlot slaat toe bij Isabel
De uitzending heeft tot veel reacties geleid. Ook van jonge mensen die zich graag willen verzekeren maar geweigerd worden, bijvoorbeeld omdat ze ernstig ziek zijn geweest. ‘In aov-land kun je ook een huis waar ooit een brandje heeft gewoed niet meer verzekeren. Of tegen de premie van een villa,’ schrijft tipgever Isabel (42) ons. ‘Ik dacht als kerngezonde dertiger dat ik wel een paar maandjes zonder verzekering kon overbruggen, tot ik meer inkomsten had om de premie te kunnen betalen. Het noodlot sloeg echter precies op dat moment toe: ik kreeg de diagnose baarmoederhalskanker.’ Alhoewel de behandelingen lichamelijk en geestelijk zeer ingrijpend waren is Isabel succesvol behandeld en beter geworden.
Ik heb inmiddels een goedlopende business in de online marketing, maar ik spaar niet zomaar even 5 ton bij elkaar
Veel specialisten gezien in korte tijd
Maar de verzekeraar wijst haar op deze gronden af, vertelt ze ons. ‘Ik heb, net als veel andere (ex)-kankerpatiënten veel specialisten gezien in een korte periode: van oncoloog tot psycholoog. Op het moment dat je dit allemaal moet invullen kun je naar je verzekering fluiten. En een arts kan 100 keer tegen de verzekeraar zeggen dat je gezond bent, het heeft geen zin.’ Isabel is blij dat er steeds meer alternatieven komen, zoals het Broodfonds en Sharepeople. ‘Maar dat dekt helaas niet het onacceptabele risico van permanente arbeidsongeschiktheid. Dat kan bijna niemand dragen of overzien. Ik heb inmiddels een goedlopende business in de online marketing, maar ik spaar niet zomaar even 5 ton bij elkaar. En dat is voor de gemiddelde zelfstandig rij-instructeur of tekstschrijver niet anders.’
‘Je leven kan veranderen door ziekte of pech’
Net als Inger van Nes, een zzp’er die onverzekerd tegen een lantaarnpaal knalde, heeft Isabel meegemaakt dat het leven van de ene op de andere dag kan veranderen door ziekte of pech. En dat heeft zij, zegt ze zelf, wel onderschat op het moment dat ze voor zichzelf begon. ‘Ik denk dat ik daarin niet de enige ben. Maar de prijs die mensen voor het onderschatten van dit risico moeten betalen is onacceptabel hoog. Ik heb godzijdank geluk gehad en ben weer gezond en volop aan het werk. Maar dat geldt niet voor iedereen.’ Ze is om die reden voorstander van een verplichte verzekering. ‘We hebben toch ook een verplichte zorgverzekering? Daar hoor je niemand over. Als iedereen meedoet wordt het bovendien voor veel mensen een stuk goedkoper.’
Basisverzekering
Voor de PvdA is een dergelijke zzp-verzekering zelfs een cruciaal punt in de onderhandelingen over een nieuw pensioenakkoord dat voor de zomer klaar moet zijn. Minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (D66) deelt de bezorgdheid over het grote aantal onverzekerde zzp’ers. Maar hij wil nog niets zeggen over mogelijke maatregelen van het kabinet om de dekkingsgraad te verhogen. Er lopen op dit moment twee onderzoeken, onder meer naar moeilijk verzekerbare oudere zelfstandigen. De uitkomsten worden nog voor de zomer verwacht. Uit een recente peiling van ZZP Nederland blijkt dat bijna negentig procent van de achterban een publieke basisverzekering wel ziet zitten, mits deze betaalbaar is en iedereen geaccepteerd wordt.
