Tien keer per maand vaart er een transport over de Westerschelde met radioactieve lading. Uit onderzoek van Reporter Radio blijkt dat de lokale autoriteiten niet zijn voorbereid op een calamiteit met dat soort lading. De rivier wordt steeds drukker, de schepen steeds groter maar er is geen risicoanalyse gemaakt van de gevaren van die schaalvergroting.
In 2010 voeren er per jaar ongeveer 45 duizend schepen over de rivier, in 2018 waren dat er ruim 60 duizend. Door baggeren werd de rivier toegankelijk voor zeer grote schepen, 400 meter lang, 59 meter breed en 15 meter. Zij vervoeren per keer ongeveer 20.000 containers. Daarnaast komt er meer verkeer door de nieuwe sluis in Terneuzen en de ontwikkeling van het Seine Nord-kanaal.
Voor verschillende categorieen schepen gelden eisen om de Westerschelde op te mogen. Zoals voor schepen van buitengewone afmetingen, met speciaal vervoer of gevaarlijke stoffen. Zij moeten onder andere altijd een loods hebben. Schepen met radioactieve lading moeten een vergunning hebben van de Belgische nucleaire autoriteit, FANC, en voldoen aan strenge internationale wet- en regelgeving.
Radioactief
De radioactieve lading die met regelmaat over de rivier vervoerd wordt is meestal uraniumhexafluoride, afgekort UF6. Dat is een licht radioactieve splijtstof die in vaste vorm in containers zit. Dergelijke containers kunnen een brand doorstaan van 800 graden celsius gedurende een half uur. Daarna barst de container en wordt UF6 een gas. Als dat in aanraking komt met water wordt het Fluorwaterstof en dat is gevaarlijk. Het tast onmiddellijk je ogen, slijmvliezen en longen aan.
Gevaar
In maart van dit jaar waarschuwden, reders, de grote container maatschappijen en een verzekeraar voor het risico voor brand aan boord van containerschepen met gevaarlijke lading. Gemiddeld 1x per zestig dagen is er ergens aan boord van een containerschip brand. Als de brand zo heftig is dat containers met UF6 barsten is de enige remedie een overvloed van water, zoveel dat de giftige stof verdunt en niet meer gevaarlijk is. Daarvoor is heel veel bluscapaciteit nodig.
Kees Habraken, loods (expert van het vaargebied), maakt zich grote zorgen:
Risico
In 2011 is er een risicoanalyse gemaakt voor schepen met droge lading en gastankers op de Westerschelde. Er is nooit een risicoanalyse gemaakt voor binnenvaart- en containerschepen. De voorzitter van de Veiligheidsregio Zeeland, burgemeester Jan Lonink van Terneuzen zegt dat bekend is welke soorten ladingen vervoerd worden en ook dat daar radioactief materiaal bij zit. Hij maakt zich vooral zorgen over de combinatie van verschillende gevaarlijke stoffen aan boord van een schip. Daarover worden geen data bijgehouden. Lonink acht het "zeer wenselijk" dat er een risicoanalyse komt.
Luister hier naar Reporter Radio
