De acute zorg staat onder druk. In de uitzending over ons dossier spoedzorg is te zien dat door sluiting van eerste hulpposten en huisartsenposten ambulances steeds verder met patiënten moeten rijden naar een Spoed Eisende Hulp (SEH) waar zij wél terecht kunnen. Door die langere ambulanceritten zijn er steeds minder ambulances beschikbaar voor spoedritten.

Wij gaan door met ons onderzoek, want er spelen meer problemen in de acute zorg. Het wordt steeds drukker op de eerste hulpposten van ziekenhuizen. ‘Onverantwoord druk,’ horen wij van verpleegkundigen. Soms is de SEH zo vol met patiënten dat ambulances letterlijk moeten leuren met patiënten. Om de druk tijdelijk van de ketel te halen worden regelmatig patiëntenstops ingevoerd, variërend van enkele minuten tot enkele uren. Ambulances moeten uitwijken naar andere ziekenhuizen om de druk op de SEH te verlichten.

De verhalen van onze tipgevers worden bevestigd in de brandbrief van afgelopen mei: ‘De rek is eruit', van samenwerkende artsen uit Noord-Holland en Flevoland. Uit onderzoek van deze artsen blijkt dat het aantal patiëntenstops sinds 2013 is verdubbeld. Alleen al in het eerste kwartaal van 2015 kwam het ruim 600 keer voor dat ziekenhuizen hun spoedeisende afdelingen moesten sluiten. Volgens de briefschrijvers vormen vooral thuisloze ouderen een belangrijke oorzaak.

Kwetsbare ouderen

De eerste hulpposten zien steeds meer ouderen met complexe problemen. Van ouderen wordt verwacht dat zij langer zelfstandig blijven wonen en veel verpleeg- en verzorgingshuizen zijn de afgelopen tijd gesloten. Ouderen die tot op hoge leeftijd thuis wonen zijn vaak kwetsbaar en belanden steeds vaker na een val-incident of met andere klachten op de eerste hulp. Ouderen liggen vaak uren lang zonder eten en drinken op de eerste hulp te wachten, zo vertellen SEH-verpleegkundigen en patiënten ons.

Instroom, doorstroom en uitstroomproblemen

Niet alleen op de SEH is het druk. Zodra patiënten opgenomen moeten worden in het ziekenhuis ontstaat het volgende probleem. Is er een bed vrij? Steeds vaker stokt de doorstroom naar een ziekenhuisbed omdat er geen bedden meer vrij zijn op de verpleegafdelingen.

Niels Jacobs werkt als SEH-verpleegkundige in het LUMC in Leiden. Hij bevestigt de drukte op de SEH en op de verpleegafdelingen:

‘Ook wij hebben last van crowding, het is een landelijk probleem dat met het beddentekort te maken heeft. Jullie zouden moeten onderzoeken hoeveel bedden er de laatste jaren zijn verdwenen, dan wordt het probleem meteen duidelijk.’

Een volgend knelpunt is de doorstroom van ouderen vanuit de ziekenhuizen. Zij zijn vaak te zwak of verward om naar huis te gaan en houden ziekenhuisbedden bezet omdat zij nog te kwetsbaar zijn om naar huis te gaan.

Gaat de spoedeisende hulp kopje onder in de patiëntenstroom? En zo ja, waar komt dat door? En wat zijn de gevolgen voor patiënten en de betrokken hulpverleners? Deze vragen willen we nader onderzoeken en, zoals altijd, vragen we daarvoor je hulp.

Makers