Alleenstaande ouders en hun kinderen krijgen in twee op de drie gemeenten geen voorrang op een sociale huurwoning. Doordat ze ook niet in de maatschappelijke opvang terecht kunnen, vallen alleenstaande ouders vaak tussen wal en schip en raken ze thuisloos. Dat blijkt uit een analyse van huisvorderingen in alle Nederlandse gemeenten. Pointer kwam in contact met deze ouders die in woningnood verkeren.
Anke opent de deur van haar vakantiewoning in Drenthe. Een van haar dochters zit aan tafel huiswerk te maken. Het is de derde tijdelijke woning in een kleine 4 jaar tijd die Anke met haar kinderen betrekt. Na een scheiding kon ze geen huis vinden.
Voorrang op een sociale huurwoning had uitkomst kunnen bieden. “Maar ik ben niet urgent genoeg”, vertelt Anke. “Ze zeiden tegen me: ‘De kinderen kunnen ook bij de vader slapen’. Ik vind het echt absurd. Ik ben een hardwerkende moeder en er is gewoon geen vangnet.”
Luister naar onze radioreportage over alleenstaande ouders die dakloos raken:
Alleenstaande gezinnen op straat
Anke is niet de enige die na een scheiding geen huis vindt. Pointer ontving de laatste maanden meer tips van alleenstaande ouders met kinderen die thuisloos zijn geraakt. Soms slapen ze op een camping in een caravan. Meestal gaan ze van tijdelijk adres naar tijdelijk adres.
Pointer en platform Gescheiden Wonen analyseerden de huisvestingsverordeningen van alle gemeenten in Nederland. In die huisvestingsverordeningen staan de regels die gelden voor het woonbeleid. Uit die analyse blijkt dat in ruim twee op de drie gemeenten alleenstaande ouders niet worden geholpen als de kinderen ook bij de andere ouder terecht kunnen.
Ninja Verreijt van het platform Gescheiden Wonen herkent de situatie. Verreijt: “Gemeenten wijzen vaak naar de andere ouder die de kinderen kan opvangen. Maar kinderen hebben recht op een veilige plek bij hun vader én moeder, niet bij hun vader óf moeder. Dat ze alleen bij de ene of andere ouder kunnen wonen, is niet in het belang van het kind.”
“Ze hebben wel wat woningen voor noodgevallen, maar die zitten vol”, zegt Anke. “De gemeente heeft naar mijn situatie gekeken, maar die kwamen met oplossingen die ik zelf ook had kunnen bedenken. Bijvoorbeeld door op Marktplaats of Funda te kijken.”
Alleenstaande ouders die na een scheiding geen huis meer hebben, worden door gemeenten niet opgevangen in de maatschappelijke opvang omdat het geen plek is voor kinderen en er geen sprake is van een psychische aandoening of drugsprobleem. Ze worden ‘zelfredzaam’ verklaard. Daarom belanden ze vaak bij vrienden en familie of wonen ze tijdelijk op een camping.
Kinderombudsman Margrite Kalverboer vindt het onterecht dat alleenstaande ouders geen urgentie krijgen. Ze wijst op de rechten van het kind: “Het probleem is dat het belang van het kind niet wordt meegewogen bij het geven van urgentieverklaring. Daar maken wij ons druk om. Iedereen snapt het woonprobleem, maar dit is niet in het belang van het kind.”
Voor Anke betekent het gebrek aan hulp voor de gemeente dat ze in april opnieuw moet verhuizen. “Dat hangt als een zwaard van Damocles boven mijn hoofd. Overal in het huis zie ik die datum: 22 april moet ik eruit. Ik ben positief ingesteld en denk altijd dat het wel goedkomt. Maar ik begin mijn twijfels te krijgen.”