Voor ons onderzoek overgewicht gaan we op bezoek bij een door het Voedingscentrum bekroonde ‘gezonde schoolkantine’. De Copernicus Scholengemeenschap in Hoorn heeft een aantal jaren op rij de zogenoemde Schoolkantine Schalen gewonnen. Maar terwijl verse broodjes worden klaargemaakt in de kantine, laten scholieren pizza’s aanrukken. Scholieren en gezonde voeding: onbegonnen werk?
We spreken af met Jeroen, zijn bedrijf ProFood is de cateraar van de school. Volgens hem is er de afgelopen 8 tot 10 jaar veel veranderd. ‘Het is nog niet 100 procent gezond, maar we zetten stappen in de goede richting. Er is bijvoorbeeld nog wel frisdrank te krijgen, maar water staat nu op ooghoogte in de automaten. En dat is nu het meest verkochte product, geen cola of sinas meer.’
Richtlijnen gezonde schoolkantine
De gezonde schoolkantine is in het leven geroepen door het Voedingscentrum. Dat stempel krijg je niet zomaar. Om hiervoor in aanmerking te komen, moeten scholen een aanvraag doen bij het Voedingscentrum, die de aanvragen beoordeelt.
In scholen met een gouden schoolkantine, zoals het Copernicus, is 80 procent van het aangeboden eten en drinken gezond. Voor scholen met een zilveren kantine moet minimaal 60 procent gezond zijn. Gezonde producten zijn producten die deel uitmaken van de Schijf van Vijf van het Voedingscentrum.
Het Voedingscentrum heeft inmiddels aan 463 van de 1900 schoollocaties met een schoolkantine (in het voortgezet onderwijs en MBO) zo’n schaal uitgereikt.
Het Voedingscentrum reikt aan scholen die zich inzetten voor een gezonde kantine de Schoolkantine Schaal uit. Deze prijs krijgt de school als de kantine voldoet aan de richtlijnen Gezonde Kantine van het Voedingscentrum. Van de 1900 schoollocaties met een schoolkantine (dit zijn voortgezet onderwijs en MBO-onderwijslocaties) hebben inmiddels 463 scholen deze prijs ontvangen. (bron: voedingscentrum)
Snoepautomaten eruit
Wat doet een snoepautomaat in een gezonde schoolkantine? ‘Als je helemaal niks meer aanbiedt, gaan kinderen allemaal naar de supermarkt. Dan heb ik liever dat ze hier een klein zakje chips halen, dan dat ze grootverpakkingen halen in de supermarkt’, vertelt Jeroen. ‘Ik heb ook scholen op andere plaatsen waar de supermarkt veel dichterbij zit, daar zie je in de pauzes een gigantische uitstroom naar de supermarkt.’
Jeroen geeft toe dat het lastig is om scholieren gezond te laten eten. ‘Uiteindelijk is de automaat niet belangrijk voor het rendement van de kantine. Het gaat er meer om dat je kinderen iets moet aanbieden, omdat ze anders frikandelbroodjes bij de Deen gaan halen. Die kopen ze voor 30 cent en delen ze uit in de klas of verkopen ze door. Een soort dealen.’
Pizza’s in de gezonde schoolkantine
En ook in de gezonde schoolkantine van het Copernicus, met een supermarkt op een paar minuten fietsafstand, worden de pizza’s aangerukt. We spreken een stel jongens die in een tussenuur naar Domino’s Pizza zijn gegaan. ‘Ik werk daar, dus ik krijg korting!’ zegt één van de scholieren trots. Wat vindt Jeroen hiervan? ‘Hier moet ik gewoon van huilen’, antwoordt hij. ‘Dan verkopen wij gezonde broodjes en halen jullie een pizza.’ Jeroen vindt dat de school zou moeten ingrijpen. ‘Pizza’s horen hier niet te zijn. Als ik gezonde broodjes verkoop, en via de achterdeur komt iemand met patat en pizza, dan schiet het niet op.’
De scholieren lijken het wel grappig te vinden. ‘Als we tussenuur hebben gaan we meestal naar de supermarkt of halen we zoiets, maar er gaat ook wel eens een week voorbij dat we dat niet doen. Als we geen tussenuur hebben, haal ik hier een gezond broodje.’ Jeroen antwoordt: ‘Dus uit nood zou je hier wel een broodje halen als de Domino’s Pizza te lang duurt, dat is fantastisch.’
Bewustwording is het antwoord
Hoe moeten we onze jeugd gezond laten opgroeien? Jeroen geeft toe dat het erg lastig is. ‘Tegen de McDonald’s en supermarkten is moeilijk op te boksen. Dat ga je niet winnen. Je moet die jongeren bewustmaken. Ze weten heus wel dat een Mars ongezond is. En één in de week is niet erg, maar je moet er geen tien tegelijk eten.’
Bekijk hier de uitzending: De verleiding van de ongezonde hap.