Duizenden oude tuinmeubelen liggen opeengestapeld op een berg. Klaar om de shredder in te gaan en vermalen te worden. Dennis Jorissen, eigenaar van Plastic Recycling Company in Schijndel ziet de berg bepaald niet kleiner worden, nu mensen door de coronacrisis massaal aan het opruimen zijn geslagen. Het vermalen van de kunststof draait op volle toeren, maar de afzet van zijn ‘maalgoed’ ligt ‘zo goed als stil’.
We spreken Dennis voor ons onderzoek ‘de Plasticplaag’. De meeste afgedankte tuinstoelen in zijn bedrijf komen van milieustraten. Wat daarmee gebeurt? “Eerst shredderen, dan ontijzeren, dus alle metaal ervan af halen, vervolgens wordt het gemalen en gereinigd.”
Domino-effect
Het maalgoed gaat normaal gesproken naar bedrijven die er recyclaat van maken, kunststof korrels waarmee spuitgietbedrijven nieuwe producten maken, zoals bloempotten of onderdelen voor auto’s. Maar de auto-industrie en de markt voor kunststof tuinproducten ligt zo goed als stil door de coronacrisis. En dus stapelt bij Dennis de voorraad maalgoed op. “Als Volkswagen in Duitsland sluit, dan betekent dat dat de toeleveranciers die kunststofproducten leveren ook niet hoeven te leveren. Dus dat heeft een beetje een domino-effect.“
Toch is niet de coronacrisis de belangrijkste reden dat Dennis ons benadert. De recyclingindustrie heeft al langer een veel groter probleem. Ondanks de klimaatdoelen van de overheid om circulair te produceren, de (vrijwillige) afspraken in het onlangs afgesloten Europese Plastic Pact en de doelstellingen uit de Europese Green Deal die hergebruik moeten stimuleren, stagneert de plastic-recycling.
Dumpprijzen nieuwe plastics
Grote boosdoener is de zware concurrentie van nieuw geproduceerde plastics, in vaktermen ‘virgin’ plastics, die de markt al langere tijd overspoelen en aangeboden worden tegen dumpprijzen. Aardolie is een grondstof voor het maken van plastic en de prijzen voor virgin plastic zijn daarom gekoppeld aan de olieprijzen. “De olieprijzen zijn natuurlijk extreem laag. Dat heeft ermee te maken dat de OPEC-landen langere tijd ruzie hebben gemaakt en producties niet zijn teruggeschroefd.”
Al vóór de coronacrisis zat de klad dus al in de plastic-recycling. “Er wordt veel opgehangen aan de coronacrisis, maar dat is niet helemaal waar. Bedrijven hebben nu de keuze om virgin plastics of recyclaat in te zetten en omdat het virgin materiaal dermate goedkoop is, wordt steeds vaker voor virgin materiaal gekozen. Daar komt bij dat virgin plastic makkelijker te verwerken is door spuitgieterijen dan kunststof recyclaat. Als het prijsverschil tussen virgin en recyclaat te klein wordt kiezen bedrijven dus voor virgin materiaal.”
Wanneer we de klimaatdoelen van Parijs willen halen, zal er vanuit Brussel beleid en wetgeving moeten komen die het gebruik van recyclaat verplicht en/of er moet een belasting komen op het gebruik van virgin materiaal
Europese wetgeving nodig
Voornaamste probleem is volgens Dennis het ontbreken van wetgeving op Europees niveau. “Als je dat op landelijk niveau gaat doen, krijg je dadelijk in ieder land aparte regelgeving en dan wordt het een grote puinhoop, maar Europees zou dit geregeld kunnen worden. Wanneer we de klimaatdoelen van Parijs willen halen, zal er vanuit Brussel beleid en wetgeving moeten komen die het gebruik van recyclaat verplicht en/of er moet een belasting komen op het gebruik van virgin materiaal.”
Een belasting op het gebruik van nieuw plastic is niet onrealistisch. Zo had de Italiaanse regering vergevorderde plannen voor de invoering van zo’n belasting. “Maar helaas is er gisteren een marktbericht uitgegaan dat dat de Italiaanse minister van Economie (Roberto Gualtieri) uitstel heeft aangekondigd tot en met 2021 op het voornemen voor een belasting van € 450 per ton op het virgin materiaal. Dit had kunnen betekenen dat de virginprijzen met 450 euro per ton omhoog zouden zijn gegaan.”
“Lobby olieconcerns”
Liever nog dan belasting, wil Dennis dat Brussel de verplichting gaat invoeren dat plastic producten voortaan deels uit gerecycled materiaal moeten bestaan. Grote sta-in-de-weg daarbij is de lobby van olieconcerns en petrochemische industrie die nieuw plastic produceren. “Die zijn enorm machtig in Brussel en Den Haag en willen dat natuurlijk op allerlei manieren tegenhouden.”
Zonder het vastleggen van afspraken komen we er niet, denkt hij. “We hebben de mond allemaal vol van duurzaam en groen, totdat het geld gaat kosten, dan zijn we ineens een stuk minder duurzaam en is het eigenlijk allemaal niet meer zo belangrijk. De Green Deal is een mooi statement, maar het moet wel met wet- en regelgeving ingekleed worden.”
De markt voor plastic trekt inmiddels weer een klein beetje aan. “In april is het heel slecht geweest. Je ziet nu dat de maatregelen in Frankrijk, Spanje en Italië iets versoepeld worden. Dus nou moet de economie weer aangezwengeld worden, dan komt het wel weer een beetje op gang. Alleen daar los je het virgin probleem niet mee op.”
