Tientallen makers op TikTok in Nederland verspreiden misinformatie over hormonale anticonceptie, blijkt uit onderzoek van Pointer (KRO-NCRV). De video’s worden vaak duizenden keren bekeken. De pil zou je onvruchtbaar maken, of je partnerkeuze veranderen. Zo’n 2 op de 5 video’s waren negatief over hormonale anticonceptie.
Misinformatie
De afgelopen maanden deed Pointer onderzoek naar online video’s over hormonale anticonceptie op TikTok. Daaruit bleek dat 13 procent van de TikTok-video’s misinformatie bevat. In totaal werden die video's ruim 1,35 miljoen keer bekeken. In de video’s worden claims gedaan over hormonale anticonceptie die aantoonbaar onjuist zijn of onvoldoende bewezen. Een belangrijk voorbeeld daarvan is dat je onvruchtbaar zou kunnen worden van de pil. Dat is een misvatting, zegt gynaecoloog Esther Nijhuis: “Soms duurt het even (4 tot 6 weken) voordat de eisprong weer uit zichzelf begint na het stoppen met de pil. Het kan misschien zijn dat je niet meteen binnen een maand ongesteld wordt, maar dat komt wel weer.”
Een andere populaire misvatting is dat de partnerkeuze zou worden beïnvloed door hormonale anticonceptie. Vrouwen aan de pil zouden alleen nog maar vallen op mannen die qua uiterlijk ‘vrouwelijk’ zouden zijn. Volgens verschillende experts is dat onvoldoende bewezen.
Ruim dertig makers maakten Nederlandse TikTok-video's die misinformatie bevatten. In ruim de helft van die video’s werd een product verkocht of genoemd op het TikTok-account. Zo bieden influencers cursussen of supplementen aan om je te helpen ‘ontpillen’.
Negatieve ervaringen
De laatste jaren is er steeds meer kritiek op de pil en andere vormen van hormonale anticonceptie. Natuurlijke methoden om niet zwanger te raken lijken steeds meer in trek te zijn. Uit onderzoek van Rutgers bleek afgelopen januari dat 1 op de 7 jonge vrouwen (18-29) natuurlijke methoden (cyclus-apps, temperatuurmeten, kalendermethode) gebruikt om niet zwanger te raken.
Ook is er veel negativiteit rondom hormonale anticonceptie te vinden, met name over de pil. Pointer (KRO-NCRV) onderzocht de informatie over hormonale anticonceptie op TikTok; 2 op de 5 video’s hierover bleken negatief. De meeste andere video’s hierover waren informatief of neutraal en slechts enkele video’s waren positief over hormonale anticonceptie.
De negatieve video’s op TikTok gingen voornamelijk over bijwerkingen van de pil of hormonale anticonceptie. Gynaecoloog Esther Nijhuis herkent die trend: “Er is nu een trend van jezelf willen zijn. Mensen willen liever geen vreemde dingen meer in hun lijf stoppen.”
Tevreden
Ondanks de kritiek zijn de meeste vrouwen volgens Nijhuis tevreden over de pil. De pil kan bijwerkingen geven, maar als je daar geen last van hebt, kan de pil een prima voorbehoedsmiddel zijn, legt Nijhuis uit. “Als je onder de 35e de pil slikt is dat écht geen verkeerde keuze.” Aan de andere kant begrijpt ze wel dat er vragen blijven over de pil: “De anticonceptiepil bestaat al heel lang, we weten dat het redelijk veilig is. (...) Maar wat het doet met de mentale kant, dat weten we niet precies. Dat is nooit echt onderzocht.’
Pointer Checkt checkte de grootste claims over de anticonceptiepil. Op 21 februari verschijnt deze op het Youtube-kanaal van NPO3.
